Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1188’de kayıtlı Mecmua-i Mesâri' (inceleme - çeviri yazı)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İslam Çoban

Danışman: ÜZEYİR ASLAN

Özet:

Bu mecmua, Şerîfî Hasan Hakkî Paşa'nın 19. asrın ortalarında hazırladığı iki kısımdan müteşekkil bir şiir derlemesidir. Millet Yazma Eser Kütüphanesi, Ali Emîrî, Manzum-1188'deki derlemenin ilk kısmı, Ahmed Cevdet Efendi'nin alfabetik düzenli Zînetü'l-Mecâlis adlı mısra mecmuasından alıntıdır. Derlemenin ikinci kısmı, Hasan Hakkî Paşa'nın Osmanlı şiir anlayışını ortaya koyan mısra, beyit, rubai ve kıta derlemesidir. Mecmua, Arapça, Farsça ve Türkçe şiirlerden oluşmuştur. İlk kısım, ekseriyetle Türkçe mısraları barındırırken ikinci kısım, MS 8. ve 19. yüzyıllar arasında yaşamış şairlerin hemen hemen her konuda yazılmış şiirlerini içerir ki bu şiirlerin büyük çoğunluğu Farsçadır. Çalışma, 1a-20b sayfaları arasındaki metnin transkripsiyonu, günümüz Türkçesine çevirisi, aruz vezinlerinin tespiti, Arapça ve Farsça metinlerin bilgisayar hattına dökülmesi ve muhtevanın dizinlenmesi esası ile hazırlanmıştır. -------------------- This corpus is a collection of poetry which consists of two sections prepared by Sharefi Hasan Hakki Pasha in the middle of the 19th century. The first part of the collection from Millet (National) Manuscript Library, Ali Amiri, Manzum-1188 is extracted from Ahmed Cevdet Efendi's alphabetical ordered poetic corpus named Zinetu'l Mecalis. The second part of the collection is a combination of verse, couplet, rubai and quatrain that presents Hasan Hakki Pasha's understanding of Ottoman poetry. The corpus consists of Arabic, Persian and Turkish poems. While the first part mostly contains Turkish verses, the second part contains poems that are written almost in every respect by poets who lived between 8th and 19th centuries. A great majority of these poems are Persian. This study is based on transcription of the pages between 1a and 20b, translation from original language to modern Turkish. Aruz prosodies have been determined, Arabic and Persian texts computerized and the content was indexed.