Klinik örneklerde soyutlanan staphylococcus aureus suşlarında makrolid grubu antibiyotiklere direnç mekanizmalarının araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Deniz Güneşer

Özet:

: Staphylococcus aureus, insanda toplum kaynaklı ve hastane kaynaklı enfeksiyon etkeni olarak en sık izole edilen mikroorganizmalardandır. Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları, kemik ve eklem enfeksiyonları, toksine bağlı enfeksiyonlar, pnömoni, endokardit, menenjit, bakteremi gibi çok farklı klinik tablolara neden olabilir. Metisilin direnci, makrolidler gibi alternatif antibiyotiklerin kullanımına neden olmuştur; fakat tüm dünyada gelişen makrolid direnci bu antibiyotiklerin kullanımını sınırlamıştır. Makrolid direnci, hedef bölge değişikliği (MLSB fenotipi, erm genleri tarafından kodlanır), aktif atım pompası (efluks) (MS fenotipi, msrA/B genleri tarafından kodlanır) veya hücre duvar geçirgenliğinin azalması şeklinde oluşabilir. Bu çalışmada, klinik S. aureus izolatlarında makrolid direncinin prevalansı ve genetik mekanizmasının araştırılması amaçlamıştır. 2006 - 2009 yılları arasında klinik örneklerden izole edilen 94 adet eritromisin dirençli Staphylococcus aureus izolatı çalışmaya alınmıştır. 94 çalışma kökeninde (57 MRSA, 37 MSSA) indüklenebilir direnç fenotipi (iMLSB), yapısal direnç fenotipi (cMLSB) ve aktif atım pompasıyla ilişkili MS fenotipi sırasıyla % 51.1, % 43.6 ve %5.3 olarak saptanmıştır. Makrolid direncinin genetik temelini araştırıldığında, bakteri kökenlerinin %60.6’sında ermA, ermC ve msrA/B direnç genlerinden en az bir tanesi pozitif saptanmıştır. Bunlar arasında ermC’nin dirençten sorumlu en yaygın gen olduğu (39/94 köken, %41.5) gözlenmiştir. MLSB direncinde rol alan aktif atım pompasını kodlayan msrA/B genleri ise sadece tek bir kökende belirlenmiştir. Eritromisin dirençli klinik S.aureus izolatlarında yüksek oranda saptadığımız indüklenebilir tip MLSB direnci, bu bakteriyle gelişen enfeksiyonların tedavisinde antibiyotik seçimi yapılırken göz önünde bulundurulmalıdır. Anahtar Sözcükler: Staphylococcus aureus, makrolid direnç fenotipleri, makrolid direnç genotipleri SUMMARY: Investigation of Macrolide Resistance Mechanisms Among Clinical Isolates of Staphylococcus aureus: Staphylococcus aureus is one of the most common causes of both community- and haealthcare- associated infection. S.aureus may cause various clinical aspects such as skin and soft tissue infections, bone and joint infections, food poisoning, pneumoniae, endocarditis, meningitis, sepsis. Methicillin resistance evokes the use of alternative antibiotics like macrolides; but worldwide development of macrolide resistance limits the use of these antibiotics. Macrolide resistance occurs either through target site modification (MLSB phenotype, encoded by erm genes), efluks (MS phenotype, encoded by msrA/B genes) or decreased cell wall permeability. In this study, it’s aimed to investigate the prevalence and the genetic mechanism of macrolide resistance in clinical isolates of S. aureus. Total of 94 erythromycin resistant S. aureus isolated from various clinical samples between 2006-2009 are included in our study. Of the 94 study isolates (57 MRSA, 37 MSSA), inducible resistance phenotype (iMLSB), constitiutional resistance phenotype (cMLSB) and efflux pump mediated resistance (MS phenotype) were detected in 51.1%, 43.6% and, 5.3%, respectively. Genetic backround of macrolide resistance also investigated, 60.6 % of the isolates were carried at least one of the ermA, ermC and, msrA/B genes related with resistance. We noticed the ermC was the most common gene (39/94 isolates, 41.5%) responsible for the certain resistance. The efflux pump that play role in MLSB resistance coded by msrA/B genes was detected only in one study isolate. One would consider the detected high occurance rate of the inducible type MLSB resistance among erythromycin resistant clinical S. aureus isolates when choosing drugs to treat infections caused by this bacterium. Key words: Staphylococcus aureus, macrolide resistance genotypes, macrolide resistance phenotypes