Fakülte ölçekli sanat eğitiminde sanat felsefesi dersinin yeri ve önemi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖRKEM UTKU ALPARSLAN

Danışman: TAYFUN AKKAYA

Özet:

Bu araştırma, Sanat Felsefesi Dersinin, Eğitim Fakültelerinin Lisans düzeyinde Sanat Eğitimi veren birimlerinde nasıl etkin ve doğru bir biçimde verilebileceği üzerinde durulmuştur. Nitel Araştırma Desenlerinden biri olan Eylem Araştırması ilkelerine uygun bir biçimde oluşturulan araştırmada aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır:  Sanat Felsefesi Dersi’nin, lisans düzeyindeki öğrencilerin Sanat Eğitiminin niteliğinin arttırılmasındaki yeri ve önemi nedir?  Eğitim Fakültelerinin lisans düzeyindeki Sanat Eğitiminde Sanat Felsefesi Dersi’nin yeri ne olmalıdır?  Sanat Felsefesi Dersi’nin lisans düzeyindeki öğrencilerin araştırma istek ve becerilerine etkisi nedir?  Sanat Felsefesi Dersi’nin lisans düzeyi öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi nedir?  Sanat Felsefesi dersinde, ne tür ders materyalleri kullanılmalıdır?  Sanat Felsefesi Dersi, lisans düzeyi öğrencilerinin gelecekteki sanat üretimlerine ne gibi katkı sağlayabilir? Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2014 – 2015 eğitim - öğretim yılı bahar yarıyılında, 2. sınıfta görülen Sanat Felsefesi adlı dersi alacak olan Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim – İş Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencileri oluşturmaktadır. Öğrencilerle yapılan uygulama çalışmasının yeterli derinliğe sahip olabilmesi için, çalışmanın alan yazın bölümünde, konuyla ilgili ayrıntılı bir araştırma yapılmış, başta Sanat Felsefesi ve Estetik disiplinleri olmak üzere; Sanat Tarihi, Sanat Eleştirisi, Sanat Eğitimi, Sanat Psikolojisi, Sanat Sosyolojisi ve Sanat Antropolojisi gibi sanat bilimleri, mitoloji ve dinler tarihi ve arkeoloji disiplinlerinden de yararlanılarak çok yönlü bir bilgi dağarcığı oluşturulmuştur. Öğrenciler arasından on kişilik bir gönüllü grubu oluşturularak, veri toplamak için Eylem Araştırması desenine uygun olarak; Alan Günlüğü, Öğrenci Günlükleri ve Görüşme yöntemlerinden yararlanılmıştır. Verilerin Çözümlenmesinde Betimsel Analiz Yöntemi kullanılmıştır. Betimsel Analiz ile elde edilen veriler, özgün kaynaklardan edinilen alıntılar da kullanılarak, kavramsal çerçeve içinde değerlendirilmiştir. Veriler betimlenerek, mantık çerçevesinde, sistematik bir biçimde yorumlanarak sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular şunlardır: Sanat Felsefesi Dersinin Lisans düzeyi öğrencilerinin sanat eğitiminin daha nitelikli duruma getirilmesindeki önemi; öğrencilerin sanat felsefesinin; estetik ve diğer sanat bilimleriyle olan bağları ve ayrımlarıyla ile ilgili farkındalıklarının gelişmesi ve sanat kavramına olan bakışlarının gelişmesidir. Ayrıca öğrencilere Sanat Felsefesi Dersinin hangi materyallerle daha etkili bir biçimde sunulacağı da bu çalışmada ortaya çıkmıştır. Sanat Felsefesi Dersinin Eğitim Fakültelerinin Lisans Düzeyi Sanat Eğitimi müfredat programlarında hangi derslerle bağlantılı bir biçimde verilmesi sorusu da bu araştırmada yanıtlanmıştır. Toplanan verilerin sonucunda Sanat Felsefesi Dersinin yanında Eğitim Fakültelerinin Lisans Düzeyi Sanat Eğitimi müfredat programlarında Felsefeye Giriş ve Estetik ve Sanata Giriş dersleri de yerini alması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışma, Sanat Felsefesi Dersinin, öğrencilerin eleştirel düşünme yetilerine katkısının ne olduğunu ortaya koymaktadır: çalışma grubundaki öğrencilere Sanat Felsefesinin sorgulayıcı yapısı özümletilerek, sanat ile ilgili tüm kavramlara ve bunların yanında yaşam ile ilgili her türlü kavrama eleştirel ve sorgulayıcı bir biçimde bakış açısı geliştirmeleri sağlanmıştır. Araştırmada kanıtlanan bir diğer bulgu da, Sanat Felsefesi Dersinin, öğrencilerin araştırma istek ve becerilerine olumlu katkı sunduğudur. Öğrenciler, Sanat Felsefesi Dersinin öğretilerinden yola çıkarak, sanatın gerçekliğini araştırma isteğini duymuşlardır. Bu araştırmada ortaya çıkan diğer bir bulgu ise şu biçimdedir: Sanat Felsefesi Dersi, öğrencilerin sanat üretimlerine olumlu katkı sağlamıştır. Sanat kavramının sahip olduğu devingenlik, gizem, sonsuzluk ve sınırsızlığı, Sanat Felsefesi Dersiyle öğrencilere aktarılarak onların özgün sanat yapıtları ortaya koymaları için altyapı sağlanmıştır. Ayrıca, geleceğin sanat eğitimcileri, Sanat Felsefesi Dersinin etkin bir biçimde okutulabilmesi için, mutlaka Estetik ve Sanata Giriş ile Felsefeye Giriş dersleriyle birlikte müfredat programında bulunması gerektiği konusunda uzlaşı içindedirler. Anahtar Kelimeler: Sanat Felsefesi, Sanat Sosyolojisi, Sanat Psikolojisi, Sanat Antropolojisi, Sanat Tarihi, Sanat Eleştirisi, Felsefe, Estetik, Sanat Kuramı, Eğitim, Mitoloji, Dinler Tarihi, Arkeoloji. ABSTRACT In this study, the main focus has been on how Art Philosophy Lesson can be effectively and accurately taught in the departments of Faculty of Education, Bachelor Degree where art education exist. In this study, the principles of action research, which is a type of quantitative research, have been properly applied and the following questions’ answers have been searched:  What is the place and the importance of improving the quality of Bachelor Degree Students’ Art Philosophy Lesson in art education?  What should be the place of Art Philosophy Lesson in art education at Faculty of Education, Bachelor Degree?  What is the effect of Art Philosophy Lesson on Bachelor Degree Students’ skills and enthusiasm about researching?  What is the effect of Art Philosophy Lesson on Bachelor Degree Students’ critical thinking skills?  What kind of materials should Art Philosophy lesson have?  What kind of contribution can Art Philosophy lesson make for Bachelor Degree Students’ future output? The students, who were going to have the subject named ‘Art Philosophy’ on the 2nd grade of 2014-2015 School Year in Spring Term, were from Marmara University, Ataturk Education Faculty, Fine Arts Education Department, Painting and Crafts Teaching and took part in this study. To be able to obtain enough knowledge and depth for carrying out this study with students, in the literature part of the study, a detailed research has been done and varied disciplines have been utilized which were particularly Art Philosophy, Aesthetic Disciplines; Art Sciences such as Art History, Art Criticism, Art Education, Art Physiology, Art Sociology, and Art Anthropology, mythology, religion, history and archaeology and a multiple knowledge could be obtained. By gathering the group of ten volunteer students, many methods that cohere action research such as Area Diary, Student Diaries and Interview have been utilized. To analyse the data, descriptive analysis method has been used. The data gained by descriptive analysis has been evaluated in a conceptual frame by using quotations taken from authentic sources. The consequences have been systematically gathered by interpreting the data in a rational aspect. These are the findings of the research: The significance of making art philosophy lessons more qualified for Bachelor Degree Students’ art education showed up with the results of art students’ improvement of their view of art conception and improvement of their awareness related to art philosophy’s bonds and distinctions between other art departments. Moreover, the question of which materials Art Philosophy Lesson will be presented more effectively with has found an answer in this study. The question of which lessons Art Philosophy Lesson in Faculty of Education, Bachelor Degree that has art education should be given in curriculum has been answered in this research. In conclusion, with the light of gathered data, the decision of having Introduction to Philosophy and Aesthetic and Introduction to Art should be taken with Art Philosophy Lesson in Faculty of Education, Bachelor Degree has been taken. This study reveals the contribution of Art Philosophy Lesson on students’ critical thinking skills: by assimilating the critical aspect of Art Philosophy, the students have been able to improve their point of view critically and in a questioning way related to all concepts of art and all concepts of life. The other proven finding is, Art Philosophy Lesson has contributed on students’ research enthusiasm and skills in a positive way. Another finding in this study is: Art Philosophy Lesson has contributed students’ art production positively. Dynamism, mystery, infinity and limitlessness of art concept have enabled students to create a background for authentic artworks by being transferred through Art Philosophy Lesson. In addition, the educators of future are in an agreement about having Art Philosophy lesson should be given with Aesthetic and Introduction to Art and Philosophy Lesson in curriculum to be able to be effective. Key Words: Philosophy of Art, Sociology of Art, Psychology of Art, Anthropology of Art, History of Art, Art Criticism, Philosophy, Aesthetic, Education, Art Theory, Mythology, History of Religions, Archaeology.