Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammet Nedim Tan
Danışman: SAFİ ARPAGUŞ
Özet:Anahtar Kelimeler : Abdullah Ensârî Herevî, Sad Meydân, Haller ve Makamlar, Tasavvuf ABDULLAH ENSÂRÎ HEREVÎ’NİN TASAVVUF TARİHİNDEKİ YERİ VE SAD MEYDÂN’I Abdullah Ensârî Herevî (ö. 481/1089) ile ilgili literatüre bir giriş olması amacıyla hazırladığımız bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızın “Kaynaklar ve Biyografi” başlığını taşıyan ilk bölümünde Herevî’nin hayatı hakkındaki kaynaklar değerlendirilmiş, “Tasavvuf Tarihi Açısından Herevî ve Telif Faaliyetleri” başlığını taşıyan ikinci bölümde ise Herevî’nin temel eserleri ve bu eserlerin yazmaları, neşirleri ve şerhleri hakkında bibliyografik bilgiler aktarılmış, ardından hâller ve makamlar konusuna Herevî’nin yaptığı katkılar tespite çalışılmıştır. “Herevî’nin Telifleri İçin Bir Mukaddime: Sad Meydân –Metin, Tercüme ve Tahlil–” başlıklı üçüncü bölümde Herevî’nin haller ve makamları konu alan ilk metni Sad Meydân’ın mevcut yazmalardan hareketle tarafımızdan inşâ edilmiş metnine yer verilmiş, metindeki dil özellikleri üzerinde durulduktan sonra gerekçeli bir tercümesi sunulmuş, dipnotlarda metne ilişkin açıklayıcı bilgiler aktarılmış ve Sad Meydân ile Menâzilü’s-sâirîn arasındaki benzerlik ve farklılık unsurlarına işaret edilmiştir. Bu çalışmanın bir sonucu olarak Sad Meydân’ın müstakil bir eser olduğunu ve yalnızca bugüne ulaşan yazma nüshaları yoluyla değil, aynı zamanda Meybudî’nin Keşfü’l-esrâr’ı ve Ahmed-i Câmî Nâmekî’nin (ö. 536/1141) Ünsü’t-tâibîn’i üzerinden sonraki dönemlere intikal ettiğini belgeledik. Sad Meydân’ın bu çalışma sonucu ortaya çıkan ilginç tesirlerinden biri de İsmâil Hakkı Bursevî (ö. 1137/1725) tarafından Keşfü’l-esrâr kanalıyla eserin yaklaşık beşte birinin Rûhu’l-beyân’da iktibas edilmiş olmasıdır. Keywords : Abdullah al-Ansārī al-Harawī, Sad Maydan, States and Stations (ahwāl and maqāmāt), Sufism ABSTRACT ABDALLAH AL-ANSĀRĪ AL-HARAWĪ’S PLACE IN HISTORY OF SUFIZM AND HIS SAD MAYDAN This work has been prepared as an introduction to the literature on Abdallah al-Ansārī al-Harawī (d. 481/1089); it contains three main chapters. The first chapter is titled as “Sources and Biography” and includes a thorough assessment of the sources on Harawī’s life. The second, “Harawī and His Works in the History of Sufi Thought”, engages bibliographical information about Harawī’s major works, their editions, and their commentaries as well as Harawī’s contributions to the issue of states and stations (ahwāl and maqāmāt). “An Introduction to Harawī’s Works: Sad Maydan—Text, Translation, and Commentary” is the last chapter. It contains our critical edition of the author’s first text on states and stations (ahwāl and maqāmāt), Sad Maydan (The One Hundred Fields), on basis of the extant manuscripts; a justified annotated translation of the text as well as its commentary, and a comparison of the similarities and differences between Sad Maydan and Manāzil al-sāirīn. It is our contribution to the scholarship that we first proved on documentary evidence that Sad Maydan is an independent work of Harawī. According to our findings, the work came to us not only through extant manuscripts, but also through Maybudī’s Kashf al-asrār and Ahmad-i Jāmī Nāmaghī’s (d. 536/1141) Uns al-tāibīn. One of the remarkable findings of our study is that Sad Meydan’s fascinating influence on Ismāil Hakkī Brusawī (d. 1137/1725); such that the latter quoted as much as one fifth of this work in his Rūh al-bayān via Kashf al-asrār.