Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BAHAR KILAN
Danışman: Osman Savaşkan
Özet:Konusu yeni orta sınıf kadınların aile içi rolleri, tüketimleri, sınıf pratikleri, mekân algıları olan bu çalışmada; Çekmeköy'de bir sitede, ağırlıklı olarak eğitim yoluyla yükselen yeni orta sınıf kadınların, kültürel sermayeleri üzerinden kendilerini sınıfsal olarak inşa etme süreçleri incelenmiştir. Bu tezde yeni orta sınıf kadınların ortak mekânda iktisadi-kültürel sermaye ve muhafazakâr-seküler ayrımları bağlamında kendilerini yaşam tarzları, kimlikleri ve aidiyetleri üzerinden ayrıştırmaları ve kendilerini yeniden özne olarak inşa etmeleri tartışılmıştır. Sınıf inşasında önemli olan aile üzerinden kadına yüklenen annelik rolünü makbul kılmak için kurumsal hayat ve ev arasında sürdürülen öznellik inşası, bu bağlamda arzu ettikleri statü üzerinden yaşadıkları çelişkiler irdelenmiştir. Kendilerini kültürel tüketimleriyle yeniden üreten yeni orta sınıf kadınların, yaşamış olduğu çelişkiler nedeniyle kültürel tüketimlerine alternatif pratikler yaratması incelenmiştir. Yeni orta sınıfların sınıfsal inşalarının bir parçası olan siteler, Türkiye'nin 1980 sonrası küresel tüketim kültürüne dahil olmasıyla birlikte ortaya çıkan yeni yerleşim birimleridir. Site çalışmaları daha çok site içi ile dışı arasında yaşanan ayrışma temelinde ele alınmış ve bu ayrışma sitelerin kendine yeten mekânlar olmalarından kaynaklı farklı sınıftan kesimlerin birbirlerine temas etmemesinden dolayı sosyo-ekonomik temelli okunmuştur. Bu çalışma hem site içi ve dışı arasında yaşanan ayrışmanın sosyo-ekonomik temelden sosyo-kültürel temele kaymasına hem de site içerisinin heterojen olmasından dolayı farklı yeni orta sınıf pratiklerinin birbirinden ayrışmalarına odaklanmıştır. Çalışma 2017 yılında başlayan ve yaklaşık bir yıl süren etnografik yöntemle gerçekleşmiş olup Çekmeköy'de bir sitede yaşayan 24 yeni orta sınıf kadınla yapılan derinlemesine mülakata ve gerek site içerisinde gerek dışarısında yeni orta sınıf kadınların kullandıkları mekânlardaki katılımcı gözleme dayanır. Çalışma kadınların aile içi rolleri, site içerisinde kültürel sermayesi güçlü kesimlerin iktisadi sermayesi güçlü kesimlerle tüketim üzerinden ayrışmalarını ve alım gücü artan İslami orta sınıfların mekâna dahil olmasıyla seküler yaşam tarzının baskın olduğu bu sitede, tarafların mekân üzerinden mücadelelerini çözümlemiştir. Böylece, bu çalışma yeni orta sınıf içindeki ayrışmalara odaklanarak, yeni orta sınıfın çok da homojen olarak ele alınamayacağını, sınıf inşasında belirleyici unsurların çelişebileceğini iddia eder. -------------------- In this study, the processes through which new middle class women, who live in a site in Çekmeköy and have achieved social upward mobility via higher education, construct their own class identities via cultural capital, were examined by focusing on their domestic roles, consumption patterns, class practices and urban spatial perceptions. These processes were discussed in relation to distinctions and subject reconstructions enacted by these new middle class women through their own life styles, identities and sense of belonging within the wider context of conservative- secular and economic-cultural capital distinctions in the shared urban space. Subjectivity making that is sustained between work and family life to appropriate the maternal role attributed to women through family life which is important to class identity construction was explored along with the contradictions the women experienced within this context to attain a desired class status. It was also examined that new middle class women, who reconstruct themselves via their cultural consumptions, create practices alternative to their cultural consumptions due to their encounters with these contradictions. Sites as the constructive sites of class identity for new middle classes are new residential places that have emerged as Turkey integrated into the post-1980 global consumption culture. Site studies have mostly handled with the distinction between the outside and the inside of the site, and this distinction has been approached in a socio-economic manner due to the lack of contact between different classes resulting from sites being self-sufficient places. This study focuses on the shift in the distinction between the outside and the inside of the site from a socio-economic ground to a socio-cultural ground, while examining the differentiations among new middle class practices due to the increasing heterogeneity within the site. This study is based upon a one-year long ethnographic field research, starting in 2017. As part of the field research, in-depth interviews were conducted with 24 new middle class women who live in a site in Çekmeköy and participant observations were made in the places used by the new middle class women inside and outside the site. The study analyzed, in this particular site which is dominated by the secular lifestyle, the struggles among the different groups over the space, stimulated through domestic roles of the women, distinctions between those with high socio-cultural capital and those with high socio-economic capital, and the coming of Islamic middle classes with high purchasing power into the site. So, attending to the distinctions within new middle classes, this study argues that new middle class cannot be taken as homogenous, rather constitutive elements in class identity construction might contradict each other.