Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BİLAL YAZICI
Danışman: Mehmet Müjdad Şakar
Özet:Çalışma hakkı ve özgürlüğü, gerek uluslararası insan hakları belgelerinde, gerekse ulusal anayasalarda, temel bir insan hakkı olarak kabul edilmektedir. Anayasa’mızın 48. maddesinde herkese tanınmış olan çalışma hakkına yine Anayasa’mızın 16. maddesinde yabancılar için, belli iş ve hizmet alanlarında sınırlamalar ve yasaklamalar getirildiği görülmektedir. Bu durum ülkelerin, sınırları içinde bulunan yabancılara sınırsız çalışma yetkisi vermediğinin bir göstergesidir. Aynı zamanda Anayasa’nın 16. maddesine göre yabancıların, çalışma alanlarına getirilecek sınırlamaların sadece kanun yolu ile yapılabileceği hükmü konarak bu alanda doğabilecek suiistimallerinde önüne geçilmiştir. Türkiye’de yabancılara ait yasal mevzuat incelendiğinde, yabancıların her durumu için ayrı kanun yapıldığı görülmektedir. Bunlardan bazıları: Yabancıların İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun, Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilere İlişkin Kanun, Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun vb. gibi. Tezimizde de bu konulardan biri olan yabancıların çalışma izinleri ve Türk İş Hukuku’na göre yabancı uyruklu işçi çalıştırılması konusu irdelenmiştir. Genel anlamda yabancı uyruklu işçi ile Türk vatandaşı olan işçi arasında herhangi bir ayrım yapılmamıştır. Ancak yabancılara kamu güvenliği, kamu düzeni, kamu sağlığı ve kamu yararı nedeniyle getirilen yasaklar ve siyasi, ekonomik, sektörel ve bölgesel sınırlama olmayan alanlarda çalışma izni alarak Türkiye’de çalışma hakkına sahip olabilirler. Yabancıların Türkiye’de çalışabilmesi için sadece çalışma izni almaları yeterli olmayıp, aynı zamanda çalışma vizesi ve çalışma amaçlı ikamet izni de alması gerekmektedir. Bu belgeler tamamlanmadan bir yabancının Türkiye’de çalışması mümkün olmamaktadır. Toplu iş hukuku kapsamında yabancı uyruklu işçilerin durumları incelendiğinde 2012 yılında önemli değişiklikler yapıldığı görülmektedir. Bu değişikliklerden en önemlisi yabancılar 2821 sayılı Kanun döneminde sendika kurucusu olamazken; 6356 sayılı Kanun’la artık yabancı uyruklu işçi veya işverenlerinde sendika kurucusu olabilmelerinin yolu açılmıştır. Aynı zamanda sendikaların zorunlu organlarında görev alabilecekleri gibi işyeri sendika temsilcisi olabilmelerinin de yolu açılmıştır. ABSTRACT The right to work and the freedom to work are recognized as a basic human right at the international human rights documents and national constitutions. Turkey’s Constitution Article 16 brought limitations and prohibitions in certain areas of business and in certain services for foreigners, thus limited the right to work which is given to all in the Article 48. This situation shows that unlimited authority to work is not given to the foreigners who are living within the domestic market. At the same time with the provision that the restrictions on the right to work of foreigners shall be made solely by law in the Article 16 abuses of this restrictions have been prevented by The Constitution. When we examine the legislation on foreigners in Turkey, it has been seen that separate laws are issued for each situation of foreigners. Some of these laws are: Law on Residence and Travel of Foreigners, Law on Foreign Student Studying in Turkey, Law on Work Permits of Foreigners etc. In our dissertation the work permits and the employment of foreigners according to Turkish labour law is being discussed. In general, there has not been any distinction made between foreign worker and the worker who is a Turkish citizen. However, there might be introduced prohibitions on foreigners according to public safety, public order, public health and public interests and foreigners might have the right to work in areas where political, economic, sectorial and regional limitations has not been applied, with obtaining a work permit to work within Turkey. Obtaining work permits for foreigners to work in Turkey is not just enough, but also there is a need to take a work visa and a residence permit for working purposes. It is not possible and legitimate to work for a foreigner without completing these documents. Within the scope of collective labour law, it has been seen that significant changes have been done in 2012 in the conditions of foreign workers. The most important of these changes is that, foreigner employers and employees, who are not allowed to be founder of a trade union according to Act 2821, are now able to be the founder of a trade union. At the same time, these can take part in the compulsory representation offices of trade unions as well as can be union representative in the workplaces.