Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ahmet Cem Şahin
Danışman: CEMALETTİN ŞAHİN
Özet:Bu çalışmanın konusunu İstanbul’da ikamet eden Rizeli nüfus oluşturmaktadır. Bu bağlamda İstanbul’daki Rizeli nüfusun 1950-2018 yılları arasında başta rizeden ve yurdun çeşitli kesimlerinden İstanbul’a doğru yapmış oldukları göç hareketleri incelenmiş olup sebep ve sonuçları ele alınmıştır. İstanbul’da ikamet eden Rizeli nüfusa ilişkin veriler 1950-1960-1970-1985-1990 ve 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçları ile Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarından alınmıştır. Rizeli nüfusun tarihsel gelişimi tablolar ve grafikler kullanılarak görselleştirilmiştir. Rizelilerin mekânsal dağılışını göstermek için ise haritalardan faydalanılmıştır. Ayrıca Rizeli nüfus İstanbul’da; sivil toplum kuruluşları, sokak adları ve etkinlikler ve meslek dalları başlıkları altında incelenmiştir. Çalışmada 1950 yılından günümüzde kadar İstanbul’da yaşayan Rizeli nüfusun 6 kat arttığı tespit edilmiştir. Nüfusun cinsiyete göre dağılışına bakıldığında ise 2000 yılına kadar Rizeli erkeklerin sayısı daha fazla iken bu yıldan sonra Rizeli kadınların sayısında belirgin artışlar olduğu tespit edilmiştir. Mekansal dağılışa göre Rizelilerin en fazla ikamet ettiği ilçelerin Anadolu Yakasında yoğunlaştığı görülmüştür.Rizeli nüfusun en fazla ikamet ettiği ilçeler ise Ümraniye ve Üsküdar’dır. İstanbul’da Rizeliler tarafından kurulmuş 62 dernek bulunduğu tespit edilmiştir. Bu derneklerin büyük bölümünün kurulmasında Rize ili Çayeli, Merkez, Kalkandere, İkizdere ve Pazar ilçelerinden göç eden nüfusun büyük bir payı olduğunu söylemek mümkündür. Buna göre Rize’den İstanbul’a göç eden nüfus içinde bu ilçelerden göç edenlerin çoğunluğu oluşturduğu söylenebilir. Rizelilerce kurulmuş bu dernekler her yıl çeşitli festival ve etkinlikler düzenleyerek yerel kültürlerini tanıtmaktadır. Rizeli nufusun göç ettikleri dönemler ele alındığında göç eden nüfus içinde erkek nüfusun başlangıçta kadın nüfusa oranla bariz önde olduğu görülmektedir. Bunun sebebi ise belirli ekonomik yeterliliğe sahip olmadan erkek nüfusun ailelerini yanlarına almadıkları gerçeğidir. Rizeliler İstanbul’da 1950’li yıllarda öncelikli olarak sahil kenarı semtlerini yerleşmek için tercih etmişlerdir İstanbul’da başta balıkçılık olmak üzere fırıncılık mesleğinin de öncüleri olmuşlardır. -------------------- The subject of this study is the population emigrating from Rize to Istanbul. In the context of the study, it is aimed to determine the historical and spatial change of this population in Istanbul. Quantitative research method was used in this study. Data on the population migrating from Rize to Istanbul were prepared using the results of the 1950- 1960-1970-1985- 1990 and 2000 General Population Census and Turkey Statistical Institute Address Based Population Registration System. The historical development of the population who migrated from Istanbul to Rize was visualized using tables and graphs. To illustrate the spatial distribution of the immigrant population, maps were prepared. The effects of the population migrating from Rize to the site were evaluated under the headings of civil society organizations, street names and activities. In the study, it was determined that the population migrating from 1950 until today has increased by 613%. When the distribution of the population according to gender is examined, the number of males is higher than that of the year 2000 and it is determined that the number of women is higher after this year. According to the spatial distribution of the immigrant population, the districts where the most inhabited areas were concentrated in the Anatolian Peninsula. The most populated districts are Ümraniye and Üsküdar. There are 72 non-governmental organizations established by those who migrated from Rize in Istanbul. It is seen that the majority of these associations established the population migrating from Çayeli, Merkez, Kalkandere, İkizdere and Pazar districts of Rize. According to this, it is possible to see that the immigrants from these districts occupy an important place among the population migrating from Rize to Istanbul. Each year, these associations organize various festivals and events to promote their local culture and influence the space.