Beliren yetişkinlerde romantik kıskançlığın narsistik kişilik özellikleri, reddedilme duyarlılığı ve sosyal yetkinlik beklentisi bağlamında incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DİDEM VAROL

Danışman: Seval Erden Çınar

Özet:

Beliren Yetişkinlerde Romantik Kıskançlığın Narsistik Kişilik Özellikleri, Reddedilme Duyarlılığı Ve Sosyal Yetkinlik Beklentisi Bağlamında İncelenmesi Bu araştırmanın amacı beliren yetişkinlerin narsistik kişilik özellikleri, reddedilme duyarlılığı ve romantik ilişkilere yönelik sosyal yetkinlik beklentisi düzeylerinin romantik kıskançlığı yordamadaki rolünü test etmektir. Ayrıca araştırmada beliren yetişkinlerin bilişsel, duygusal ve davranışsal kıskançlık puanları cinsiyet, hâlihazırdaki ilişki durumu, ilişki deneyimi ve bireyin partneriyle tanışma şekli değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim öğretim döneminde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakülte’ sinin çeşitli lisans bölümlerinde öğrenim görmekte olan 384 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Örneklemi oluşturan beliren yetişkinlerin 298’ i (%77,8) kadın, 85’ i (%22,2) erkektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Narsistik Kişilik Envanteri- 16 (Ames, Rose ve Anderson, 2005), Aşırı Duyarlı Narsizm Ölçeği (Hendin ve Cheek, 1997), Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği (Downey ve Feldman, 1996), Karşı Cinsle İlişkide Sosyal Yetkinlik Beklentisi Ölçeği (Ünlü, 2004) ve Çok Boyutlu Kıskançlık Ölçeği (Pfeiffer ve Wong, 1989) kullanılmıştır. Verilerin analizi için Pearson korelasyon analizi, aşamalı regresyon analizi, bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda aşırı duyarlı narsizm, reddedilme duyarlılığı ve sosyal yetkinlik beklentisinin ilişkiyi başlatabilme alt boyutunun bilişsel ve davranışsal kıskançlığı anlamlı olarak yordadığı görülmüştür. Buna ek olarak araştırma sonucunda beliren yetişkinlerin bilişsel, duygusal ve davranışsal kıskançlık puanlarının bazı demografik özelliklere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. -------------------- Examining of Romantic Jealousy in The Context of The Narcissistic Personality Traits, Rejection Sensitivity and Social Self - Efficacy Expectation in Emerging Adults The aim of this study is to investigate the prediction role of emerging adults’ narcissistic personality traits, rejection sensitivity and social self-efficacy expectation towards romantic relationship levels on romantic jealousy. In the study emerging adults’ levels of cognitive, emotional and behavioural jealousy were examined according to gender, current romantic relationship state, relationship experience and form of acquaintance with partner, as well. The design of the study was based on the correlational survey model. The data were collected from a total of 384 university students, 298 female (% 77,8) and 85 male (%22,2), who were studying in the various undergraduate program of Atatürk Faculty of Education at Marmara University at 2018-2019 academic term. Data was collected by conducting Personal Demographical Form, Narcissistic Personality Inventory- 16 (Ames, Rose ve Anderson, 2005), Hypersensitive Narcissism Scale (Hendin ve Cheek, 1997), Rejection Sensitivity Questionnaire (Downey ve Feldman, 1996), Social Self Efficacy Expectation in Interacting with Opposite Sex Questionnaire (Ünlü, 2004) and Multidimensional Jealousy Scale (Pfeiffer ve Wong, 1989). The quantitative data was analysed by using Pearson correlation analysis, multiple regression with the stepwise model, independent model t test and one-way ANOVA test. As a result of the study, it was found that cognitive jealousy and behavioural jealousy are significantly predicted by the hypersensitive narcissism, rejection sensitivity and being able to start subscale of social self-efficacy expectation. In addition to this, it was determined that emerging adults’ cognitive, emotional and behavioural jealousy levels differ according to some demographic characteristics.