Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA ARSLAN
Danışman: Müge Yüksel
Özet:Bu araştırmada, ilkokula devam eden üstün yetenekli çocukların benlik algıları ile sosyal davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada sosyal davranışlar sosyal yeterlilik ve olumsuz sosyal davranışlar bağlamında incelenmiştir. Tarama modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. Üstün yetenekli çocukların benlik algıları, sosyal yeterlilikleri ve olumsuz sosyal davranışları demografik değişkenlere (cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, anaokuluna gitme durumu, anne-baba çalışma durumu, günlük televizyon izleme süresi, günlük bilgisayar kullanım süresi, destek eğitim odasından faydalanma durumu, serbest zamanlarda tercih edilen etkinlik türü ve kardeş sayısı) göre farklılaşmakta mıdır? 2. Üstün yetenekli çocukların benlik algıları ile sosyal yeterlilik, kişilerarası ilişkiler, özdenetim becerisi, akademik beceriler, olumsuz sosyal davranışlar, antisosyal-agresif davranışlar, yıkıcı-talepkar davranışları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 3. Üstün yetenekli çocukların benlik algıları sosyal yeterlilik ve olumsuz sosyal davranışlarını anlamlı düzeyde açıklamakta mıdır? Araştırmanın evrenini, İstanbul İli Bahçelievler İlçesi’nde 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören Temel Kabiliyet Testi (7-11)’ ne göre üstün yetenekli olduğu tespit edilen 874 ilkokul öğrencisi oluşturmaktadır. 16 ilkokulda gerçekleştirilen araştırmaya 368 (211 kız, 157 erkek) öğrenci katılmıştır. Araştırmada, üstün yetenekli çocukların benlik algısı düzeylerinin belirlenebilmesi için Piers-Harris Çocuklar İçin Öz-Kavram Ölçeği ve sosyal davranışlarına yönelik bilgi alabilmek için de Okul Sosyal Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca demografik değişkenlere yönelik bilgilerin alınabilmesi amacıyla araştırmacı tarafından düzenlenen öğrenci kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada; betimsel analizler, bağımsız gruplar t testi, Kruskal Wallis-H testi tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Mann Whitney-U testi, Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi ile gerçekleştirilmiştir. Benlik algısı düzeylerinin sosyal yeterliliği ve olumsuz sosyal davranışları yordayıp yordamadığını belirlemek amacıyla basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayarda “SPSS for Windows 16.0” programında çözümlenmiş, manidarlıklar p<,05 düzeyinde sınanmış, diğer manidarlık düzeyleri ayrıca belirtilmiş ve bulgular araştırmanın amaçlarına uygun olarak tablolar halinde sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, üstün yetenekli çocukların benlik algılarının sosyal yeterliliği ve olumsuz sosyal davranışları yordadığı tespit edilmiştir. Çocukların benlik algısı düzeylerinin arttıkça sosyal yeterliliklerinin arttığı; olumsuz sosyal davranışlarının azaldığı görülmüştür. Benlik algısı ile kişilerarası ilişkiler, özdenetim becerisi ve akademik beceriler arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Benlik algısı ile antisosyal-agresif, saldırgan-sinirli, yıkıcı-talepkar davranış puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Üstün yetenekli çocukların benlik algılarının cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, anaokuluna gitme durumu, destek eğitim odasından faydalanma durumu, anne-baba çalışma durumu, günlük bilgisayar kullanım süresine göre anlamlı farklılaşmadığı; buna karşın televizyon izleme süresi ve tercih edilen serbest zaman etkinlik türüne göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Üstün yetenekli çocukların olumsuz sosyal davranışlarının ve sosyal yeterliliklerinin anne-baba eğitim durumu, anaokuluna gitme durumu, anne-babanın çalışma durumu, destek eğitimden yararlanma durumu, televizyon izleme süresi, bilgisayar kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin sosyal yeterlilikleri, özdenetim becerileri ve akademik becerilerinin cinsiyet açısından kızlar lehine farklılaştığı; olumsuz sosyal davranış, antisosyal-agresif, yıkıcı-talepkar ve saldırgan-sinirli davranışların ise erkekler lehine farklılaştığı tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Sosyal Davranış, Sosyal Yeterlilik, Olumsuz Sosyal Davranış, Benlik Algısı, Üstün Yetenekli Çocuklar ABSTRACT The aim of the study is to investigate the relationship between the self concept and the social behavior of the gifted and talented children who are studying at primary school. Social behaviors are investigated associated with social competence and antisocial behaviors in this research. The answers of the questions set out below are sought according to scanning model: 1. Do the self concept, social competence and antisocial behaviors differentiate regarding demographic information (gender, education level of mother and father, the case of going to kindergarten, the situation of whether the father and mother are working, the daily duration of watching television, the daily duration of using computer, the case of whether the children benefit from the resource room or not, the type of activities preferred in leisure times and the number of sibling) ? 2. Is there any significant relationship between self concept and social competence, interpersonal relationships, self-control skills, academic skills, antisocial behaviors, antisocial aggressive behaviors, destructive- demanding behaviors? 3. Does the self concept explain significantly social competence and antisocial behaviors? The population of the study is 874 gifted and talented students who are studying at 3rd and 4th class of the primary schools in the Bahcelievler district of Istanbul. The 874 gifted and talented children were determined according the results of Primary Mental Abilities Test (7-11). 368 students (211 girl, 157 boy) were attended the study which was conducted 16 different primary schools. In this research, Piers-Harris Children’s Self Concept Scale was conducted in order to investigate the level of self concept of the gifted and talented children and School Social Behavior Scale was used to get information about the social behaviors of the gifted and talented children. Besides, student personal information form, which was developed by the researcher, was used to get the information about the demographic variables Descriptive analysis were conducted by using independent samples t test, Kruskal Wallis-H test, one way variance analysis (ANOVA), Mann Whitney-U test, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient. Simple linear regression analysis was conducted to determine whether the self concept levels regress on the social competence and antisocial behaviors or not. Data was analyzed by computer using "SPSS for Windows 16.0" program, significance level was tested at the level of p<,05 , other significance levels were also specified and the results were presented by using tables according to purposes of the study. According the result of the study, self concept of the gifted and talented children was regress on social competence and antisocial behaviors. It was found that, the more the level of self concept of the children, the more the social competence; the more the level of self concept of the children, the less the antisocial behaviors. There was a significant positive relationship between self concept and interpersonal relationships, and also self control skill and academic skills. A significant negative relationship was found between the scores of self concept and antisocial-aggressive, assaultive-angry, destructive-demanding behaviors. It was detected that there is not any significant differentiation of the self concept of the gifted and talented children according to gender, the education level of mother and father, the case of going to kindergarten, the case of whether the children benefit from the resource room or not, the situation of whether the father and mother are working, the daily duration of using computer. On the other hand, it was found that there is significant differentiation of the self concept of the gifted and talented children according to the daily duration of watching television the type of activities preferred in leisure times. Moreover, it was reached that, regarding the gender, there was a differention on social competence of the students, self-control skills and academic skills in favor of the girls; there was a differention on antisocial behaviors, antisocial-aggressive, offensiveness-nervousness, destructive-demanding are in favor of the boys. Key words: Social Behaviors, Social Competence, Antisocial Behaviors, Self-Concept, Gifted and Talented Children