Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mediha Yalçın Çakır
Danışman: İREM BERKSOY
Özet:Ülkemizde sıklıkla çıkarılan vergi af kanunları; kayıtlı ekonominin teşvik edilmesi yoluyla verginin tahsili meşru amacına dayanmaktadır. Vergi af kanunlarının meşru amacını gerçekleştirebilmesi ise elverişli bir araç olmasına bağlıdır. Bu çalışma, vergi affı düzenlemelerinin hedeflenen amaca ulaşmada elverişli bir araç olup olmadığını sorgulamaktadır. Bu doğrultuda, çalışmanın ilk bölümünde, yasa koyucunun kayıtlı ekonominin teşvik edilmesi yoluyla verginin tahsili meşru amacına ulaşmak için vergi afları yoluyla kullandığı araçlar ve bu araçların tarihsel süreçteki kapsamı ele alınmıştır. İkinci bölümde, vergi aflarının, kayıt dışı ile mücadelenin en önemli araçlarından olan vergi denetimi ve cezalar üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, vergi aflarının olumsuz etkilerini azaltmak için denetimi güçlendirici düzenlemeler ile eşzamanlı yürütülüp yürütülmediği ele alınmıştır. Son bölümde ise, vergi aflarına başvuran çeşitli ülke örneklerine yer verilmiştir. Vergi aflarının, kayıt dışı ile mücadelede sorunlu bir alan yarattığı, bu bağlamda vergisini düzenli ödeyen ve ödemeyen mükellefler arasında yaratılan eşitsizliğin makul ve adil kriterlere dayandırılmasının gerekli olduğu, vergi idaresini güçlendirici düzenlemelerin ise vergi aflarının olumsuz etkilerinin azaltılması konusunda henüz sınırlı kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. -------------------- Tax amnesty laws frequently enacted in our country are based on the legitimate purpose of tax collection through the promotion of the formal economy. Tax amnesty laws being able to fulfil its legitimate aim, on the other hand, depends on its being a convenient tool. The main purpose of this study is to examine whether the tax amnesty regulations are suitable tools in order to achieve the target aims. Accordingly, it has been discussed the instruments used by the legislator via tax amnesties in order to achieve the legitimate aim of tax collection through the promotion of the formal economy and the scope of these instruments in the historical process in the first section of the study. In the second part, tax inspection which is one of the most important instruments to struggle with informal economy, and the impacts of it on penalties have been evaluated. In the third section, it has been examined whether tax amnesty and the enhancing regulations on audits so as to decrease the negative effects are implemented together at the same time or not. In the last section, some examples of various countries that applied for the tax amnesty are emphasised. That tax amnesties creates a problematic area in fighting against informal economy, and in this sense, it is necessary to base the reasonable and fair criteria for the inequality occurred between taxpayers who pay their taxes regularly and those do not pay taxes. On the other hand, it has been concluded that the regulations strengthening the tax administration are still limited in reducing the negative effects of tax amnesties.