Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NURHAYAT ÖZEL
Danışman: ŞULE ALPAR
Özet:Ergonominin amacı; insanlara uygun işleri tasarımlayarak, insanın yaşam kalitesini iyileştirmek ve giderek toplumun refahına katkı sağlamaktır. Bu araştırma, hemşirelerin çalışma ortamında ergonomi kurallarına uyumunu belirlemek amacı ile yapıldı. Araştırmanın evrenini; İstanbul ilindeki bir özel ve bir de devlet hastanesinin servis, yoğun bakım ve acil ünitelerinde çalışan tüm hemşireler oluşturdu. Araştırma örneklemine; özel hastanede Mart-Nisan 2005, devlet hastanesinde Nisan-Mayıs 2005 tarihleri arasında çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden toplam 210 hemşire alındı. Araştırma verileri, literatür bilgisinden yararlanılarak hazırlanan "Tanıtıcı Bilgi Formu" ve hemşirelerin ergonomi uygulamalarını değerlendirmek amacıyla oluşturulmuş "Anket Formu" kullanılarak elde edildi. Verilerin analizinde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) paket programından yararlanılmıştır. İstatistiksel değerlendirmede yüzdelik varyans analizi, ki-kare (Pearson, Fisher Exact test, Continivity Correction) ve student's- t testi kullanıldı. Her iki hastanede çalışan hemşirelerde en sık görülen sağlık sorununun, ortopedik sağlık sorunları olduğu saptandı. Hasta odalarını havalandırmada kullanılan yönteme ilişkin özel hastanede çalışan hemşireler en çok % 77,1 oranıyla otomatik havalandırma yöntemini kullanırken, devlet hastanesindeki hemşirelerin ise en çok % 66,7 oranıyla cam açma yöntemini kullandıkları belirlendi. Özel hastanede çalışan hemşirelerin % 87,6'sının (n:92) yangın söndürme tüplerini kullanmayı bildiği, devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin ise; % 72,4'ünün (n:76) tüpleri kullanmayı bilmediği saptandı. Damar içi ve pansuman uygulamalarında eldiven giyme, enfeksiyondan korunma ve hastaları koruma amacıyla maske kullanım oranı her iki hastanede de yüksek bulundu ve izolasyon önlüğünün kullanılmasında devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin sadece % 29,5'inin (n: 31) kullandığı tespit edildi. Her iki hastanede çalışan hemşirelerin genelde; ilaç hazırlarken, yerden bir cisim alırken ve çömelirken doğru pozisyonu kullandıkları, kayıt tutarken, uygulama esnasında ve bilgisayar kullanırken vücut mekaniği ilkelerine uymadıkları saptandı. Sonuç olarak; ergonomi kurallarına uyumun genel olarak hemşirelerde orta düzeyde olduğu, özel hastanenin çevresel ergonomik dizaynının hemşirelerin daha rahat çalışmasına olanak sağladığı, devlet hastanesinin bu konuda düzenlemeye gitmesinin yararlı olabileceği düşünüldü. ANAHTAR KELİMELER: Ergonomi, Çalışma Ortamı, Hemşireler ve Ergonomi Kuralları, Vücut Mekaniği, Hastanede Ergonomi. SUMMARY THE DETERMINATION OF NURSES ADAPTATION FOR ERGONOMIC RULES IN THEIR EXISTING WORKING CONDITIONS The aim of the ergonomi is to improve life quality of humanbeing and to contribute society confort determining conveninent works for the people. This study is made to determine nurses adaptation to ergonomic rules. The universe of the study is the nurses work at the service, intensive care and emergency unit of a private hospital and a state hospital in İstanbul. The study examples are composed of total 210 nurses accepted to participate in this study and worked at a private hospital between March-April 2005, at a state hospital between April-May 2005. The datas of the study were acquired using the "Information Form" prepared according to literature information and "Inquiry Form" prepared to evaluate nurses ergonomic aplications. SPSS (Statistical Package for Social Sciences) package program are used to analyse the datas. Percentage variant analysis, chi-square (Pearson, Fisher Exact Test, Continivity Correction) and student's t-test are used for the statistical evaluation. The largest health problem which was seen on the nurses work at both hospitals is determined as orthopedic problems. Concerning aeration method of patient rooms, it was determined that the nurses work at private hospital use automatic aeration way with max. 77,1 % rate and the ones at state hospital use window opening way with max. rate 66.7 %. It was ascertained that 87,6 % (n:92) of the nurses at private hospital and 72,4 % (n:76) of at the state hospital know how to use fire extinguishing devices. The rate of glove clothing, mask using for protect patients and protection from the infections in the aplications of blood-wessel inside and dressing for a wound were founden high at both hospitals and it was seen that only 29,5 % (n:31) of the nurses at state hospital use isolation apron. It was founded that the nurses at both hospitals use right positions when preparing medicine, taking an object from the surface and squating, and they don't use body mechanic principals when noting in the aplicatications and using computer. As a result, it was generally determined that adaptation to the ergonomic rules is at the middle level. In addition to this, it was also founded that enviromental ergonomic designs of private hospital give possibilities to nurses for working more comfortable and it was considered that an arrangement about this subject at the state hospital would be useful. KEYWORDS: Ergonomi, Work Place, Nurses and Ergonomi Rules, Body Mechanic, Ergonomi in Hospital