Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sema Adıgüzel
Danışman: Mesut Şen
Özet:Çağatay Türkçesi, Orta Asya’da 15. yüzyıl başlarında başlayan ve 20. yüzyılın başlarına kadar süregelen dönemin adıdır. Çağatay Türkçesi, dilde birliğin önemine vurgu yapan Türk aydınları tarafından 1924 yılına kadar Türkistan’da ortak yazı dili olarak yaşatılmaya çalışılmış ancak o tarihten sonra yerini Özbek Türkçesi almıştır. Çalışmamızda ünlü Özbek şairi Mühämmädkul Camurad Oġli Polkän’ın rivayeti olan ve Özbek Türkçesi ile neşredilmiş Göroġlining Tugilişi adlı destanın 7-47. sayfaları incelenmiştir. Çalışmamız yedi bölümden oluşmaktadır. En önemli bölüm bulgular bölümüdür. Bu bölümünde; destan, Türk edebiyatında destan, Köroğlu Destanı ve varyantları hakkında bilgiler verildi. Göroġlining Tugilişi adlı eserden bahsedildi ve ilgili sayfaların özeti yapıldı. Ses ve şekil bilgisi üzerinde duruldu. Eserin transkripsiyon alfabesi kullanılarak Latin harflerine aktarımı sağlandı ve tıpkıbasımına yer verildi. Metnin açıklamalı dizini oluşturuldu. Çağatay Türkçesinin bir devamı niteliğinde olan Özbek Türkçesi ile yazılmış olan Göroġlining Tugilişi adlı destan, karışık saha özelliği göstermesi ve Köroğlu Destanı’na ait bir rivayet olduğu için Türk dili açısından önemli bir eserdir. -------------------- Chagatay Turkish is the given name to the era that took place in Middle Asia from the beginning of the 15.th centurytill the beginning of 20.th century. Turkish luminaries who strongly believed in the significance of language unity kept Chagatay Turkish alive until 1924 by means of using it as the common written language. However, after that date Uzbek Turkish took the place of Chagatay Turkish. In this study, we studied the 7-47.th pages of the Göroġlining Tugilişi Epic, which was storied by the renowned Uzbek poet Mühämmädkul Camurad Oġli Polkän in Uzbek Turkish. Our study is coprimised of seven parts. Most substantial part is the ‘findings’ part. In this part; epic, epic in Turkish Literature, Köroğlu Epic and their variences were discussed. Göroġlining Tugilişi was mentioned and related pages of the Epic are summarized. The sound and the form of the language are discoursed. In this study we transcripted the great literary work into Latin alphabet by employing the Transcription alphabet. We included the facsimile of the work. An annotative index of the text was composed. Epic of Göroġlining Tugilişi written in Uzbek Turkish, which is the follower of the Chagatay Turkish, bares the qualifications of several Turkic Languages and it is a direct variance of the Epic of Köroğlu. And this makes it utterly essential in terms of Turkish Language.