Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Baran Altınel
Danışman: MUZAFFER DARTAN
Özet:1 ABSTRACT The purpose of this thesis is to study the effects of EU-Turkey Customs Union on Turkish Economy in terms of selected parameters and to make a general evaluation on whether it is effective for Turkey or not. In the thesis, first, regional integrations and customs union theories are briefly examined, then the development of relations between EU-Turkey is detailed and finally the effects of customs union is discussed, with an additional part covering the effects of customs union on automobile and textile clothing sectors. Customs union is often narrowed down to foreign trade. The effects of customs union is discussed under the headings of foreign trade, FDI, financial aids, competition and other parameters like effects on way to membership, technical barriers on trade, intellectual property rights and public income. Turkey benefited from Customs union in terms of foreign trade. The trade deficit with the EU decreased, Turkey’s export to EU increased and no trade diversion occurred with third countries. FDI inflows to Turkey did not increased as expected after Customs union due to lack of necessary stable political and economic environment and lack of legal infrastructure. Turkey did not receive enough financial aid after Customs union, yet resources allocated blocked due to political reasons rather than economic reasons. Competition environment in Turkey developed via the Customs union, which in turn increased both producer and consumer utility. 2 Turkey has not yet completed legal alignment on technical barriers to trade. IPRs consciousness is improving due to Customs union harmonization. Public income did not decreased because the decrease in tariff rate is compensated with the increase in total trade. All the adjustments that Turkey has been making since 1963 will ease the negotiation process in the related chapters. There is no serious evidence under the light of parameters discussed that Customs union, most sophisticated economic and politic action taken by Turkish Republic throughout her history, hurt Turkish economy even though the existence of negative issues like absence of political willingness, no representation in the decision-making mechanisms, aid blockings based on political reasons. Consequently, it seems that economic benefits outweigh results raised from political issues and overall effect of customs union on Turkish economy is positive.1 Bu tezin yazılmasındaki amaç, AB-Türkiye Gümrük Birligi’nin Türkiye Ekonomisi üzerindeki etkilerini seçili parametrelerle incelemek ve Türkiye için etkili bir uygulama olup olmadıgı hakkında genel bir degerlendirme yapmaktır. Tezde, önce bölgesel entegrasyonlar ve gümrük birligi teorilerine deginilmis, devamında AB-Türkiye arasındaki iliskilerin gelisimine yer verilmis, son olarak Gümrük Birligi’nin etkileri ve hazır giyim ile otomotiv sektörlerinin nasıl etkilendigi incelenmistir. AB-Türkiye arasındaki Gümrük Birligi genellikle sadece dıs ticarete indirgenmistir. Bu tezde Gümrük Birligi’nin Türkiye Ekonomisi üzerindeki etkileri dıs ticaret, mali yardımlar, dogrudan sermaye yatırımları, rekabet ve diger (üyelik süreçinde, ticaretin önündeki teknik engellerin kaldırılmasında, fikri mülkiyet hakları üzerinde ve kamu gelirleri üzerinde etkileri) baslıkları altında incelendi. Dıs ticaret açısından Gümrük Birligi Türkiye için faydalı olmustur. AB-Türkiye arasındaki dıs ticaret açıgı azalmıs, AB’ye ihracatımız artmıs, üçüncü ülkelerle yapılan ticarette bir sapma olusmamıstır. Gerekli politik, ekonomik istikrarın ve yasal altyapının olusmaması nedeniyle dogrudan sermaye yatırımlarında Gümrük Birligi sonrası istenilen etki görülmemistir. Gümrük Birligi sonrasında ekonmik nedenlerden ziyade siyasi nedenlerle Türkiye’ye yeterli miktarda mali yardım ayrılmadıgı ve ayrılan yardımların da kullanımının engellendigi belirlenmistir. 2 Gümrük Birligi uyum yasaları çerçevesinde rekabet ortamı gelismis, bu da hem üretici hem tüketici faydasını arttırmıstır. Ticaretin önündeki teknik engellerin kaldırılmasında Türkiye, uyum çalısmalarını henüz tamamlamamıstır. Fikri mülkiyet hakları bilinci Gümrük Birligi sayesinde Türkiye’de yerlesmektedir. Kamu gelirlerinin artan ticaret hacmi nedeniyle azalan gümrük oranlarından etkilenmedigi gözlemlenmistir. Gümrük Birligi uyumu çerçevesinde yapılan 1963’den beri yapılan tüm yasal altyapı degisiklikleri Türkiye’nin müzakere döneminde ilgili alanlarda yapması gereken mevzuat uyumunu kolaylastıracaktır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kapsamlı siyasi ve ekonomik kararı olan Gümrük Birligi’nin, siyasi irade eksikligi, ilgili karar alma mekanizmalarında yer alınamaması, mali yardımların siyasi nedenlerle engellenmesi gibi negatif yönlerine ragmen, incelenen parametreler ısıgında Türkiye ekonomisine zarar verdigine dair bir bulguya rastlanmamıstır. Sonuç olarak, Gümrük Birligi’nin Türkiye’ye siyasi yarardan çok ekonomik yarar sagladıgı ve ekonomiyi genel olarak olumlu etkiledigi belirtilebilir.