Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İngilizce Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: NADİA SERAB GÜLÇUR
Danışman: SEMRA CERİT MAZLUM
Özet:Ekolojik modernleşme yaklaşımı esas olarak yetmişli yıllarda ortaya çıkan modernleşme ve endüstrileşme karşıtı teori ve çevresel toplumsal hareketlere ve etkili olmayan çevre politikalarına karşı bir yanıt olarak gelişmiştir. Çevresel kriz tartışmalarındaki ortak görüş, çevrenin bozulmasına esas olarak ekonomik kalkınma ve yoğun endüstrileşmenin neden olduğu idi. Ayrıca, Brundtland Raporu ile birlikte, gelecek kuşakların ihtiyaçlarını da dikkate almak gerekliliği endüstrileşmiş Batı ülkelerinde bir sosyal değişim yaratmıştı. Buna bağlı olarak, ekolojik modernleşme yaklaşımı ile bazı öncü ülkeler yönetim yapılarında ve endüstrilerinde çevre dostu, sürdürülebilir kalkınma ile uyumlu, yenilikçi ve yaratıcı bir takım değişiklikler ve düzenlemeler yaptılar. Aynı dönemde, ekolojik modernleşme teorisi, sosyal bilimlerde bir çevresel reform yaklaşımı olarak kabul edilmiştir. Ekolojik modernleşme teorisi, endüstrileşmiş toplumlarda insan faaliyetlerinin çevreye zararlı etkilerinin üstesinden gelmek için, daha da modernleşmiş ancak çevre ile dost sürdürülebilir yaşam tarzına geçişin gerekli olduğunu, buna uygun yönetişim, vatandaşlık ve endüstriyel süreçlerle başarılı olacağını varsaymaktadır. Bu çalışmanın amacı, çevresel sürdürülebilirliği sağlayabilmek açısından çok önemli bir role sahip olan ekolojik modernleşme anlayışını eleştirel bir yaklaşımla incelemektir. Çalışmada, ekolojik modernleşme yaklaşımı çerçevesinde devletin, endüstrinin ve tüketicilerin değişen rolleri tartışılmış; ekolojik modernleşme anlayışını benimseyen ülkelerdeki başarılı uygulamalar incelenmiştir. Ekolojik modernleşme teorisi ve uygulamasının modern ama çevreyle uyumlu bir toplumsal düzen karşılığı olarak sürdürülebilirliğe ulaşmaya katkısı sorgulanmış; yaklaşımın küresel problemler karşısında yetersiz kaldığı durumlar tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Çevre, çevre sosyolojisi, modernleşme, ekolojik modernleşme, verimlilik, yenilik, önleme, yeni teknolojiler, endüstri, kirlilik, yönetişim, üretim, tüketim, sürdürülebilirlik. Tez Danışmanı: Doç. Dr. Semra Cerit Mazlum ABSTRACT Ecological modernization approach was developed mainly in response to de-modernization and de-industrialization theories, environmental social movements and ineffective environmental policies, which dominated the 1970s. The economic growth and intensive industrialization as perpetrators of the environmental degradation were the common ground of the debates regarding the environmental crisis. The necessity “to meet the needs of future generations” has created social transformations in Western industrialized countries with the publication of the Brundtland Report. Accordingly, with the help of ecological modernization approach, some pace setter countries have made important changes and transformations in their governance structures, industries and production systems to bring them in line with sustainability through environment-friendly innovations and/or regulations. Concurrently, ecological modernization theory has evolved as an environmental reform approach in social sciences. The ecological modernization theory prevails against the negative impacts of the industrialized human life that has highly hazardous effects on the environment and obtains the sustainability through more modernized but environment friendly way of living; regarding the expected role of the government, citizenship and industries which highly necessities for its success. The aim of this study is to critically analyze the ecological modernization theory, which would play a very important role in achieving environmental sustainability. The study discusses the changing roles of the state, industry and consumer in ecological modernization and takes a closer look at the success stories on implementation in countries, which endorsed the idea of ecological modernization. The study questions the contribution of ecological modernization theory and practice to achieving sustainable societies and discusses its shortcomings against global environmental problems. Key Words: Environment, environmental sociology, modernization, ecological modernization, efficiency, innovation, industry, pollution, prevention, governance, production, consumption, sustainability. Research Advisor: Associate Professor Semra Cerit Mazlum