Wistar ve genetik absans epilepsili sıçanlarda nörogenez belirteci olan doublecortin ile gama-aminobütirik asit immünreaktivitelerinin elektron mikroskopik olarak incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZLEM TUĞÇE ÇİLİNGİR

Danışman: Serap Şirvancı

Özet:

Wistar ve Genetik Absans Epilepsili Sıçanlarda Nörogenez Belirteci Olan Doublecortin ile Gama-Aminobütirik Asit İmmünreaktivitelerinin Elektron Mikroskopik Olarak İncelenmesi Amaç: Genetik absans epilepsili sıçanlarda (GAERS) hipokampal nörogenez araştırılmamış bir konudur. Çalışmamızda 21 günlük ve 3 aylık erişkin Wistar ve GAERS sıçanlarda nörogenezi karşılaştırmak ve yeni oluşan nöronların GABAerjik terminallerle sinaps yapıp yapmadığını incelemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Wistar ve GAERS (21 günlük ve 3 aylık) sıçanlardan perfüzyon fiksasyonu ile elde edilen beyin dokuları elektron mikroskopik analizler için hazırlandı. Hipokampal dentat girus (DG) bölgelerinden alınan ince kesitler immün-altın yöntemi ile anti-gama-aminobütirik asit (GABA) ve anti-doublecortin (DCX) antikorlarıyla ikili olarak işaretlendi. Elektron mikroskobunda incelenen kesitler morfolojik ve niceliksel analiz için fotoğraflandı. Bulgular: Tüm gruplarda DCX immünreaktivitesi akson, dendrit ve hücre gövdelerinde görüldü. DCX (+) yapıların GABAerjik terminaller ile sinaps ve sinaps benzeri yapılar oluşturduğu belirlendi. Tüm deney gruplarında, aksonlara kıyasla dendritlerdeki ve simetrik sinaps oluşturan yapılara kıyasla da asimetrik sinaps oluşturan yapılardaki DCX işaretlenmesinin istatistiksel olarak anlamlı ölçüde fazla olduğu belirlendi. Kalitatif gözlemlerde 21 günlük hayvanlarda 3 aylıklara kıyasla DCX (+) mossy terminallerinde (MT) daha fazla GABA olduğu görüldü. GABA içeren DCX (+) profiller 21 günlük gruplarda 3 aylık gruplara göre artış eğilimi gösterdi ancak istatistiksel anlamlılık saptanmadı. Ayrıca 21 günlük ve 3 aylık GAERS gruplarında istatistiksel anlamlılık olmasa da GABA ve DCX yoğunluklarında kontrollere göre artma eğilimi gözlendi. Sonuçlar: Elde ettiğimiz veriler yeni oluşan DCX-ir nöronların lokal hipokampal ağa katıldığını göstermektedir. 21 günlük hayvanlarda DCX (+) profiller 3 aylıklara kıyasla daha fazla GABAerjik olma eğilimindedirler; bu da immatür hayvanlarda GABA’nın trofik etkisinden kaynaklanıyor olabilir. İmmatür hayvanlarda DCX (+) MT’lerde daha fazla GABA görmemiz, postnatal gelişimin erken dönemlerinde MT’lerden GABA salındığına dair kanıtları desteklemektedir. Çalışmamızda GAERS gruplarında DCX ve GABA yoğunlukları artma eğilimi göstermiştir. Bu bulgular absans epilepsi mekanizmalarında hipokampustaki değişikliklerin de etkili olabileceğini düşündürmektedir. Anahtar Sözcükler: GAERS, nörogenez, doublecortin, GABA, elektron mikroskopi.