Azerbaycan’ın kuzey bölgesinde yaşayan gençlerin dini hayatında inanç problemleri (sheki/şeki örneği)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zaur Abdulkerimov

Danışman: HÜLYA ALPER

Özet:

Araştırmamızın konusu, Azerbaycan’ın kuzey bölgesinde yaşayan gençlerin dinî yaşantı ve algılamalarıyla alakalıdır. Bilindiği gibi Sovyetler Birliği döneminde, birliğe bağlı bütün bölgelerde, komunist partinin ideolojik yaklaşımı gereği, dine karşı ateist bir propaganda güçlü bir biçimde yürütülmüştür. Bu tesirlerin Azerbaycan’ın kuzey bölgesinde ne kadar olduğu bu araştırmada tespit edilmeye çalışılmıştır. Azerbaycan’ın kuzey bölgesinde yerleşen Şeki şehrindeki 8 ve 10 Numaralı liselerde okuyan öğrenciler üzerinde yapılan anketlere dayanan bu araştırmada gençlerin öncelikle İslâm inanç esasları karşısındaki duruşları ve daha sonra da bu inancın gereği olan ibâdetlere yaklaşımları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmamızda, deneklerin iman esaslarıyla ilgili konularda sorularımıza verdikleri cevapların genel değerlendirmesi şu şekildedir. Araştırmaya esasen gençlerin %66’sı Allah’ın varlığına ve birliğine inanmakta, %4,5’i ise inanmamaktadır. Deneklerin %81’i meleklerin varlığına inanmakta, %15’i inanmamaktadır. Kur’ân-ı Kerîm’in Allah’ın ilâhî kitabı olduğuna inananların oranı %58,5’dir. Ayrıca Kur’ân’da anlatılanların doğruluğuna inanların oranı ise %64,5'dir. Hz. Muhammed’in peygamber olduğuna inanların oranı %89,5’dir. Âhirete inanma oranı diğer iman esaslarına göre düşüktür. Katılımcıların %48,5’i âhiretin varlığına inanmakta, %18,5’i ise inanmamaktadır. Katılımcıların %43,5’i Allah’ın bir kaza ve kaderinin olduğuna inanmaktadır. Bütün bu bulgular sonucunda Şeki örneğinden hareketle Azerbaycan gençlerinin öncelikle İslâm dini hakkında doğru ve yeterli bilgilerinin olmadığı tespit edilmiştir. Kur’ân’ın içeriği, İslâm’ın şartları gibi sorulara verilen yanlış cevaplar hatta dine giriş ifadesi olan kelime-i şahadetin bilinmemesi bunu kanıtlamaktadır. SUMMARY The subject of our resarch is related to youth`s religious lives and comprehensions who live in Northern part of Azerbaijan. It`s known that, there has been so much atheist pressures by regime against the religion as idealogic approach of communist party in former Soviet Union and all of its states. We have attempted in our research to determine the limits of these influences over northern part of Azerbaijan. In this study we have determined the positions of young towards the bases of Islamic belief first of all and in addition their approaches to worships as a necessity of this belief. The research is based on poll which has been taken over pupils of schools numbered 8 and 10 in Sheki city which situated in northern part of country. The general analyse of answers of respondents relating to our questions about the bases of belief is as following: According to poll, 66 percent of young believe existence and unity of God (Allah), but 4.5 percent doesn`t believe. 81 percent of respondents believe existence of angels, 15 percent of them doesn`t. The percent of who believe that Quran is pertaining to Allah is 58,5. Furthermore, 64,5 percent doesn`t believe truthfulness of described events in Quran. 89,5 percent of respondents accepts Muhammad as a prophet. The percent of young who believe the hereafter is less than other bases. So, 48.5 percent of them accepts the existence of other world, whereas 18.5 percent doesn`t accepts. As a result of these facts by moving from Sheki example we could determine that Azerbaijani youth doesn`t have a sufficient and correct knowledges about religion of Islam first of all. The incorrect answers to the questions conserning the content of Quran and Islamic bases, even lack of knowledge the “kelime-i şehadet” prove this fact .