Bilgi ve belge yönetimi çalışanlarının periyodik sağlık muayenesi takip süreçlerinin değerlendirilmesi : takip bilgi sistemi model önerisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşegül Hülcen Dönmez

Danışman: GÜSSÜN GÜNEŞ

Özet:

ÖZET Bu araştırmanın amacı Sağlık Bakanlığı Aile Hekimliği uygulamasında önerilen Periyodik Sağlık Muayeneleri’nin (PSM) takibi için bir Takip Bilgi Sistemi model önerisi sunmaktır. Araştırmanın ilk bölümünde koruyucu sağlık hizmetleri ve ölüme en çok neden olan hastalıklar ile ilgili genel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde PSM’nin tanımı yapılmış, dünyada ve Türkiye’de PSM ile ilgili çalışmalar anlatılmıştır. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ile görüşmeler yapılmış ve Türkiye’de Aile Hekimliği’nde uygulanan PSM’lerin hazırlık süreci değerlendirilmiştir. PSM Takip Bilgi Sistemi modeli sunmayı amaçlayan çalışmamıza destek olması için “Aile Hekimliği Uygulamasında Önerilen Periyodik Sağlık Muayeneleri ve Tarama Testleri” kılavuzundan yararlanılarak hazırlanan anket soruları ile 18-65 yaş arası Bilgi ve Belge Yönetimi çalışanlarının periyodik muayenelerini nasıl takip ettikleri değerlendirilmiştir. Ayrıca hastalıkların erken teşhisinde etkili olan bu taramaları hangi periyodlarda yaptırmaları gerektiği konusunda bilgilendirme yapan ve önerilen periyodlarda hatırlatma yapan bir Takip Bilgi Sistemi geliştirmek amacı ile ankete katılanların görüş ve önerileri alınarak değerlendirilmiştir. Ülkemizde bireylerin periyodik muayenelere veya kanser taramalarına katılımını sağlamaya yönelik periyodik aralıklarla hatırlatma ve bilgi gönderen bir takip bilgi sistemi bulunmamaktadır. Örneğin 40 yaşına gelen bir kadın iki senede bir çektirmesi önerilen mamografiyi ancak bu konu hakkında bilgi sahibiyse ve farkındalığı yüksekse iki senede bir takip edebilmektedir. Oysa yaşa göre yaptırılması önerilen koruyucu muayene ve taramaların önerilen zaman aralıkları ile bireylere mesaj, mektup veya aramalar ile hatırlatılması bireylerin kendi sağlıklarını geliştirme konusunda farkındalıklarını arttıracak, hastalıkların erken evrede teşhis edilebilmesi sayesinde tedavi maliyetlerini düşürecek ve yaşam kalitesini yükseltecektir. Ayrıca koruyucu muayene ve taramaların hangi periyodlarla yapılması gerektiği her hastalığa karşı ayrı ayrı yapılan ayrıntılı ve titiz çalışmalar sonucu belirlendiği için bireylerin fazladan ve gereksiz tetkik yaptırması önlenmiş olacaktır. -------------------- The aim of this study is to provide a Follow-up Information System model for the follow-up of periodic health examinations (PHE) proposed in the Ministry of Health, Family Medicine Practice. In the first part of the study, general information about preventive health services and diseases that cause death most has been given. In the second part of the study the periodic health examination has been defined and the studies related to PHE in the world and in Turkey have been represented. Interviews have been conducted with Ministry of Health Public Health Institution of Turkey and the preparation process of the PHE applied in Family Medicine in Turkey has been evaluated. In order to support our study aiming to present a Follow-up Information System model, the PHE follow-up status of Information and Records Management employees between the ages of 18-65 have been assessed by survey questions prepared by using the Family Medicine Periodic Health Examination Suggestion Guide. In addition, the opinions and suggestions of the participants have been taken for an information system that informs and reminds them about the periods in which these screening tests are effective in early diagnosis of diseases. In our country, there is no Follow-Up Information System that sends periodic reminders and information to ensure the individuals participate in periodic health examinations or cancer screenings. For example, a woman who is 40 years old can follow the mammography recommended to be taken every two years only once if she has knowledge about this subject and has high awareness. However, reminding individuals with messages, letters or calls to preventive examinations and screenings suggested by the recommended time intervals will increase the awareness of individuals about improving their health, reduce the cost of treatment and increase the quality of life as a result of early diagnosis of diseases. In addition, since the preventive examinations and screening periods should be determined as a result of detailed and meticulous studies conducted against each disease separately, individuals will be prevented from having extra and unnecessary examinations.