Koroner bypass ameliyatı geçirmiş hastalarda ameliyat önecesi ve ameliyat sonrası bazı antioksidan elementlerin düzeylerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Analitik Kimya Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YELİZ COŞKUN

Danışman: Gülbin Erdoğan

Özet:

Kardiyovasküler hastalıklar dünya çapında, mortalite ve morbiditenin majör nedeni olma yolunda gittikçe artan bir rol üstlenmektedir. Kalp hastalarında yapılan çalışmalar sonucunda eser elementlerin, vasküler sisteme direkt etki ya da lipoprotein metabolizması ile indirekt etki yaparak hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalıkların ortaya çıkmasında etkili oldukları görülmüştür. Bu çalışmada antioksidan savunma sisteminin önemli parçalarından olan selenyum(Se) ve çinko(Zn) elementlerinin koroner bypass ameliyatı geçirmiş hastalardaki ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası düzeyleri saptanmış, çinko(II) ve selenyum(IV) düzeyleri sağlıklı bireylerle karşılaştırılmıştır. Bu amaçla çalışma popülasyonu, klinik olarak koroner kalp hastası olup ameliyata girecek (n=47) hastalar (şeker ve böbrek hastalığı olmayan) ile sağlıklı kontrol grubundan (n=11) oluşmaktadır. Serum çinko(II) konsantrasyonları alevli atomik absorbsiyon spektrofotometresi(AAS) ile selenyum(IV) konsantrasyonları grafit fırınlı atomik absorbsiyon spektrofotometresi(GFAAS) ile ölçülmüştür. Serum Zn(II) ve Se(IV) verileri ANOVA-Tukey-Kramer Post-Hoc istatistik yöntemleri ile karşılaştırılmıştır. AAS ölçümlerine göre, ameliyat öncesi, sonrası ve taburcu olmadan önceki hasta gruplarının serum Zn(II) düzeyleri kontrol grubuna göre düşük bulunmuştur(p?0.01). Ameliyat öncesine göre taburcu olmadan önceki serum Zn(II) düzeylerinde bir düşme görülmektedir (p<0.001). GFAAS ölçümlerine göre, ameliyat öncesi, sonrası ve taburcu olmadan önceki hasta gruplarının serum Se(IV) düzeyleride kontrol grubuna göre düşük bulunmuştur(p?0.001). Hastaların ameliyat öncesi ve taburcu olmadan önce serum Se(IV) düzeyleri karşılaştırıldığında Se(IV) düzeylerinde bir artış görülmektedir (p<0.01). Yaptığımız çalışmanın sonuçlarına göre kalp hastalarında ameliyat öncesi ve sonrası tedaviye destek amaçlı Se(IV) ve Zn(II) verilmesinin oksidatif stresi azaltıcı etkisinden dolayı hastalar için fayda sağlayacağını hatta tüm kalp hastalıkları için geçerli olabileceği kabul edilebilir. Anahtar Sözcükler: Antioksidan, atomik absorpsiyon spektroskopisi, eser element, koroner bypass ameliyatı.