Determinants of dividend policy an empirical study for Turkey


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Dilem Cizre

Danışman: JALE ORAN

Özet:

Temettü politikası finans alanında çözülememiş problemlerden bir tanesidir. Temettü politikasının önemi çok sayıda araştırmacının bu konu üzerinde çalışmasını sağlamış olsada literatürde bütün şirketlerin temettü politikalarını açıklayan tek bir mantıksal temel halen bulunamamıştır. Teorik ve ampirik literatür temettü politikasının önemli belirleyicileri olarak; karlılık, yatırım fırsatları ve sermaye yapısının yanı sıra vergileri, temettünün bilgisel içeriğini, vekalet maliyetleri ile yatırımcı ve şirket yönetiminin gerekçelerini önermektedir. Temettünün yaşam döngüsü teorisi önceki teorilerin öngörülerini birleştirerek temettü ödemeleri için daha kapsamlı bir açıklama getirmektedir. Temettü politikaları alanındaki ampirik çalışmalar daha çok gelişmiş ülkeler üzerine yapılmıştır. Gelişmekte alan hisse senedi piyasaları üzerine yapılan çalışmalar çok azdır. Gelişmekte olan ülkelerdeki temettü politikaları içinde bulunulan yasal ve makroekonomik ortamdan dolayı özgün faktörlerle karşı karşıya kalmaktadır. Bu tez söz konusu özgün faktörleri araştırmaya dahil ederek, temettünün yaşam döngüsü teorisi ile 1989-2010 yılları arası 22 yıllık dönemde Türkiye’deki halka açık şirketlerin nakit temettü ödemelerinin frekans, hacim ve belirleyicileri üzerine ampirik bulgu sunmaktadır. Ampirik bulgular İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)’nda temettü politikasının başlıca belirleyicisinin o yıl elde edilen gelir olduğunu göstermektedir. Birinci temettü dağıtımı ile ilgili yasal düzenlemeler ve geçmiş yıl zararları nakit temettünün zaman eğilimini açıklığa kavuşturmaktadır. Temettünün yaşam döngüsü teorisine uygun olarak İMKB’de büyük, karlı, kazanılmış sermayesi ve nakti daha çok, borçluluğu daha az olan şirketler ödeme yapmaktadır. Temettü ödeyen şirketlerin yatırım olanaklarının daha az olduğu gözlenmekle beraber temettü ödeme kararı ile yatırım olanakları arasındaki ilişki ön plana çıkmamaktadır. Temettü ödeme kararı halka açıklık oranına dayanmamakta, yabancı pazar yatırımcısı payı ile ilişki göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Nakit Temettü, Temettü Politikası, İMKB, Borsa İstanbul ABSTRACT Dividend policy is one of the unsolved problems in finance. The importance of dividend policy has attracted many scholars but still in literature there is no single rationale that explains dividend payment behavior of all firms at all times. Theoretical and empirical literature proposes taxes, information content of dividends, agency costs, and underlying rationale of investors and managers as important determinants of dividend policy in addition to profitability, investment opportunities and capital structure. Life cycle theory of dividends integrates the predictions of former theories and provides a more comprehensive explanation for dividend payments. The empirical research on dividend policy mainly focuses on developed markets. The research in emerging stock markets is much more limited. Dividend policy in emerging markets faces some unique factors mainly due to legal and macroeconomic environment in these countries. Integrating these factors into the research and with the life-cycle theory of dividends the thesis provides empirical evidence on the frequency, size and determinants of cash dividend payments of publicly traded firms in Turkey over the 22 year period 1989-2010. The empirical evidence shows that the main determinant of dividend policy in Istanbul Stock Exchange (ISE) is the current net income. First dividend regulations and accumulated losses demystify the time trends in cash dividends. Consistent with life cycle theory of dividends big and profitable firms with more earned capital, more cash and less leverage pay dividends. Although payers have lower investment opportunities than non-payers, the relation between the decision to pay dividends and investment opportunities does not distinguish itself in the market. Furthermore, the decision to pay dividends does not depend on free float rates but the ownership of foreign corporation stock market investors. Keywords: Cash Dividends, Dividend Policy, Istanbul Stock Exchange