Türkiye'de politik aktör ve kurumların kamu harcamalarına etkisi (1950-2010)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TÜLİN ALTUN

Danışman: MUSTAFA ÇELEN

Özet:

ÖZ TÜRKİYE’DE POLİTİK AKTÖR VE KURUMLARIN KAMU HARCAMALARINA ETKİSİ (1950-2010) Politik aktör ve kurumların siyasal karar alma sürecindeki işlevlerinin, davranış biçimlerinin bilinmesi, ekonomik istikrar ve adil gelir dağılımı koşullarını oluşturacak bütçe programlarının hazırlanması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de, bütçe sürecinde rol alan politik aktör ve kurumsal faktörlerin kamu harcamalarına etkileri çeşitli yöntemler ile ele alınmıştır. Türkiye’de siyasal sistemi oluşturan, siyasal partilerin ideolojilerinin ve stratejilerinin, seçmenlerin sosyo-ekonomik farklılıklarının, yasama organının yapısının ve alt kurumlarının, seçim sistemlerinin, bürokrasinin, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, yurtiçi ve uluslararası ekonomik gelişmelerin bütçe sürecini nasıl etkilediği ve kamu harcamalarına yansımaları incelenmiştir. Çalışmada 1950-2010 yılları arasındaki kamu harcamaları verileri kullanılarak çeşitli istatistiksel ve ekonometrik yöntemler ile analizler yapılmıştır. Politik değişkenlerin ve kurumsal düzenlemelerin kamu harcamalarının toplamı ve bileşenleri üzerinde kısa ve uzun vadede etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ABSTRACT THE EFFECTS OF POLITICAL ACTOR AND INSTITUTIONS ON GOVERNMENT EXPENDITURE IN TURKEY (1950-2010) To prepare budget programs that ensure the conditions of economic stability and fair income distribution, having knowledge about the functions and the behavior patterns of political actors and institutions in political decision-making process is important. In this study, the effects of political actors and institutional factors playing a role in the budget process on government expenditure in Turkey are examined by various methods. It is investigated how ideologies and strategies of political parties forming the political system, socio-economic differences of voters, the structure and sub-institutions of legislative organ, electoral systems, bureaucracy, Turkish Armed Forces, domestic and international economic developments affect the budget process. Also their reflections on government expenditure are included. In this study, using government expenditure data between 1950 and 2010, analyses are carried out through various statistical and econometric methods. The results show that political variables and institutional arrangements affect government expenditure and its components in both short and long term.