Trade related aspects of intellectual property: The case of USA

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat (İngilizce) Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: GÖKÇE GÜRTÜRK

Danışman: İbrahim Mahmut Tekçe

Özet:

TİCARETLE BAĞLANTILI FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI: ABD ÖRNEĞİ İkinci Dünya Savaşı sonrası küreselleşme ile birlikte liberalleşen ticaret politikaları ülkelerin daha yakın ticari ilişkiler kurmalarını sağlarken, ticarete konu olan mal ve hizmetlerin üreticilerinin haklarının da korunma gerekliliğini doğurmuştur. Gelişen teknoloji ile birlikte mal ve hizmetlerin ülkeler arası geçişinin kolaylaşması başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyada fikri mülkiyet hakkının öneminin tartışılmasına neden olmuştur. Bu çalışma Amerika Birleşik Devletleri örneğini ele alarak fikri mülkiyet haklarının ticaretle olan ilişkisini açıklamayı amaçlamıştır. Bunu yaparken tarihsel gelişimin yanı sıra, ülkelerin ve firmaların izledikleri politikalara yer verilmiş, panel veri analizi kullanılarak çekim modelinden yararlanılmıştır. Modelde fikri mülkiyet hakları ve ticaret arasındaki ilişki bir çok açıdan ele alınmış olup gayri safi milli hâsıla, mesafe ve ortak dil gibi değişkenler ampirik çalışmaya dâhil edilmiştir. Yapılan analizin sonuçları, fikri mülkiyet endeksi ile ticaret arasında pozitif yönlü bir ilişkinin varlığını ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler  : Fikri Mülkiyet, Ticaret ABSTRACT TRADE RELATED ASPECTS OF INTELLECTUAL PROPERTY: THE CASE OF USA After the World War II, as the globalization strengthened the liberal trade policies among the countries, the necessity for the regulation to protect the producer’s rights became critical. Developed technologies and easier transportation triggered the discussions regarding to the importance of intellectual property rights protection in the whole world. This study aims to explain the relationship between trade and intellectual property rights index. As the historical development, policies of firms and governments were included, panel data analysis and gravity model were also used to indicate the direction of the relationship. In the model, the relationship between intellectual property rights index and trade in the United States was evaluated from different perspectives. Furthermore, variables such as gross domestic products distance and language were involved into the model. The analysis demonstrated that intellectual right and trade were positively related to each other. Keyword : Intellectual Property, Trade