Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İnanç Asım Sözer
Danışman: BAŞAK TANINMIŞ YÜCEMEMİŞ
Özet:GENEL BİLGİLER İsim ve Soyadı : İnanç Asım Sözer Anabilim Dalı : Bankacılık Tez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Başak Tanınmış Yücememiş Tez Türü ve Tarihi : Yüksek Lisans – Kasım 2010 Anahtar Kelimeler : Banka Kredileri, Kredi Riski, Takipteki Krediler, Basel II, Kredi riski, Kredi yönetimi BANKALARDA TAKİPTEKİ KREDİLER: TAHMİNİNE YÖNELİK BİR MODEL UYGULAMASI Kredi, tasarruf açığı bulunan kişilerin çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere kredi kuruluşlarından belirli bir maliyetle geri ödenmek üzere aldıkları borçtur. Takipteki kredi ise, bir kredinin vadesinden 90 gün geçmesine rağmen kısmen veya tamamen ödenmemesidir. Takipteki kredilerin toplam kredilere oranı, ekonomide bireylerin ve kurumların ödeme kabiliyetini gösterirken, bankalarda da aktif kalitesini ve risk düzeyi için bir göstergedir. Bu nedenle oran, ekonominin genel durumu açısından öncü gösterge niteliği taşımaktadır. Aynı zamanda oran, her dönemde ekonominin ve bankacılık sektörünün performansının değerlendirilmesinde en çok dikkate alınan göstergelerden biridir. Oranın sağlıklı bir şekilde tahmin edilebilmesi, ekonomik birimlerin politikalarını, bankaların da bilançolarını etkin bir şekilde kurgulamalarına imkân tanımaktadır. Literatürde çeşitli çalışmalar olsa da, hâlihazırda Türkiye’ye özgü çalışmaların sınırlı olduğu görülmüştür. Bununla birlikte mevcut çalışmaların önemli bir çoğunluğu hesap bazında tahminde bulunmaktadır. Oysa ekonomi ve banka yönetimleri açısından, toplam kredilerin ne kadarının takibe düşebileceği daha yakından izlenmektedir. Etkin bir risk yönetimi için ise, her iki yaklaşıma dayalı sistemlerin birlikte kullanılmasının, kontrol mekanizmasının kurulması açısından daha faydalı sonuçlar doğuracağı düşünülmektedir. Bu çalışmada Türk bankacılık sektöründe takipteki kredi oranının aylık bazda tahminine yönelik bir model uygulaması sunulmuştur. İstatistikî testler, modelin iyi bir tahmin edici olduğunu göstermiştir. Geçmiş dönem için model tahmin sonuçları ile gerçekleşmeler karşılaştırıldığında da, modelin mevcut sistemlere bir alternatif olabileceği görülmüştür. Türkiye’de takipteki kredi oranı, 2007’den beri süregelen küresel kriz nedeniyle bir miktar artış göstermişse de, modele göre, 2010 sonuna kadar oranın daha fazla yükselmeyeceği öngörülmüştür. Modelin önemli bir sonucu da, takipteki kredilerin önemli ölçüde stok sorunu olduğuna işaret etmesidir. Diğer bir deyişle belirli bir dönemde takipteki krediler iyi yönetilirse, sonraki dönemlerde ekonomik koşullar bozulsa da, takipteki krediler artışı görece sınırlı kalmaktadır. Nitekim oranın birçok ülkeye kıyasla Türkiye’de düşük kalmasının temelinde, 2001 krizinin ardından hayata geçirilen reformlar bulunmaktadır. Bu sayede oran, son krizde de 2001 krizine kıyasla daha sınırlı bir artış kaydetmiştir. GENERAL KNOWLEDGE Name and Surname : İnanç Asım Sözer Field : Banking Programme : Banking Supervisor : Asst. Prof. Başak Tanınmış Yücememiş Degree Awarded and Date : Master – June 2010 Keywords : Loans, Non-performing loans, Basel II, Loan risk, Loan management ABSTRACT NON-PERFORMING LOANS IN BANKS: A NEW MODEL FOR ESTIMATING NON-PERFORMING LOANS RATIO Loan is the borrowing of money by one party from credit institutions which is returned at a specified time in the future with a certain amount of interest or cost. A loan is non-performing when payments of interest and principal are past due by 90 days or more. While the ratio of non-performing loans to total loans shows the payment ability of individuals and institutions in economies, it is the signal of asset quality and risk level for banks. Therefore, this ratio is a leading indicator of the economic outlook and the evaluation of the performance of the economy and the banking sector. Healthy prediction of this ratio enables economic units and banks to construct their policies and balance sheets effectively. Although there are several studies in the literature, Turkey-specific studies were limited. However, a significant majority of current studies have predicted on the basis of accounting. But, in terms of economics and management of the banks, how much of total loans to fall to follow are more closely monitored. Effective risk management is based on two different approaches, each with the use of systems for the control mechanism. In this study, model application for the estimation of non-performing loan ratio on a monthly basis in the Turkish banking sector is presented. Statistical tests showed that the model is a good estimator. Non-performing loan ratio has shown a slight increase in Turkey since 2007 due to the ongoing global crisis. Also, according to the model, the rise in the ratio will remain unchanged until the end of 2010. One major consequence of the model also indicates that non-performing loans have mainly a stock problem. Indeed, the ratio remained low in Turkey compared to many countries on the basis of the reforms implemented after the 2001 crisis there. Moreover, the increase in this ratio remained lower in the last crisis than European Union countries through lessons of 2001 crisis.