Meme kanserinde siklooksijen az-2 ekspresyonu artışının sağkalım üzerine etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sertaç Ata Güler

Danışman: MAHMUT BAHADIR GÜLLÜOĞLU

Özet:

Meme kanseri kadınlarda görülen en sık kanserdir. Bu kanserin görülme hızı her geçen gün daha da artmaktadır. Prostaglandin sentezinde görevli ana enzim olan siklooksijenaz-2 (COX-2) enziminin bir çok kanser tipinde olduğu gibi meme kanserinde de ekspresyonunun arttığı gösterilmiĢtir. Günümüzde meme kanserinin değerlendirilmesinde ve tedavisinde kullanılan bazı prognostik ve prediktif faktörler vardır. ÇalıĢmalar COX-2’nin meme kanseri sağkalımını da tahmin ettirebilecek prognostik ve prediktif bir faktör olabileceği konusunda iĢaretler ortaya koymuĢtur. Bu çalıĢmanın amacı meme kanseri sağkalımı ile COX-2 ekspresyonundaki artıĢ arasındaki iliĢkiyi göstermektir. ÇalıĢmanın hipotezi, COX-2 ekspresyonundaki artıĢın meme kanseri sağkalımı ile ters orantılı olduğudur. ÇalıĢmada COX-2 ekspresyonunun genel sağkalım (GS), hastalıksız sağkalım (HS) ve meme kanserine özgün sağkalım (MKÖS) üzerine etkileri ortaya koyulmuĢtur. COX-2 ekspresyonu ile meme kanserinin prognostik faktörleri arasındaki iliĢki, GS, HS ve MKÖS’yi etkileyen bağımsız faktörler ve moleküler alt gruplarda COX-2 ekspresyonunun GS, HS ve MKÖS üzerine etkileri gösterilmeye çalıĢılmıĢtır. ÇalıĢmanın sonucunda COX-2 ekspresyonunun GS, HS ve MKÖS üzerine anlamlı bir etkisinin olmadığı gösterilmiĢtir. Buna rağmen takip süreleri ilerledikçe GS ve MKÖS için COX-2 ekspresyonu pozitif olan hastaların sağkalımlarının daha kötüye gittiği görülmüĢtür. COX-2 ekspresyonu ile Ki67 ekspresyonu arasında anlamlı bir iliĢki olduğu, Ki67’si pozitif hastaların COX-2 ekspresyon düzeyinin de yüksek olduğu gösterilmiĢtir. Sadece progesteron reseptör pozitifliğinin GS ve MKÖS’yi etkilediği, PR negatif olmasının GS ve MKÖS’yi azalttığı gösterilmiĢtir. Tümör çapının artmasının ve moleküler alt gruplandırmada luminal B tip ve bazal tip olmanın HS’yi azalttığı gösterilmiĢtir. Moleküler alt gruplar değerlendirmesinde ise her alt grup içinde COX-2 ekspresyonunun negatif veya pozitif olmasının o alt grubun sağkalımı üzerine etkisinin olmadığı görülmüĢtür. ANAHTAR SÖZCÜKLER : meme kanseri, sağkalım, siklooksijenaz-2 enzimi, prognostik faktör, prediktif faktör SUMMARY Breast cancer is the most common cancer in Turkish women and its incidence is increasing in time. Overexpression of cyclooxygenase-2 (COX-2), a major enzyme for prostaglandin synthesis, is also found in breast cancer. There are current predictive and prognostic factors of breast cancer which are taken under consideration for treatment assignment. Previous data revealed that COX-2 expression is also a promising predictive and prognostic factor for breast cancer. Aim of this present study is to assess the impact of COX-2 expression on breast cancer survival. Hypothesis was determined as COX-2 overexpression is related with poor prognosis in breast cancer patients. The study assessed rates of overall (OS), disease free (DFS) and breast cancer specific survival (BCSS) in patients with and without COX-2 overexpression in retrospective manner. In addition, relation between COX-2 expression and other conventional prognostic factors such as tumor size, grade and hormone receptor expression for breast cancer was assessed. Independent factors for OS, DFS and BCSS and the impact of COX-2 expression on OS, DFS as well as BCSS was analyzed in each molecular subgroup of breast cancer. As result, OS, DFS and BCSS rates were not different in patients with COX-2 negative and positive breast cancer. Ki67 expression was significantly increased in COX-2 overexpressed patients. Progesteron receptor expression was found to be the independent factor for both OS and BCSS, in which progesteron receptor negative patients had significantly poorer survival rates. Additionally, increasing tumor size and molecular subtypes of luminal B and basal types were the independent predictive factors for poorer DFS. Survival rates were also similar within each molecular subgroup irrespective of their COX-2 overexpression. KEY WORDS : breast cancer, survival, cyclooxygenase -2 enzyme, prognostic factors, predictive factors