Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YELİZ BÜŞRA ÖZTÜRK
Danışman: Ahmet Başcı
Özet:
Bu çalışma, yaygın olarak kullanılan Planlı Davranış Teorisi (TPB) modelini, Türkiye’deki
tüketiciler üzerinde yapılan geniş bir anket yoluyla ve farklı unsurları modele ekleyerek çeşitli şekillerde
genişletmektedir. Mevcut araştırma sorusuna ve modele makul bir bakış açısı sağlamaktadır.
İlk olarak tüketicilerin yeşil ürün satın alma niyetini etkileyen faktörler göz önünde
bulundurulmuştur. Bu faktörler sırasıyla çevresel kaygı, sosyal değer, öznel normlar, yeşil reklam
şüpheciliği, paranın karşılığı, yüksek fiyat, ürün ulaşılabilirliği, yenilikçilik, çevresel tutum ve algılanan
çevresel sorumluluktur. Araştırma sırasında bu birçok farklı faktör eş zamanlı olarak ele alınmıştır. Daha
sonrasında, algılanan tüketici etkinliğinin bu faktörlerin ve tüketicilerin yeşil ürün satın alma niyeti
arasındaki etkisi üzerindeki düzenleyici etkisi varlığının incelenmesi amaçlanmıştır.
Elde edilen sonuçlar göstermiştir ki, yeşil ürün satın alma niyeti, tek bir genel kavram olarak
incelenemeyecek kadar çok yönlü bir olgudur. Literatürdeki çalışmalarla uyumlu olarak çevresel tutum,
sosyal değer ile öznel normların bir araya gelerek oluşturduğu sosyal etki ve yüksek fiyat faktörleri,
Türkiye’deki tüketicilerin yeşil ürün satın alma niyetinin habercisi olan çok önemli üç faktördür.
Planlı Davranış Teorisi modelinin yüksek fiyat, yenilikçilik, paranın karşılığı gibi çeşitli boyutlar
ile genişletildiği ve zenginleştirildiği, Türkiye’deki tüketicilerin yeşil ürün satın alma niyetini daha detaylı
incelemek ve anlamak adına yardımcı olacak olan bu çalışma, bir yandan kültürün boyutlar üzerindeki
varlığını vurgularken diğer bir yandan da Türkiye’deki tüketicilerin yeşil ürün satın alma niyeti üzerinde
önemli bir etkisi olan ana faktörleri gün yüzüne çıkarmıştır