Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: GİZEM DAMLA ERES
Danışman: Nurşen Gürboğa
Özet:Bu tez, Türkiye’de 1990’larda deneyimlenen zorunlu göç sürecinde, ülke içinde zorla yerinden edilen Kürt kadınlar arasında siyasal öznellik ve toplumsal cinsiyet bilincinin gelişimini incelemektedir. İstanbul’a yerleşmiş olan göçmen Kürt kadınların yerinden edilme, şiddet, etnik ve cinsiyet temelli ayrımcılık deneyimleri hakkındaki anlatılarına odaklanılarak, yerinden edilme süreci ve toplumsal cinsiyet kimliğinin inşası arasındaki ilişkiye bakılmaktadır. Bu çalışma, İstanbul’un üç farklı ilçesinde ikamet eden ve politize olmuş 16 Kürt kadın ile yapılan yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelere dayanarak; yerinden edilme sürecinin, kadınların aile ve topluluk içindeki yerleşik toplumsal cinsiyet rollerini ve cinsiyetçi sosyal pratikleri müzakere edebilmeleri ve yeniden kurabilmeleri için yeni sosyo-mekânsal alanlar açtığını iddia etmektedir. Anlatılar incelenerek ülke içinde yerinden edilmenin kadınların etnik aidiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin algıları üzerinde dönüştürücü bir etkisi olduğu öne sürülmektedir: Yerinden edilme süreci, toplumsal cinsiyet ilişkilerini yeniden şekillendirmek yoluyla yeni öznellikler üretmekle kalmayıp; geleneksel sosyo-ekonomik yapıyı kesintiye uğratıp yaşam şartlarını farklılaştırarak, cinsiyete dayalı kamusal ve özel alan ayrımını da belirsizleştirmektedir. Bu argümanı desteklemek amacıyla bu çalışma, kadınların Kürt hareketini temsil eden siyasi partiler içinde sosyalleşerek siyasal öznellik geliştirmesi ile birlikte hane içi iş bölümü, bütçe tahsisi ve harcama konularını belirleyen sosyal ilişkiler ve toplumsal cinsiyet dinamiklerindeki değişimi incelemeyi amaçlamaktadır. Anahtar Sözcükler: Kürt kadınlar, İstanbul, Kürtlerin ülke içinde yerinden edilmesi, siyasal öznellik, toplumsal cinsiyet bilinci, toplumsal cinsiyet ilişkilerinin dönüşümü Danışman: Yrd. Doç. Dr. Nurşen Gürboğa KORALTÜRK ABSTRACT This thesis examines the development of political agency and of gender awareness among forcibly displaced Kurdish women in the context of forced migration in the 1990s in Turkey. It focuses on the narratives of migrant Kurdish women settled in Istanbul about their experiences of displacement, violence, gender and ethnic based discrimination to explore the relationship between displacement and the construction of gendered identity. Through the use of theoretically informed 16 semi-structured in-depth interviews with politicized Kurdish women residing in three different districts of Istanbul, this thesis contends that internal displacement opens up new socio-spatial spaces for Kurdish women to negotiate and remake established gender roles and gendered social practices within their families and communities. By analyzing the narratives of these women, it argues that internal displacement has a transformative effect on displaced women’s perceptions of gender roles and ethnic belonging in several ways: not only does it promote new subjectivities through reconfiguration of gender relations, but it also blurs the distinction between private and public gendered spaces as it implies a reconfiguration of traditional patterns of social and economic activity. In order to substantiate this argument, this study investigates changing gender dynamics and social relations governing the intra-household division of labor and decision-making related to expenditure and budget allocation, as women develop political agency through their socialization in pro-Kurdish parties in the urban context. Keywords: Kurdish women, Istanbul, internal displacement of Kurds, political agency, gender awareness, transformation of gender relations Advisor: Assistant Professor Nurşen Gürboğa KORALTÜRK