Akaryakıt istasyonlarında iş güvenliği üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEYFETTİN YILDIRIM

Danışman: Hakan Yıldırım

Özet:

İş sağlığı ve güvenliği konusu hem dünyada hem ülkemizde ekonominin devamlı büyümesine paralel olarak hiç bir zaman önemini kaybetmeyecek bir kavramdır. Hümanist yaklaşımla bir tarafta insan fiziki sağlığı, ruhsal sağlığı ve bakmakla yükümlü olduklarının kapsamı; ekonomi ve piyasa şartları açısından işveren ve firma için yükümlülükler ve maliyetler; siyasi açıdan ise bir başarı ve itibar kriteridir. Sanayileşme, fabrikasyon, makineleşme, vb. her ne kadar konunun temelinde yer alan kavramlar olsa da bilgi çağının gelmesiyle iş hayatının ve iş ortamlarının çeşitlenmesi ( örnek: plaza iş yaşamı, bilgisayar kullanımına bağlı rahatsızlıklar çıkması, vb.) iş sağlığı ve güvenliği konusunda her geçen gün yeni ve farklı ihtiyaçların doğmasına ve insanların beklentilerinin çeşitlenmesine sebep olmuştur. Çalışmamızda birinci bölümde, iş sağlığı ve güvenliği tanımları, temel kavramları ve Türkiye’deki mevcut istatistiki veriler verilmiştir. İkinci Bölüm, petrol ve akaryakıt sektörünü geçmişten günümüze gelişmelerle değerlendirmiş ve ülkemiz piyasa verileri ifade edilmiştir. Ayrıca akaryakıt sektörünün iş güvenliği uygulamaları ve özelinde İSEÇ adı altında uygulanan sistemin bileşenleri ve risk açıklamaları verilmiştir. Detaylı risk ve önlem matrisleri ve örnek İSEÇ uygulama formları ek bölümünde yer almıştır. Üçüncü bölüm, sektör çalışanlarından örnek bir grubun seçilerek kendilerine anket soruları yönlendirilmesiyle İSG ve İSEÇ uygulamaları konusunda görüşlerinin alınması ve sonuçların analiz edilmesidir. İSG (İş sağlığı ve güvenliği) ‘nin tüm çalışma hayatına uygulanmasında, devletin, işverenin ve çalışanların ayrı ayrı yükümlülükleri vardır. Anket araştırmamızda tez konumuzda yer alan Akaryakıt Sektör çalışanlarının bu konudaki görüşlerinin alınması ile algıları ortaya çıkmıştır. Böylelikle genel bir sonuca varılmaya çalışılmıştır. Ayrıca çalışanların son 6 ayda maruz kaldıkları risk ve tehlikeler de değerlendirilmeye çalışılmıştır. ABSTRACT Occupational health and safety is one of the popular and important issues that raises the attentions parallel to economic growth in our country as well as in the world. It is, related to physical and psychological health of the human being and their families; related costs and responsibilities of company and employers by economically and a criteria for reputation by politically. Industrialization and labor displacement seems the basic notions regarding the issue but technological developments, working life style in plazas, using computer everywhere, etc causes new requirements and expectations that effects the human life. First chapter on our research includes occupational health and safety definitions, fundamental principles and statistical figures in Turkey. Second chapter consists of explanations regarding the petroleum and fuel oil sector and market figures and datas nationally. İSEÇ System (Occupational health, safety and environment system) that is specially applied in fuel oil companies, is explained in detailed by risque components . Some tables and sample forms are showed in annex. Third chapter is the most important part of the thesis that shows a questionare survey related to İSG (OHS) and İSEÇ (OHSE) concepts in fuel oil sector and analyses the results. Government, employers and employees have some liabilities on İSG issues. Sample group of employees have been asked about İSG and measured their perceptions. Some risky and dangerous cases happened in last 6 months are mentioned in the survey and assessed according to participants answers.