Dünya ekonomisinde 1970'li yıllardan bu yana yaşanan dönüşümler ve Türkiye ekonomisine yansımaları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER FARUK BİÇEN

Danışman: GÜLSÜM AKALIN

Özet:

Anahtar Kelimeler : Dünya Ekonomisinde Dönüşüm, İthal İkameci Sanayileşme Politikası, Dış Talebe Dayalı Büyüme Stratejisi, Küreselleşme, 24 Ocak Kararları DÜNYA EKONOMİSİNDE 1970’Lİ YILLARDAN BU YANA YAŞANAN DÖNÜŞÜMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİNE YANSIMALARI Dünya ekonomisinde 1970’li yıllarda yaşanan gelişmeler rotanın dönüşüme doğru gittiğinin sinyallerini vermiştir. Gelişmiş ekonomilerdeki sermayenin karlılığındaki bu dönemde meydana gelen düşme küreselleşme süreciyle birlikte atlatılmaya çalışılırken, gelişmekte olan ekonomilerin de yeni sürece adapte olma gerekliliği ortaya çıkmıştır. İçe dönük -ithal ikameci- kalkınma eksenli politikalar izleyen gelişmekte olan ülkeler çeşitli şekillerde küreselleşme sürecine uyum sağlamaya yönlendirilmişlerdir. Daha önceki dönemlerde olduğu gibi 1980’lere girilirken yaşanan dünya ekonomisindeki değişim rüzgarı gelişmekte olan ülkelerin yine bu rüzgara savunmasız şekilde teslim olmalarını zorunlu kılmıştır. Küreselleşme sürecinin etkin biçimde sürdürülmesi gelişmekte olan ülkelerin de bu sürece adaptasyonunu gerektirmektedir. Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’nin dünya ekonomisinde yaşanan dönüşüm paralelinde dünya ekonomisini yönlendiren ülkelerin güdümündeki finansal kuruluşların telkinleriyle 24 Ocak 1980 tarihinde açmış olduğu liberalleşme perdesi üzerinden otuz yıl geçmesine rağmen hala etkin biçimde sürmektedir. Dış ekonomiye uyum süreci halen devam etmekte olan Türkiye’nin yaşanan dönem içerisinde küresel ekonomide yaşanan çalkantılara gün geçtikçe daha da bağımlı olduğu göze çarpmaktadır. Makro ekonomik veriler de bu kanıyı doğrular biçimde kanıtlar sunmaktadır. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm genel olarak 1970’li yılların sonuna doğru ortaya çıkmaya başlayan politika dönüşümlerinin gerisindeki sebepler üzerine yoğunlaşmaktadır. İkinci bölüm, ekonomi politikalarında meydana gelen dönüşüm ve küreselleşme sürecine odaklanmıştır. Üçüncü bölümde; Gelişme sürecindeki bir ülke olan Türkiye eksenli olarak dönüşüm süreci, bu dönüşüm sürecinin sonraki süreçteki etkileri ve Türkiye’nin dış ekonomiye uyum süreci ortaya konulmaktadır. Son bölüm ise; Türkiye’nin 1980 sonrasındaki politika dönüşümlerinin makro ekonomik veriler ile yorumlanmasına ayrılmıştır. Keywords : Transformation of World Economy, Import Substitution Industry Policy, Growth Strategy Based On Foreign Demand, Globalization, 24 January Decisions ABSTRACT THE TRANSFORMATIONS ENCOUNTERED IN THE WORLD ECONOMY FROM 1970’S UNTIL NOW AND THE REFLECTIONS TO TURKEY’S ECONOMY In 1970’s, The emerging developments on the world economics had indicated route going towards transformation. In this period, developing economies adaptation necessity came up to new process, when capital’s profit fall in the developed economies tried to get over with globalization process. Developing economies that follow inward –import substitution- development based policies diversely were directed adaptation to globalization process. As previous periods, transformation wind of world economy in the entrance of 1980’s obliged that developing countries defancelessly submitted this wind. For going on globalization process effectively, it is reguired that developing countries adaptation this process as well. Liberalization curtain that Turkey, as a developing country, opened in January of 1980 with indoctrination of financial institution that is directed dominant countries in the world economy in the paralel of transformation around the world economy still effectively go on despite pass the thirty years. It is conspicuous that Turkey that continue adaptation process to global economy was day by day dependent on turbulance in global economy in that period. Macro economic datas also give evidence supportedly this thought. This working formed three chapter. In chapter one, generally, it is concentrate on reasons lie behind politic transformation that arose towards end of 1970’s. In chapter two, it is focus to resultant transformation in economy policies and globalization process. In chapter three, as the developing country Turkey oriented, it is revealed that transformation process, effects of this transformation process in the next process and adaptation process of Turkey to global economy. In final chapter, it is distinguished that Turkey’s political transformation after 1980 comment with macro economic data.