Ekonomik istikrarın sağlanmasında enflasyon hedeflemesi ve Türkiye’deki başarısını etkileyen mali faktörler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Serkan Kara

Özet:

GENEL BİLGİLER Anahtar Kelimeler : Enflasyon, Ekonomik İstikrar, Enflasyon Hedeflemesi, Mali Faktörler, EKONOMİK İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TÜRKİYE’DEKİ BAŞARISINI ETKİLEYEN MALİ FAKTÖRLER 1970’lere gelindiğinde dünya ekonomisinde iki önemli sorun ortaya çıkmıştır. Bu sorunlardan bir tanesi yüksek enflasyon bir diğeri ise özellikle gelişmekte olan ekonomilerde ortaya çıkan ekonomik istikrar sorunudur. Ekonomik istikrar kavramından kasıt; ekonomi de kararlılık, denge koşullarının sağlanması, aynı zamanda fiyatlar genel seviyesi ve istihdam oranı gibi ekonomik göstergelerde büyük sapmaların olmamasıdır. Bahsedilen bu iki sorunu ortadan kaldırmak amacıyla Türkiye’nin de içinde bulunduğu birçok ülke farklı politikalar uygulamıştır. Bu uygulamalarda kimi ülkeler başarılı, kimi ülkeler ise başarısız olmuştur. 1970’lerin ikinci yarısında ise birçok ülke faiz oranı ve döviz kuru hedeflemesini bırakmış, bunun yerine parasal büyüklükleri kullanmaya başlamıştır. 1990’lardan sonra, parasal hedefleme ve döviz kuru hedeflemelerinin enflasyonu önlemede, ekonomik istikrarı sağlamada başarısız olması yeni bir stratejiyi gerekli kılmış ve enflasyon hedeflemesini gündeme getirmiştir. Bu yeni stratejiyi uygulamak için gelişmiş ülkeler gerekli koşullara uygun, makroekonomik ortama sahipken, gelişmekte olan ülkeler ise belirli koşulları sağlayabildikleri taktirde bu yeni stratejiyi uygulayabileceklerdi. Türkiye ekonomisi için kronik hale gelen yüksek enflasyon, kamu açıkları, iç-dış borç miktarındaki artışlar, Kasım 2000 ve Şubat 2001 ekonomik krizlerini ortaya çıkarmıştır. Bu gelişmeler karşısında yeni strateji uygulama gereksinimi doğmuş ve ilkin örtük, daha sonra da açık olarak uygulanan enflasyon hedeflemesi yeni bir strateji olarak seçilmiştir. Bu yeni politikanın başarısı, belirli koşulların sağlanmasına bağlıdır. Birinci koşul hükümetin ve ekonomi yönetiminin enflasyon hedeflemesi programını uygulamadaki kararlılığını, istekliliğini göstermesidir. Ayrıca kamu maliyesine bağlı, konusunu mali olayların oluşturduğu maliye politikasını bu yönde kullanması gerekmektedir. İkinci koşul da toplumun uygulanan enflasyon hedeflemesi hakkında tam bilgiye sahip olması, bu politikanın toplum tarafından desteklenmesi ve gerekliliğine inanmasıdır. Keywords : Inflation, Economic Stability, Inflation Targeting, Financial Factors ABSTRACT THE ROLE OF INFLATION TARGETING IN ACHIEVING ECONOMIC STABILITY AND FISCAL FACTORS THAT AFFECT ITS SUCCESS IN TURKEY By the 1970s, two major problems have appeared in the world economy. One of these problems is high inflation and the other is economic stability which is observed especially in developing economies. Economic stability is meant by stability in the economy; provision of stability conditions as well as lack of large deviations in the economic indicators e.g., the general level of prices and employment rate. In order to eliminate these problems different policies are implemented in many countries including Turkey. Some countries are successful in these applications, while some countries have failed. By the second half of the 1970s, many countries had abandoned interest rate and exchange rate targeting in favor of monetary aggregates. After the 1990s, the failure in monetary targeting and exchange rate targeting to eliminate inflation and to provide economic stability has brought a new strategy and focus in inflation targeting. Developed countries have the macroeconomic environment to implement this new strategy, while developing countries could apply this new strategy after provision of the required conditions. The chronic high inflation, public deficits, and increases in the amount of internal-external debt in Turkish economy have led to the economic crisis in November 2000 and February 2001. During these economic fluctuations the need for a new strategy was emerged and at first an implicit-, and then an explicit inflation targeting was chosen as a new strategy. The success of this new policy depends on the provision of certain conditions. The first condition for government and economic management is that to show their commitment and willingness for appling the inflation targeting program. In addition, financial policy discipline depending public finance has to focus on this issue. The second condition is that the public has to be aware of inflation targeting, support this policy, and believe its necessity.