7. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Problemi Çözme ve Kurma Süreçlerindeki Üstbilişsel Becerilerinin İncelenmesi ve Karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KÜBRA AYCAN KAVLAK

Danışman: Alaattin Pusmaz

Özet:

Bu araştırma, öğrencilerin matematik problemi çözme ve kurma süreçlerinde gösterdikleri üstbilişsel becerilerinin neler olduğunu, problem çözmeyle problem kurma sürecindeki becerilerin benzerlik ve farklılıklarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemi olan öğretim deneyi modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. 7. sınıf öğrencilerinin matematik problemi çözme sürecinde üstbilişsel becerileri nelerdir? 2. 7. sınıf öğrencilerinin matematik problemi kurma sürecinde üstbilişsel becerileri nelerdir? 3. 7. sınıf öğrencilerinin matematik problemi çözme ve kurma sürecindeki üstbilişsel becerilerinde ne gibi benzerlik ve farklılıkları vardır? Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kocaeli ilinin Gebze ilçesine bağlı devlet okulunda Matematik Uygulamaları dersini alan on sekiz yedinci sınıf öğrencisi ve yapılan etkinliklerdeki performansa göre seçilen altı öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubuna haftalık iki saat olan matematik uygulamaları dersinde dönem boyunca bir ders matematik problemi çözümü yapılmış diğer ders problem çözme ve kurma etkinliği uygulanmıştır. Problem çözme ve kurma etkinliklerinden elde edilen verilere göre öğrenciler yüksek, ortalama ve düşük performans gösteren olarak gruplanmıştır. Bu üç performans düzeyinden eşit sayıda öğrenci seçilerek toplamda 6 öğrenciye ‘problem çözme ve kurma etkinlikleri’ ile ‘üstbiliş değerlendirme formu’ uygulanmıştır. Problem çözme etkinliklerinin ardından öğrencilere 29 maddelik problem çözmede üstbiliş becerileri değerlendirme formu, problem kurma etkinliklerinin ardından 30 maddelik problem kurmada üstbiliş becerileri değerlendirme formu verilerek kendilerini çözme veya kurma sürecine göre değerlendirmeleri istenmiştir. Ayrıca bu öğrencilerle problem çözme ve kurma ile ilgili görüşmeler yapılmıştır. Öğrencilere uygulanan etkinlik ve mülakat sürecinin tamamı video ve ses kaydı alınarak yaptıkları gözlenmiştir. Araştırmanın verileri problem çözme ve kurma etkinlikleri, üstbiliş değerlendirme formları, mülakatlar ve video kayıtlarından elde edilmiştir. Bulgulara göre öğrenciler problemi anlamak için problemi özetlemek, önemli bilgilerin altını çizmek, küçük notlar almak gibi beceriler sergilemişlerdir. Bunun yanında problemi anlamayan öğrenciler problemi çözemediği görülmüştür. Problem kurma sürecinde öğrencilerin çoğunlukla çözülebilir problem kurmaya odaklanmışlardır. Öğrencilerin yarı yapılandırılmış problem kurma türünde problem kurarken zorlandıkları görülmüştür. Bunun yanında öğrencilerin problemi kurduktan sonra yaptıklarını inceleme, geriye dönme, kurulan problemi çözmeye çalışma gibi becerilere sahip oldukları bulunmuşlardır. Öğrenciler problem çözme sürecinde üstbiliş bileşenlerinden bildirimsel bilgi, koşullu bilgi ve planlama becerilerini daha yoğun göstermişlerdir. Problem kurma sürecinde ise yoğun olarak gösterilen durumsal bilgi, izleme ve değerlendirme becerileridir. Buna göre öğrencilerin problem çözme sürecinin başlarında üstbilişsel becerileri, kurma sürecinde ise sonlarında üstbilişsel becerileri daha yoğun göstermektedir. Bunun yanında öğrencilerin üstbilişsel becerileri problem kurma sürecinde daha yoğun gösterdiği görülmüştür. -------------------- The aim of the research is to examine and compare the metacognitive knowledge and skills of 7th grade students in solving and posing mathematical problems. In this research, the following questions were sought; What are the metacognitive skills of secondary students in problem solving and problem posing formation activities? ‘. The study group of the study consists of eighteen seventh grade students who took the Mathematics Applications course at the state school of Kocaeli province in 2018-2019 academic year. During this period, one non-routine type of problem solving and one lesson problem solving or posing activity were applied to this study group. According to the data obtained from problem solving and constructing activities, the students were grouped as having high performance, average performance and low performance. An equal number of students from all three achievement levels were selected from the study group, and problem solving and posing activities and metacognition assessment forms were applied to observe their metacognitive behaviors with a total of 6 students. In addition, six students were interviewed about problem solving and posing. It was tried to analyze the metacognitive behaviors of the students by coding problem solving and posing activity paper, metacognitive evaluation form, and the data obtained from the interviews. Metacognitive skills of students were analyzed with descriptive analysis method with the help of literature. At the end of the study, it was determined that the students who showed high performance in problem solving and problem posing activities had more metacognitive skills and the students who showed low performance showed least metacognitive skills. In addition, while the students focused more on planning, knowing and using strategies in the problem solving process, it was observed that during the problem posing process, they showed skills of creating a problem with a certain strategy, controlling how it did, and evaluating at the end of the process.