Türkiye'nin enerji politikalarının 2013 sonrası Türkiye-Rusya ilişkilerine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KURTULUŞ AKKAYA

Danışman: Meral Balcı

Özet:

Kamu politikası alanında enerji politikaları önemli bir başlıktır. Bu başlık altında Türkiye'nin tercih ettiği kamu politikaları bir diğer kamu politikası başlığı olan dış politika ile de doğrudan ilişkilidir. Türkiye'nin özellikle enerji başlığında ithalata bağlı bir kamu politikası izlemesi Rusya ilişkilerinin temelini oluşturmaktadır. Bu bağlamda 2013 sonrası Türkiye-Rusya ilişkileri genel olarak Suriye Krizi ekseninde şekillenmiştir. İki ülke arasında ilişkilerin seyrinden etkilenen en önemli başlıkta enerji politikaları olmuştur. Türkiye enerji ihtiyacını karşılamak için aşırı derecede Rus enerji pazarına yönelmiştir. Bu durum özellikle Türkiye'nin Rusya'ya ait savaş uçağını Suriye sınırında düşürmesinden sonra dış politikada Rusya tarafından etkili bir yaptırım aracı olarak kullanılmıştır. Türkiye'ye uygulanan fiyat politikaları ekonomik yaptırım çerçevesinde değerlendirilmiştir. Fosil kaynaklar, mevcut durumlar ve rezervler karşısında jeopolitik ve diplomatik bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Rusya'da bu durumun farkında olarak enerji kaynaklarını başta ekonomik bir çıkar aracı olarak kullanırken; arka planda ülkelere karşı yaptırım aracı olarak kullanmaktadır. Özellikle enerji'nin modern bir silah olarak görüldüğü günümüzde Rusya enerji kaynaklarıyla güçlü bir caydırıcılığa sahiptir. Türkiye ile izlediği politikalarda da Türkiye'nin bağımlılık durumunu gözlemleyerek manevralarda bulunmaktadır. Türkiye enerji kaynaklarında yenilenebilir enerji kaynaklarının rolünü artırması gerekirken başta doğal gaz olmak üzere nükleer enerjiye kadar birçok enerji kolunda Rusya'ya daha bağımlı hale gelmiştir. 2013 sonrası tüm bu yaşanan enerji alanındaki gelişmeler ilişkilerin temel dayanağı olmuştur. Özellikle ilişkilerin geliştiği dönemlerde ise iki ülke enerji alanında ortaklık olarak adlandırabileceğimiz konumlara gelmişlerdir. Burada ilişkilerin kilit noktasının Suriye olduğu unutulmamalıdır. Çünkü Rusya için Suriye, ABD ile olan rekabetinde jeopolitik olarak can alıcı bir noktadadır. Türkiye-Rusya ilişkileri bir açıdan da enerjide karşılıklı bağımlılık ilişkisidir. Bu bağımlılık tezimizin temel dayanaklarından biridir. Bu bağımlılık ilişkilerin etkilerini belirlemektedir. Bu doğrultuda 2013 sonrası ilişkiler ele alınarak yaşanan kriz dönemleri ve yakın işbirliği dönemleri enerji başlığında değerlendirilmiştir. -------------------- Energy policy is an important topic in publicpolicy. This title is directly related to foreign policy which is one of the Turkey's preferred public policies. The Turkey-Russia relations are based on Turkey's dependency in imported energy from Russia. In this context, Turkey-Russia relations after 2013 were shaped generally in Syria axis. Energy policies have been the most important topics affected by the course of relations between the two countries. Turkey has been extremely turned to Russian energy market in order to meet its energy needs. This condition has been used an effective tool of Sanction byRussia especially after dropping Russia’s air craft by Turkey in Syria border. Price policies applied in Turkey have been evaluated under economic sanctions. We can see fossil resources as geopolitical and diplomatic tool in the current situations and reserves. Russia is aware of this situation and uses it’s energy resources primarily as an economic interest tool; but in the back ground uses them as a sanction tool agains tother countries. In particular, Russia has a strong power with its energy resources, in which energy is seen as a modern weapon nowadays. Russia maneur ver with Turkey by observing Turkey’s dependence situtions within it’s policies with Turkey. Turkey instead of increasing the role of renewable energy sources as a energy resource, has become more dependent to Russia including natural gas, nuclear energy. After 2013, all these developments in the field of energy have been the main stay of relations. Especially during the periods of development of the relations, these twoc ountries have come to the positions that we can call it energy partnership. Its hould be remembered that Syria is the key point of the relations here. For Russia, Syria is a crucial geopolitical point in its rivalry with the United States. From an angle Turkey-Russia relations are relations of interdependence in energy. This dependence is one of the main pillars of our thesis. Determining the effects of dependency relation ships. In this context, by handling the post-2013 relations, crisis and close cooperation periods are evaluated under the title of energy.