Okul çağı çocuklarında egzersizden hoşlanma ile fiziksel aktivite arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜMEYRA ERGÜN

Danışman: SAİME EROL

Özet:

Çalışma okul çağı çocuklarında egzersizden hoşlanma ile fiziksel aktiviteye katılma arasındaki ilişkiyi belirlemek ve Fiziksel Aktivite Hoşlanma Ölçeği’ni (FAHÖ) Türk dil ve kültürüne kazandırmak amacıyla yürütüldü. Araştırmanın örneklemini, Nisan-Mayıs 2013 Eğitim-Öğretim yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesi/Halkalı Semtinde bulunan 4 devlet okulu (n=1075) öğrencileri oluşturdu. Veriler, çocukların sosyo-demografik özelliklerini tanımlama formu, Fiziksel Aktivite Hoşlanma Ölçeği (FAHÖ), Çocuk Fiziksel Aktivite Anketi (ÇFAA) kullanılarak ve çocukların boy ve kiloları ölçülerek toplandı. Ölçeğin geçerliğine yönelik dil, kapsam ve yapı geçerliliği, güvenirliğe ilişkin ise madde-toplam korelasyon katsayıları ve Cronbach Alfa güvenirlik katsayı analizleri yapıldı. Yapılan analizler Türkçe FAHÖ’nin 15 maddeden ve Olumlu Düşünceler(1), Olumsuz Düşünceler(2) olmak üzere iki alt boyuttan oluştuğunu gösterdi. FAHÖ’nin alt boyutlarının güvenirliği, Olumlu Düşünceler için .849 ve Olumsuz Düşünceler için .722 bulundu. Çalışmada, öğrencilerin fiziksel aktiviteden hoşlanma puanları ortalamanın üstünde bulundu. Kızlarda FAHÖ’nin puan ortalaması erkeklerden anlamlı daha yüksek bulundu. BKİ’ne göre obez olanların FAHÖ’nin toplam ve Olumlu Düşünceler alt boyut puan ortalamaları zayıf, normal ve kilolu olanlardan istatistiksel olarak anlamlı düşük bulundu. Sekizinci sınıfta olan, gelir durumu yüksek olan, anne ve baba eğitim düzeyi yüksek olan ve düzenli olarak spor yapan öğrencilerin FAHÖ puan ortalaması istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulundu. ÇFAA puan ortalaması erkekler ve normal kilolu öğrencilerde istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek bulundu. ÇFAA toplam puanı ile FAHÖ toplam puanı arasında istatistiksel olarak düşük düzeyde anlamlı ilişki bulundu. Sonuç olarak, Fiziksel Aktivite Hoşlanma Ölçeği okul çağı çocuklarında egzersizden hoşlanmayı saptamak için güvenilir ve geçerli bir ölçektir. Çocuklarda FAHÖ kullanılarak fiziksel aktiviteden hoşlanmayı etkileyen faktörlerin farklı örneklem gruplarında araştırılması önerilebilir. Anahtar kelimeler: Fiziksel Aktivite Hoşlanma Ölçeği, Obezite, Beden Kitle İndeksi, Fiziksel Aktivite, Okul Sağlığı Hemşiresi, Okul Çağı Çocuğu SUMMARY Physical Activity Enjoyment Scale Of Turkish Version and Relationship Between Enjoyment of Exercise and Physical Activity In School-aged Children The purpose of this study is to adapt Physical Activity Enjoyment Scale (PACES) into Turkish and to describe the relationship enjoyment of exercise and physical activity in school-aged children. The research was carried out with the students (n=1075) of the four state schools from Directorate of National Education of Küçükçekmece/Halkalı Istanbul in April-May 2013 Academic Year. The data of the research was collected by the help of; PACES, the Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C), measuring the heights and weights of the children, the questionnaires which define the socio-demographic features of the children. Item-total correlation coefficients and Cronbach's alpha reliability coefficient analysis were carried out about language, content, structure validity, reliability for the validity of the scale. As a result of the analyzes, Turkish PACES 15 items and Positive Thoughts (1), Negative Thoughts (2) consists of two-dimensions showed. The reliability of the sub-dimensions of PACES, Positive Thoughts for the .849 and .722 for Negative Thoughts were found. Enjoyment of physical activity scores of students was found above average in this study. PACES’ s the average scores were found significantly higher in females. Obese according to BKI of Positive Thoughts sub-dimension and total score of PACES underweight, normal and overweight were found lower significantly mean score. Eighth-grade, students with high income status, the parents with high levels of education and students who exercise regularly PACES were found significantly higher mean score. PAQ-C mean score significantly higher than men and were of normal weight. As a result, PACES is validity and reliability scale for determine exercise enjoyment of school-aged children. An additional suggested necessary to examine the factors that effect in children’s enjoyment of physical activity. Key words: Physical Activity Enjoyment Scale, Physical Activity, Obesity, Body Mass İndex, School Health Nurse, School Age Child