Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MİRAÇ BERFU TOKUÇ ÜLGEN
Danışman: Ahmet Koç
Özet:
Amaç: Akut lösemiler (AL) çocukluk çağının en sık görülen kanserleridir. Ülkemizde B12 vitamini ve D vitamini eksikliklerinin yaygın olarak görülmesi nedeniyle AL tanısı alan hastalarda da bu vitamin eksiklikleri saptanmakta ve replasman tedavisi gerekmektedir. B12 Vitamini, DNA sentezinde ve protein sentezinde 2 noktada kofaktör olarak kullanılmaktadır. D vitamini eksikliğinin kanser gelişim riskinde artış ile ilişkili olduğu, ve insan miyeloid lösemi hücrelerinin in vitro büyümesini baskıladığı bildirilmiştir. Bu çalışmada in vitro olarak inkübe edilen blast hücreleri üzerine B12 vitamini ve D vitamininin etkilerinin gösterilmesi amaçlanmaktadır.
Yöntem: Marmara Üniversitesi Tıp
Fakültesi Hematolojisi ve Onkolojisi Bilim Dalına başvuran, 34 akut lösemi
tanılı hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmada, kemik iliği
aspirasyonundan elde edilen blast hücreleri beş farklı besiyeri ile
proliferasyon ve canlılık analizleri için kültür edilmiştir. Birinci grup
besiyerine hiçbir şey eklenmemiş (Kontrol grubu- B12 vitamini ve D vitamini
eklenmeyen), ikinci gruba 200 ng/L B12 vitamini konstrasyonu, üçüncü
gruba 400ng/L B12 vitamini konstrasyonu sağlanacak şekilde B12 vitamini,
dördüncü gruba 20 µg/L D vitamini konstrasyonu ve beşinci gruba 40 µg/L D
vitamini konstantrasyonu sağlanacak şekilde D vitamini eklenmiştir. Bahsedilen besiyerleri ile kültür edilen blast hücreleri beş
gün (120 saat) 37°C derecede inkübe
edilmiştir. İnkübasyon sürecinin ardında akım sitometri cihazı ile
proliferasyon ve canlılık analizi yapılmıştır.
Bulgular: Özellikle
400 ng/L konsantrasyonunda olacak şekilde B12 vitamini eklenen besiyerlerindeki
canlı hücre sayıları istatiksel olarak anlamlı düzeyde artış
göstermiştir (p=0,029). Erken apopitoz fazında B12 vitaminin her iki
düzeyinde de apopitozda benzer oranda ve istatiksel olarak anlamlı düzeyde
azalma görülmüştür (p: 0,001). D vitamini eklenmeyen ve eklenen
gruplarda, gruplar arasında proliferasyon ve canlılık akım sitometri ile
değerlendirilmiş fakat istatiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır (ikisi
için de p>0.05).
Sonuç: Besiyerlerine B12 vitamini eklenen gruplarda in vitro ortamda B12 vitaminin blast hücrelerinin canlılığını artırdığı ve apoptozunu azalttığı, D vitaminin ise in vitro olarak blast hücrelerine önemli bir etkisinin olmadığı gösterilmiştir. Çalışma sonuçlarımız akut lösemi hastalarının tanı aldıktan sonra eksikliği saptanması durumunda B12 vitamini tedavisi verilmesini desteklememekte, D vitamini tedavisi verilmesini ise desteklemektedir. Daha fazla hasta sayısıyla in vitro ortamda benzer prospektif çalışmalar yapılması bulgularımızı destekleyecektir.
Anahtar Kelimeler: Akut Lösemi, B12 vitamini, D vitamini, Blast, Akım sitometri, Proliferasyon, Canlılık, Apopitozis, in vitro, çocuk.