Yurtdışı hizmet alımlarının vergilendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HARUN ÇELİK

Danışman: Funda Tunçel

Özet:

Ülkeler arasında gerçekleşen hizmet transferleri neticesinde, söz konusu transferlerden elde edilen kazançların vergilendirilmesi ülkemiz için olduğu kadar, diğer devletler içinde önemli bir sorun teşkil etmektedir. Zira, yurt dışı hizmet transferleri birden fazla ülkenin ekonomik sınırları dâhilinde gerçekleştiğinden her devlet, elde edilen kazancı vergilendirmek istemektedir. İki veya daha fazla ülke arasında gerçekleşen çok taraflı işlemler neticesinde elde edilen gelir ve servet kaynaklarının/kazançlarının, işlemin tarafı olan devletlerce vergilendirilmek istenmesi, devletlerarasındaki vergilendirme yetkisine ait sorunlara yol açarken, mükellefler açısından ise mükerrer vergilemeye sebep olmuştur. Bu zorluklar ise, işlemin tarafı olan ülkeler arasında yapılan Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmaları ile aşılmaya gayret edilmektedir. Ticari kazanç olarak değerlendirilen hizmet ithalatı işlemlerinde vergileme ciddi sorunlara sebebiyet vermektedir. Ülkemiz açısından dar mükelleflerin elde ettiği ticari kazançlarının vergilendirilmesi, dar mükellef gerçek kişi ve kurumların Türkiye’de işyeri ya da daimi temsilcilerinin bulunması gerekmektedir. Ancak günümüz dünyasında elektronik ortamda sunulan hizmetler nedeniyle VUK’un 156’ıncı maddesinde yer verilen işyeri tanımı, bu hizmetlerden elde edilen ticari kazançların Türkiye’de vergilendirilmesi için yetersiz kalmaktadır. Kanun’da yer alan işyeri tanımlamasına “elektronik işyeri” tanımlaması uluslararası gelişmelerde göz önüne anılarak yapılması anılan sorunun çözümünde önemli bir aşama olacaktır. Ülkemizde, yurt dışından yapılan işlemler özellikle çalışmanın omurgasını oluşturan yurt dışı hizmet alımlarının vergilendirilmesi işlemi için salt Türk vergi sisteminin bilinmesi yetersiz kalmaktadır. Zira, küreselleşmenin etkisiyle ülkeler arasında doğrudan ticaret yapılan günümüz dünyasında, ülkemizin taraf olduğu ÇVÖA hükümleri belirleyici temel etken olmaktadır. Yurtdışından gerçekleştirilen hizmet alımlarına ilişkin olarak, dar mükellef kurumların vergilendirilmesinde ağırlıklı kazanç unsurları ticari kazançlar, serbest meslek kazançları ve gayrimenkul sermaye iratlarından oluştuğu görülmektedir. OECD Model Anlaşmaları temelinde yapılan ÇVÖA’nda, tereddüt hasıl olan ve zamanla güncellenen konulardan serbest meslek kazancının ülkemiz uygulaması dikkate alındığında, uygulama birliğinin sağlandığı konular olsa bile, istikrara kavuşturulması gereken karar ve işlemler olduğu da tabidir. -------------------- As a result of the transfers of services realized between countries, taxation of the gains obtained from these transfers constitutes an important problem for our country as well as for other countries. Because, since international service transfers take place within the economic boundaries of more than one country, each state wants to tax the gain. The demand for taxation of income and wealth sources / earnings as a result of multilateral transactions between two or more countries resulted in problems related to taxation powers between the states, while the taxpayers were responsible for taxation. These challenges are endeavored to be overcome by the Double Taxation Prevention Agreements between the countries that are party to the transaction. Taxation in service import transactions, which is considered as commercial gain, causes serious problems. taxation of the commercial benefits which accrue to the taxpayer in terms of our country, taxpayers are natural persons and institutions must have their place of business or permanent representative in Turkey. However, because of the services offered today in the world of electronic media in the workplace occurred in 156'ınc agents definition of commercial profits derived from these services are inadequate for taxation in Turkey. The definition of sorun electronic workplace degree to the workplace identification in the Law will be an important step in the solution of the problem. It is insufficient to know the Turkish tax system solely for the taxation of service purchases made from abroad in our country. Because the effects of globalization DTT provisions of the direct trade between countries are parties of our country in today's World we have made the main factor is determinative. It is seen that in the taxation of thenon-resident corporations related to the service purchases realized from abroad, the weighted earnings component is the commercial gain, self-employment profits and reale state capital gains. It is also clear that, in consideration of the implementation of the country's self-employment profits from controversial and time-varying issues in the OECD Model Agreements, it is the decisions and procedures that must be brought to a stable, even if the implementation partnership provides them.