Yeşilhisar (Develi) ovası ve çevresinin iklimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mustafa Küçük

Danışman: NURTEN GÜNAL

Özet:

Yeşilhisar ( Develi ) Ovası, İç Anadolu Bölgesinde, Orta Kızılırmak Bölümünün güneyinde yer almaktadır. Etrafı yüksek dağlarla çevrili, depresyon alanı niteliğindeki ova alüvyal tabanlı olup, kapalı havza özelliğindedir. Relief şartları itibariyle, kuzeydoğusunda Erciyes Dağı, doğusunda Develi Dağları, güneyinde Aladağlar ve batısında Misli Platosu sahası ile çevrilidir. Yaklaşık 1000 km² alan kaplayan bu ovaya, Yeşilhisar Ovası, Develi Ovası, Develi - Karahisar Ovası ve Sultanova gibi isimler verilmiştir. Büyük bir tarımsal potansiyele sahip olan ovadan çeşitli sorunların varlığı nedeniyle yeterince faydalanılamamaktadır. Yeşilhisar Ovasının iklim koşulları coğrafi konumun etkisiyle olduğu kadar, relief şartları ile de belirli özellikler kazanmıştır. Ova farklı çevrelerden gelen hava akımlarının etkisi altında bulunur ve hava koşulları yıl içerisinde sürekli değişme gösterir. Bölgede soğuk dönemde Kontinental Polar ( cP ) ve Maritim Polar ( mP ), sıcak dönemde Kontinental Tropikal ( cT ) hava kütleleri egemendir. Ovanın batısındaki plain sahası ile güney, doğu ve kuzeydoğudaki dağlık alanlar arasındaki relief farklılığı sıcaklık, rüzgarlar ve yağış açısından küçük farklılıklar oluşturmuştur. Yeşilhisar Ovasının batısında yıllık ortalama sıcaklık 11,4° C, doğusunda 10,8° C ve güneyinde ise 10,7° C dir. Yıllık amplitüd 21,4° - 22,4° C arasında bir değere sahiptir. Ova tabanında 11° C olan yıllık ortalama sıcaklık Erciyes Dağında 3000 m den itibaren 0°C nin altına düşmektedir. Ovada yıllık ortalama hava basıncı 879,8 mb dır. Hakim rüzgar yönü genel olarak kuzey ve güney sektörlerinde toplanmıştır. Araştırma sahası yurdumuzda rüzgar erozyonunun etkisinde kalmış önemli sahalardan birisidir. Yeşilhisar Ovası ve çevresinde yıllık yağış miktarı ova tabanından çevredeki yükseltilere doğru artmaktadır. Ova ve çevresinde genel olarak 200 - 1600 mm yağış düşmektedir. Yıllık yağış miktarının en fazla olduğu yer ovanın güneyi ( 451,2 mm ), en az olduğu yer ise ovanın batısıdır ( 274,8 mm ). Saha yağış koşulları açısından " İç Anadolu Karasal Yağış tipi "ne dahildir. Yeşilhisar Ovasında yarı kurak iklim hakimdir. Kuraklık ovanın batısında yılın 6 ayını ( Haziran - Kasım ),diğer kesimlerde ise yılın 5 ayını ( Haziran - Eylül ) kapsamaktadır. Yarı kurak iklim ovanın batı kesiminde ( Yeşilhisar ) çöl iklimine, güneyde ( Yahyalı ) ise yarı nemli iklime yaklaşmaktadır. Bu farklılığa rağmen Yeşilhisar Ovası ve çevresinde yarı kurak iklim bakımından bir birliktelik mevcuttur. THE CLIMATE OF YEŞİLHİSAR ( DEVELİ ) PLAİN AND ITS ENVIRONMENT SUMMARY Yeşilhisar Plain ( Develi ) is located at the south of the middle Kızılırmak Area in the Central Anatolia Region. The plain is a depression area which is surrounded by heighty mountains and also contains the qualities of alluvial floor and covered riverbasin. In terms of its relief conditions, it is surrounded by Erciyas Mountain which is located on the North-East, Develi Mountains on the East, Ala Mountains on the South and Misli Plateau Area on the West. This plain having approximately 1000 km² of area is called as Yeşilhisar Plain, Develi Plain, Develi-Karahisar Plain, Sultan Plain. Despite its agricultural potential, the plain is not utilized a in sufficient manner as result of various problems. The conditions of Yeşilhisar Plain are of specific characteristics dependent on the geographical situation as well as relief conditions. The Plain is under the influence of the air streams from different environments and weather conditions continuously changes during the year. In the regeon, under the cold periods there prevails air mass of Continental Polar (cP) and Maritime Polar (mP) and under hot periods Continental Tropical (CT). The relief difference between the plain area on the west of The Plain and the mountainous areas on the South, on the East and on the Northeast resulted in minor differences in terms of rains, temperature and winds. The annual average temperature in Yeşilhisar Plain is 11,4°C on the West, 10,8°C on the East and 10,7°C on the South. Annual amplitude is a average value of 21,4°C - 22,4°C. Annual average temperature on the floor is 11°C whereas it fell under 0°C after 3000 m at Erciyes Mountain. Annual average air pressure on the plain is 879,8 mb. Major wind direction intensified along the sectors of the Nort and the South. The research area is one of significant regions in our country which is subject to wind erosion. Annual rain amount increases from the floor of the plain to the surrounding heights. In general, the amount of 200-1600 mm of rain falls on the plain. The maximum value of rain fall is on the South of the plain ( 451,2mm ) whereas the minimum value is on the West ( 274,8mm ). Area is considered under the type of Anatolian land rain in terms of rain conditions. Yeşilhisar Plain is of semiarid climate. Droughty conditions on Yeşilhisar Plain prevails during the 6 months of the year ( period of June-November ) and in the other areas during 5 months of the year ( period of June - September ). Semiarid climate approach to the desert climate on the West side ( Yeşilhisar ) and to the semihumid climate on the South side ( Yahyalı ). Despite this difference, there exist a coexistence on Yeşilhisar Plain and its surroundings in terms semiarid climate.