Kredi türevleri piyasası kredi temerrüt swapları, Türkiye ve gelişmekte olan ülkelerle karşılaştırmalı analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fevzi Çevik

Danışman: BAŞAK TANINMIŞ YÜCEMEMİŞ

Özet:

Dünyada son yıllarda risk aktarım piyasalarının hızla gelişmekte olduğu, kredi ve sigortacılık faaliyetlerinden kaynaklanan risklerin finansal piyasalarda yatırımcılara satılan menkul kıymetler vasıtasıyla aktarımına olanak sağlayan yeni yöntemlerin geliştirildiği ve geleneksel finansal ürünlerin taşıdığı risklerden yeni menkul kıymetlerin oluşturulduğu görülmektedir. Özellikle kredi riskinin çeşitli risk aktarım enstrümanları vasıtasıyla, maruz kalınan kredi riskine karşı koruma sağlamak isteyenlerden, belirli bir getiri karşılığında bu riskleri almak isteyenlere aktarıldığı piyasaların hızla geliştiği görülmektedir. Bu gelişmede önemli rol oynayan kredi riskine dayalı türev araçların ortaya çıkışı ile kredi risk aktarımı da hız kazanmıştır. Kredi riskinin aktarımını sağlayan enstrümanların ve piyasaların gelişiminin temelinde ise kredi riski yönetimindeki gelişmeler yatmaktadır. Kredi riski, basitçe borç alanın aldığı borcu ödememesi olarak tanımlanmaktadır. Kredi riskine maruz kalan kişi ve kuruluşların başında, en önemli faaliyetleri kredi vermek olan bankalar gelmekle birlikte, finansal bir işleme taraf olan her kişi ve kurum, işlemin karşı tarafının işlemden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle kredi riskine maruz kalmaktadır. Bu çalışmada kredi riski ve yönetiminden hareketle; kredi türevleri piyasasının yapısı ve işleyişi ele alınmış, kredi türev enstrümanları genel olarak incelenmiştir. Daha sonra ise kredi temmerrüt swapları detaylı olarak ele alınmış, gelişmekte olan ülkelerden Brezilya, Çin, Arjantin, Rusya ve Türkiye’nin kredi temerrüt swap oranları ve borsa endekslerindeki hareketler analiz edilmeye çalışılarak, karşılaştırmalı bir durum değerlendirmesi sunulmuştur. ABSTRACT Recently, the risk transmission markets have been rapidly advancing in financial world as new instruments which make it possible to transfer the risks stemming from the credit and insurance operations through trading securities to retail and institutional investors have emerged and further new securities that are embodied with the risks associated with traditional financial products have been introduced. Particularly, those markets in which credit risks are shifted to those willing to take on them in return of certain gains from those who’d like to reduce their risk profile through diverse risk transmission instruments have swiftly developed. In addition, there is no doubt that the emergence of derivative products on credit risks has played a crucial role to speed up the progress in those markets. The improvements in risk management have mostly led the rapid advance in the markets and products enabling credit risk transmission. Credit risk can simply be defined as default risk- failure to meet a financial obligation. Although banks whose main operations are to provide credits stand out as the major party exposed to credit risk among the other parties such as retail investors and other institutions, any party (regardless of being individual or institution ) in a financial contract is subject to the potential risk of other party’s inability to meet its financial obligations. In this study, regarding to credit risk and its management, the course and structure of credit derivative markets are examined and credit derivative products are generally presented. Furthermore, an extensive analysis on credit default swaps is studied. In this respect, the relationships between credit default swaps and stock markets among the emerging markets such as Turkey, Brazil, China, Argentina and Russia are discussed.