Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CEREN ÖZTÜRK
Danışman: Sibel Cengizhan
Özet:
Araştırmanın
amacı öğrencileri küreselleşen dünyaya hazırlayan lise düzeyinde okutulan
İngilizce ders kitaplarında yer alan değerlerin belirlenmesi ve bu değerlerin Spranger’in (1928)
değerler sınıflandırmasına sahip olma düzeyi açısından incelenmesidir. Değer,
bir toplumdaki bireyleri birbirine bağlayan, toplumun devamlılığını sağlayan
ve onu ayakta tutan en önemli unsurdur.
Ayrıca bireyin ve toplumun var olduğu her alanda incelenen bir
olgudur. Dünya üzerinde bulunan her bir bireye, her bir topluma ve her bir
kültüre göre farklı şekillerde algılanan değerler olduğu gibi tüm dünya
tarafından kabul edilmiş temel evrensel değerler de bulunmaktadır. Saygı,
sevgi, dayanışma, yardımlaşma, hoşgörü, nezaket, empati, cesaret ve diğer tüm değerler bir arada
yaşamanın ve bulunmanın, mutlu ve huzurlu olmanın temel yapı taşlarıdır.
İnsan davranışlarına yön verme, toplumsal ilişkileri düzenleme gibi işlevleri
bulunan değer, bireyin ve toplumun davranışlarına ve yaşamına yön veren
ölçütleri içinde barındırmaktadır. Bu bağlamda değerler, toplumu oluşturan
bireylere nelerin önemli olduğunu, nelerin tercih edilmesi gerektiğini ve
kısaca nasıl yaşanılması gerektiğini belirtir. Gerek ulusal gerekse
yardımseverlik, dürüstlük, adalet, sorumluluk, kendine ve diğer insanlara
saygı gibi tüm insanlık tarafından paylaşılan temel evrensel değerlerin yeni
kuşaklara aktarılması; toplumun
devamlılığının sağlayabilmesi ve bireylerin içinde yaşadıkları topluma uyum
sağlayıp mutlu ve sağlıklı bir hayat sahibi olabilmesi açısından gereklilik arz etmektedir. Değerler eğitimi ise bu aktarımı yapabilmenin en sistematik yollarından birisidir. |
|
Evrensel değerlerin edinilmesi,
korunması ve aktarılmasında, iyi karakterlere sahip bireyler yetiştirmede
eğitim-öğretim kurumları önemli bir rol üstlenmektedir. En bilinen ve en çok
kullanılan tamamlayıcı öğretme materyali olarak ders kitabı, evrensel
değerlerin aktarımında, paylaşımında, değerler eğitiminde büyük bir öneme
sahiptir. Değer aktarımını sağlayacak bir diğer unsur ise dildir. Ortaöğretim İngilizce ders
kitaplarında bulunan temel evrensel değerlerin incelenmesinde, farklı bilim
insanları ve araştırmacılara ait evrensel değer sınıflandırmalarını temel
alan sadece bir çalışma olduğu görülmüştür. Ancak ortaöğretim İngilizce ders
kitaplarında bulunan temel evrensel değerlerin Spranger’in (1928) değerler
sınıflandırması bağlamında incelendiği bir çalışmanın yapılmadığı
görülmüştür. Bu kapsamda ortaöğretim İngilizce ders kitaplarında yer alan
değerlerin Spranger’in (1928) değerler sınıflandırması bağlamında incelenmesi
bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Bu konuyu araştırmaya uygun olarak
nitel araştırma yöntemlerine başvurulacaktır. Araştırmada kullanılacak
araştırma deseni durum çalışmasıdır. Bu araştırmada veriler, doküman analizi
yapılarak elde edilecektir. Bu çalışmanın dokümanlarını, Millî Eğitim
Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim düzeyindeki devlet okullarında 9., 10., 11.
ve 12. sınıfların programlarında zorunlu olarak aldıkları lise İngilizce
derslerinin ders kitaplarında bulunan metinler ve etkinlikler oluşturacaktır.
Elde edilen veriler, betimsel analiz ve içerik analizi yöntemi kullanılarak
çözümlenecektir. |