Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Büşra Kuşcu
Danışman: AZİZE NİLGÜN CANEL
Özet:Bu araştırmada evli bireylerin evlilik uyumu ile psikolojik esneklik, affetme ve benlik kurgusu (özerklik, ilişkisellik ve özerk-ilişkisellik) düzeyleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Ayrıca evli bireylerin evlilik uyumu, psikolojik esneklik, affetme ve benlik kurgusu düzeylerinin bazı demografik değişkenlerle (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, iş durumu, bağışlama-özür dileme sıklığı, çocuk sahibi olma, dindarlık, evlenme biçimi, evlilik yaşı, evlilik süresi, şiddete maruz kalma durumu ve çatışma sıklığı) ilişkileri incelenmiştir. İlişkisel tarama modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada veri toplamak amacıyla; araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Locke ve Wallace (1959) tarafından geliştirilen ve Tutarel-Kışlak (1999) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan Evlilikte Uyum Ölçeği; Bond ve diğerleri (2011) tarafından geliştirilen ve Yavuz ve diğerleri (2016) tarafından Türkçe ’ye uyarlanan Kabul ve Eylem Formu II, Thompson ve diğerleri (2005) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlama çalışması Bugay ve Demir(2010) tarafından yapılan Heartland Affetme Ölçeği; Kağıtçıbaşı(2013) tarafından geliştirilen Özerk-İlişkili Benlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi kazara uygun örnekleme yöntemiyle belirlenmiş (286 kadın,98 erkek) 384 evli bireyden oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler IBM SPSS 21.0 programının yardımıyla analiz edilmiş, betimsel analizler, bağımsız grup t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi ve Doğrusal Regresyon analizi uygulanmıştır. Sonuçların manidarlıkları p<,01 ve p<,05 düzeyinde sınanmış, erişilen bulgular, araştırmanın amaçlarına uygun olarak tablolar halinde sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde; bireylerin evlilik uyumu puanlarında cinsiyete, bağışlama- özür dileme sıklığına, dindarlığa, şiddet davranışlarına maruz kalmaya, çatışma sıklığına göre anlamlı bir farklılık bulunurken diğer demografik değişkenlere göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Erkeklerin, özür dileyenlerin ve kendilerini dindar tanımlayanların evlilik uyumu, kadınların, bağışlayanların ve kendilerini kısmen dindar tanımlayanların evlilik uyumundan daha yüksek bulunmuştur. En az 1 şiddet davranışına maruz kalanların evlilik uyumu, kalmayanlara göre, çatışma sıklığı fazla olan grupların evlilik uyumu, daha az olan gruplara göre anlamlı düzeyde düşüktür. Evli bireylerin psikolojik esneklik puanlarında şiddete maruz kalma durumuna ve çatışma sıklığına göre anlamlı farklılıklar bulunurken; cinsiyete, yaşa, eğitim durumuna, iş durumuna, bağışlama- özür dileme sıklığına, çocuk sayısına, dindarlığa, evlenme biçimine, evlenme yaşına, evlilik süresine göre anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, evli bireylerin affetme puanlarında cinsiyete, eğitim durumuna, iş durumuna, evlenme yaşına göre farklılaştığını ancak diğer demografik değişkenlere göre anlamlı bir farklılık olmadığını göstermektedir. Evli bireylerin benlik kurgusu puanları incelendiğinde eğitim durumu, iş durumu, bağışlama- özür dileme sıklığı, çocuk sayısı, dindarlık, evlenme biçimi, evlenme yaşı ve süresine göre anlamlı farklılıklar bulunmasına rağmen; diğer demografik değişkenlere göre farklılaşmadığı görülmüştür. Korelasyon sonuçları incelendiğinde; evlilik uyumu ile, psikolojik esneklik arasında dolaylı pozitif yönde anlamlı ilişki, evlilik uyumu ile kendini affetme arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmaktadır. Toplam affetme, başkalarını affetme, durumu affetme ile evlilik uyumu arasında anlamlı ilişki bulunmamaktadır. Benlik kurgusunun alt boyutları olan özerklik, ilişkisellik ve özerk-ilişkisellik ile evlilik uyumu arasında anlamlı ilişki bulunmamaktadır. Regresyon sonuçlarına göre psikolojik esneklik ve kendini affetmenin evlilik uyumunun anlamlı düzeyde bir yordayıcısı olduğu görülmüştür. Evlilik uyumu puanlarına ilişkin varyansın %8,9’unun psikolojik esneklik ile, %1,5’i kendini affetme ile açıklanmaktadır. Kadınlarda psikolojik esneklik, evlilik uyumunun %10,2 sini açıklarken erkeklerde bu oranın %5 olduğu görülmüştür. Bu araştırmada, evli bireylerin evlilik uyumlarının bazı demografik değişkenlere göre farklılaştığı ortaya konmuş, evlilik uyumu ile psikolojik esneklik ve kendini affetme arasında zayıf ama anlamlı ilişkiler bulunmuştur. -------------------- In this study, the relationships between marital adjustment, psychological flexibility, forgiveness and self-construal (autonomy, relatedness and autonomy-relatedness) levels of married individuals were investigated. In addition, the relationships between marital adjustment of married individuals, psychological flexibility, forgiveness and self-construal levels with some demographic variables (gender, age, educational level, job status, frequency of forgiving or apology, having children, religiousness, type of marriage, age of marriage, years of marriage, exposure to violence and frequency of conflict in marriage) were investigated. In this research conducted in accordance with the relational screening model; Personal Information Form which is prepared by the researcher, Marital Adjustment Scale which is developed by Locke and Wallace (1959) and adapted into Turkish by Tutarel-Kışlak (1999); The, Acceptance and Action Questionnaire II which is developed by Bond et al. (2011) and is adapted to Turkish by Yavuz et al. (2016), Heartland Forgiveness Scale which is developed by Thompson et al. (2005) and is adapted to Turkish by Bugay and Demir (2010) and the Autonomous-Associated Self-Scale which is developed by Kağıtçıbaşı (2013) were used in order to collect data. The sample of the study consisted of 384 married individuals (286 female, 98 male) who were accidental convenience sampling method. The data obtained from the study were analyzed with the help of IBM SPSS 21.0 program, descriptive analysis, independent group t test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson Product Moment Correlation analysis and Linear Regression analysis were applied. The significance of the results was tested at the level of p <,01 and p <,05 and the findings were presented in tables in accordance with the purposes of the research. When the findings of the study were examined; while there was a significant difference according to gender, frequency of forgiving or apology, religiousness, exposure to violence, frequency of conflict, there was no significant difference according to other demographic variables in individuals marital adjustment. Marital adjustment of men,apologizers and those who define themselves as religious is found to be significantly higher than women,forgivers and those who define themselves as slightly religious. Marital adjustment of those who are exposed to at least 1 violent behavior is significantly lower than who are not. Marital adjustment of those who have a more frequency of conflict was found to be significantly lower than those who have less frequency .The findings show that there is a significant difference between individuals' psychological flexibility scores according to exposure to violence and frequency of conflict in marriage but there was no significant difference between psychological flexibility scores based on gender, age, education, working status, the frequency of forgiveness-apology, having children, religiousness, type of marriage, age of marriage and year of marriage. The findings show that there is significant difference between individuals' forgiveness scores according to gender, education level, working status and age of marriage but there is no significant difference according to other demographic variables. Examining self-construal scores, although there were significant differences in terms of educational level, working status, frequency of forgiveness-apology, number of children, religiousness, type of marriage, age of marriage and years of marriage; but not differed according to other demographic variables. When the correlation results are examined; there is a significant positive correlation between psychological flexibility and a significant negative relationship between self-forgiveness with marital adjustment. According to results of regression, psychological flexibility was a significant predictor of marital adjustment. 8,9 % of the variance related to marital adjustment scores is explained by psychological flexibility and 1,5 % by self-forgiveness. While psychological flexibility in women explained 10.2% of marital adjustment, this rate was found to be 5% in men. Briefly, it was revealed in this study that individuals marital adjustment differed according to some demographic variables, and low but significant relationships were found between marital adjustment and psychological flexibility and self-forgiveness.