Bilişim okuryazarlığı bağlamında siber şiddetin meşrulaştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Gazetecilik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEDA GÖKÇE TURAN

Danışman: NECMİ EMEL DİLMEN

Özet:

Şiddet ve medya konusu medya teorilerinde ve araştırmalarında geniş yer tutan önemli bir konudur. Birey ve toplum arasındaki etkileşim ile körüklenebilen veya normalleştirilebilen şiddet olgusu farklı değişkenler ile ilişkisi açısından sadece medya ekseninde değil diğer pek çok disiplinde de incelenmekte ve tartışılmaktadır. Şiddet olgusunu etkileyen tek bir faktörün olacağı düşünülmemekle beraber medya araçları ve teknolojideki gelişmeler artık şiddetin de farklı boyutlarda tartışılmasına neden olmuştur. Bu araştırmada iletişim araçları aracılığıyla bireylerin şiddeti meşru algılamasına sebep olacak faktörlerden bilişim okuryazarlığı, siber şiddet ve duygusal sağırlık (aleksitimi) kavramlarının bireylerin şiddeti meşru olarak algılamaları üzerindeki etkisi tartışılmıştır. Araştırma İstanbul İli'nde üniversiteye devam eden üniversite öğrencilerinin katılımıyla ve anket yöntemiyle gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda siber şiddete maruz kalma, bilişim okuryazarlığı ve aleksitimi (duygusal sağırlık) değişkenlerinin siber şiddeti meşru görme üzerinde açıklayıcı etkisi olduğu siber zorbalık davranımını sergileme değişkeninin ise açıklayıcı etkisinin olmadığı saptanmıştır. Bu bağlamda bireylerin siber şiddeti meşru görmesinin önüne geçebilmek için bilişim okuryazarlığı ve bilinçli internet kullanımının önemli olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Siber Şiddet, Siber Şiddetin Meşrulaştırılması, Bilişim Okuryazarlığı, Aleksitimi