Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mine Kübra Baysal
Danışman: BAKİ ASİLTÜRK
Özet:ÖZET Türk şiirine 1950’li yıllarda giriş yapan Gülten Akın, bireysel temalarla işlediği şiirleriyle yazın hayatına başlamıştır. Yalnızlık teması üzerinden ilerleyen ilk dönem şiirleri Kestim Kara Saçlarımı şiir kitabıyla “kadın” teması üzerine yoğunlaşmıştır. Kırmızı Karanfil şiir kitabıyla da Gülten Akın’ın bireysel temalardan toplumsal temalara geçişinin izlerini görürüz. Gülten Akın’ın doğup büyüdüğü coğrafya ve daha sonraki yıllarda eşinin işi sebebiyle farklı bölgeleri dolaşması Anadolu insanını yakından tanımasını sağlamıştır. Dedeler, büyükanneler, amca ve dayıların olduğu geniş bir ailede yetişen Gülten Akın; dedelerinden duyduğu şiirler ve annesinin okuduğu kitaplarla daha o dönemlerde edebi anlamda eğitilmeye başlamıştır. Şâirin Kırmızı Karanfil adlı şiir kitabıyla başlayan toplumsal dönemi 1972 yılında Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı ile farklı bir boyuta geçer ve Türk halk şiiri geleneğinden yararlanarak “destan” dönemi başlar. 1976 yılında Ağıtlar ve Türküler, 1979 yılında Seyran Destanı, 1983 yılında İlahiler, 2007 yılında da Celaliler Destanı ile “destansı ve folklorik” ögeleri içinde barındıran şiirler yazar. Şiirlerindeki folklorik özellikler bireyci ve bilge dönem şiirlerinde de zaman zaman kendini gösterir. Gülten Akın’ın şiirlerindeki “folklor” ve “destansılık” özelliklerini incelemeyi amaçlayan bu tez üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde terimsel anlamda epik şiir, folklor ve destan kavramları incelenmiş ve Türk şiirinde folklor yansıması olan şiirlere Gülten Akın’ın şiirlerinden yola çıkarak örnekler verilmiştir. İkinci bölümde ise Gülten Akın’ın hayatı ve edebi yaşamı üzerine inceleme yapılmış, kendi ağzından anlatmış olduğu hayat hikâyesine ve şiir görüşlerine yer verilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde ise ağırlıklı olarak şiir incelemeleri yapılmış olup şiirler folklorik özellik bakımından incelenmiş, destanlar ise destansılık kapsamında ele alınmıştır. Anahtar kelimeler: Gülten Akın, Türk Şiiri, Folklor, Destan. ABSTRACT Having entered the Turkish Poetry in 1950s, Gülten Akın started her writing career with poems which have personal themes. Loneliness-themed poems of the first period focused on “woman” in her Kestim Kara Saçlarını poetry book. It is seen that the theme changes from “personal” to “social” with her Kırmızı Karanfil poetry book. Gülten Akın closely observed the Anatolian people thanks to the geography she was born and grew in and other different regions she visited because of her husband’s changing job situations. Growing in a big family with grandfathers, grandmothers and uncles, Gülten Akın had been educated in terms of literature through poems her grandfathers told and books her mother read. The poet’s social period, which started with her Kırmızı Karanfil book, changed into a new dimension with Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı in 1972, and the “epic” period began with contribution of Turkish folk poetry tradition. She wrote “epic and folkloric-themed” poems such as Ağıtlar ve Türküler in 1976, Seyran Destanı in 1979, İlâhiler in 1983, Celâliler Destanı in 2007. Folkloric features in her poems also show itself in the individualist and sophisticated era poems from time to time. This thesis aims to analyse the “folklore” and “epicness” characteristics of Gülten Akın’s poems and consists of three sections. In the first section, epic poetry and folklore concepts have been analysed in terms of terminology, and some examples for folklore-reflecting poems of the Turkish poetry have been given through Gülten Akın’s poems. In the second section, Gülten Akın’s personal life and literary life have been analysed, and her life story and opinions on poetry, which she told in person, took place. In the third section of the thesis, poetry analyses have been made by analysing the poems in terms of folkloric characteristic and the epics in terms of epicness. Keywords: Gülten Akın, Turkish Poetry, Folklore, Epic.