Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 48-66 aylık çocukları olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim kurma düzeyleri ve davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SUNA TARKOÇİN

Danışman: Necla Tuzcuoğlu

Özet:

Bu araştırmanın amacı; okul öncesi dönem çocukları olan ebeveynlerin çocuklarıyla iletişim kurma düzeyleri ve davranış sorunları arasındaki ilişkinin belirlenmesi, aileye ve çocuğa ait değişkenler açısından ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimleri ve çocuklardaki davranış problemlerinin incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modeline uygun olarak hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Bingöl il merkezindeki okul öncesi eğitim kurumlarında eğitime devam eden 48-66 aylık 400 çocuk ve anne babalarından oluşmaktadır. Araştırmada aileye ait bilgilerin toplanması için araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, okul öncesi dönem çocukların davranış problemlerini taramak için “Okul Öncesi Davranış Sorunları Tarama Ölçeği (OÖDSTÖ)” ve ebeveynlerin çocuklarıyla iletişim düzeylerini belirlemek için “Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı (ABÇİDA)” kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi ve yorumlanması için SPSS 16.0 programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, tek yönlü varyans analizi, t-testi ve Pearson Momentler Çarpım Korelasyon analizi kullanılmıştır. Tek yönlü varyans analizleri sonucunda farkın anlamlı olduğu durumlarda farkın hangi gruplar arasından kaynaklandığını bulmak amacıyla Post Hoc testleri yapılmıştır. Varyansların homojen olduğu durumlarda Post Hoc testlerinden Tukey testi analizi yapılmıştır. Varyansların homojen olmadığı durumlarda Tamhane T2 testi analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda davranış problemlerinin çocuğun cinsiyeti, baba eğitim durumu, baba yaş, ailenin sosyo-ekonomik düzeyine göre; ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimlerinin çocuğun kardeş sayısı, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, ailenin sosyo-ekonomik düzeyine göre anlamlı farklılık gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır. Davranış problemlerinin çocuğun kardeş sayısı, anne eğitim durumu, anne yaşına göre; ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimlerinin de çocuğun cinsiyeti, anne yaş, baba yaşına göre anlamlı bir farklılık göstermediği yönünde bulgularla karşılaşılmıştır. Son olarak da okul öncesi dönemde çocukları olan ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimleri ile davranış sorunları arasında bir ilişki bulunmamıştır. Anahtar kelimeler: Okul Öncesi Dönem, Davranış Problemleri, Anne Baba Çocuk İletişimi ABSTRACT The aim of the present study is to determine whether there is a relationship between the parents’ communication level with their pre-school period children and these children’s behavioral problems. The present study also aims to examine the children’s behavioral problems and their parent’s communication level with them in terms of different variables. The study is prepared in accordance with co relational survey technique. The sample of the study consists of 48-66 month old 400 children who are going on their education in pre-school institutions located in centre of Bingöl and their parents. Data collection instrument in this study is personal information form developed by the researcher to get information about family, and to determine behavioral problems of pre-school children and the communication levels of them with their parents ‘Preschool Behavior Questionnaire” (OÖDSTÖ) is used. “Parent-Child Communication Assessment Tool” (ABÇİDA) is also used as another instrument to collect data for the information about family. In order to analyze the data, SPSS 16.0 program is used. To analyze the data mean deviation, one way analysis of variance, t-test and person momentum correlation analysis techniques are used. To find the groups which are the source of difference found by one way analysis of variance test, Post Hoc tests are used. Tukey test, one of the Post Hoc tests, is used when the variances are found to be homogenous. As a result of study, it is found that behavioral problems of children show difference according to their gender, education level and ages of their fathers, and socio-economic level of family. It is also found that the communication of parents with their children has a meaningful relationship with number of their siblings, education levels of the mothers and socio-economic level of family. No meaningful difference is found between behavioral problems of children and number of siblings, education level of their mothers and age of mothers and fathers. Lastly, the study reveals that there is not any significant relationship between behavioral problems of pre-school children and their parents’ communication level with them. Key words: Pre-school period, Behavioral Problems, Communication between parents and children