Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Butur
Danışman: HASAN HACAK
Özet:Usûl-i fıkıh metotları içerisinde iki temel ekol yer almaktadır. Bunlardan biri genellikle Hanefî âlimlerin usûl anlayışları doğrultusunda gelişen Fukahâ ekolüdür. Diğeri ise çoğunlukla Şâfiî mezhebine bağlı âlimlerin temsil ettiği Mütekellimîn ekolüdür. Bu çalışmada Hanefî usûl-i fıkıh ekolüne dair günümüze ulaşan en eski eserin müellifi olarak bilinen Ebû Bekir el-Cessas ile Mütekellimîn usûl-i fıkıh ekolünün temel eserlerinden birinin müellifi olan Kâdı Abdulcebbar’ın kıyas anlayışları ele alınmıştır. Buna göre Cessas’ın el-Fusûl fi’l-usûl isimli eseri ile Kâdı Abdulcebbar’ın el-Muğnî fi ebvabi’t-tevhidi ve’l-adl isimli eseri çerçevesinde kıyas konuları tahlil ve mukayese edilmiştir. Bu mukayese işleminde her iki âlimin de kıyas tanımları, kıyasın unsurları ve kıyas maslahat ilişkisi başta olmak üzere pek çok konudaki görüşleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Böylece Cessas ve Kâdı Abdulcebbar arasındaki kıyas konusundaki ortaklıkların ve ayrışmaların ortaya konması amaçlanmıştır. -------------------- There are two main schools in the methods of Usul al-Fiqh. One of these is the the Jurists Method, which generally develops in accordance with the methodology of the Hanafi scholars. The other is the Mutakallimun method, which is mostly represented by scholars of Shafi'i school. In this study, the understanding of qiyas in Abu Bakr al-Cassâs, known as the author of the oldest work in the Hanafi school of Usul al-Fiqh and Kâdı Abd al-Cabbar, author of one of the main works for the Mutakallimun method is discussed. In this context, the qiyas topics were analysed and compared within the framework of al-Cassâs’s work al-Fusul fil-usûl and Kâdı Abd al-Cabbar’s work al-Muğnî fi abvâb al-tawheed wa’l’adl. In this comparison, the views of both scholars on numerous topics, especially qiyas definitions, qiyas elements and qiyas-maslaha relationship, were examined comparatively. By this way, it was aimed to reveal the same ideas and divergences between al-Cassâs and Kâdı Abd al-Cabbar.