Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NAZİK ÖZLEŞMİŞ
Danışman: Şaban Berk
Özet:
Bu araştırmanın amacı 2018-2019 eğitim-öğretim yılında ilk defa uygulamaya konulan yeni İlkokul Birinci, İkinci, Üçüncü Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı içerisinde yer alan değerlerin eğitimine/kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesidir.
Araştırma genel tarama modellerinden tekil tarama modeline uygun olarak desenlenmiştir. Araştırmanın evrenini 2018-2019 Öğretim Yılı Van ili Erciş ilçesinde ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise yine aynı ilçedeki 8 ilkokulda görev yapan 34 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri kaynağı olarak değerler öğretiminin uygulayıcısı olan öğretmenlerin görüşlerine başvurulmuştur. Veriler 16 soruluk yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak çözümlenmiştir.
Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda, değerler eğitiminin sağlam bir toplum oluşturmak, iyi insanlar, bilinçli bireyler yetiştirmek için gerekli olduğu ve bu değerlerin kazandırılmasında diğer paydaşlarla birlikte öğretmenlere büyük görevler düştüğü belirlenmiştir. Değerlerin insanlar arası iletişimsizlikleri, aile yapılarındaki bozulmaları, teknolojinin olumsuz etkilerini, yanlış bilgi aktarımını önleyeceği elde edilen sonuçlar arasındadır.Değerler eğitiminin Hayat Bilgisi Öğretim Programı içerisinde verilmesi gerektiği ve değerler eğitimine için en uygun dersin Hayat Bilgisi olduğu saptanmıştır.Ancak programda yer alan kazanımların değerleri kazandırmak için yeterli olmadığı da yine elde edilen sonuçlar arasındadır. Hayat Bilgisi Öğretim Programı kapsamında uygulanan değerler eğitiminin amacına ulaşmasında aile yaşantısının, öğretmenin değer eğitimi konusundaki hassasiyetinin, öğrencinin algılama düzeyinin, somutlaştırmanın ve uygulamalı etkinliklerin belirleyici olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin değerlerin öğretiminde en çok drama (n=16), soru-cevap (11), örnek olay (10), düz anlatım (n=9) yöntem ve tekniklerini kullandıkları; ölçme değerlendirmede ise gözlem yöntemini (n=15) kullandıkları saptanmıştır.Hayat Bilgisi Öğretim Programı kapsamında çocukların kavramakta en çok zorlandıkları değerlerin hoşgörü, alçakgönüllülük ve saygı olduğu belirlenmiştir. Mutlaka kazandırılması gereken dört değerin ise saygı (n=19), sevgi (13), hoşgörü (n=11) ve vatanseverlik (n=8) olduğu, verilen değer sayısının program için yeterli olduğu ancak bu değerlere daha fazla yer verilmesi gerektiği saptanmıştır.
Araştırma sonucunda, Hayat Bilgisi dersi ile değerlerin kazandırılmasının; öğretmenlerce önemsendiği ancak değerlerin kazandırılmasında planlı bir yol izlenmediği görülmektedir. Öğretmenlere süreç, uygulama ve değerlendirme aşamalarında yeterli bilgi sunulmadığı belirlenmiştir. Bu durumun değerler eğitiminin amacına ulaşmasında olumsuz etkilerinin olacağı düşünülmektedir.
Programın etkili ve verimli kullanılabilmesi için, Hayat Bilgisi Öğretim Programı içerisindeki değerler genişletilmeli, etkinlik temelli uygulamalara daha fazla yer verilmeli, program için gerekli materyaller ilgili kurumlarca temin edilmeli, aileler bilgilendirilerek onların da sürece katılabilecekleri etkinlikler tasarlanmalı ve öğretmenlere yönelik kılavuz kitaplar yayınlanmalıdır. Ayrıca yönetici ve ailelerin de görüşlerine yer veren araştırmalar mutlaka yapılmalıdır.
ANAHTAR KELİMELER: Değer, Değerler Eğitimi, Hayat Bilgisi Dersi.