Kitâb-ı Köroğlu (vr. 68b-92a) (İnceleme, metin, dizin)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özlem Turan

Danışman: Mesut Şen

Özet:

Çağatay Türkçesi, Türk dilinin Orta Asya’da 15.-20. yüzyılları arasındaki dönemine verilen addır. Bu çalışmada müellifi belli olmayan ve 1936-1937 yıllarında Mirza Halil Yüzbaşıyev Karabağî tarafından yazıya geçirilen, Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Muhammed Fuzûlî El Yazmaları Enstitüsünde bulunan, B-206/1824 numaralı “Kitabi-Koroğlu” adlı eserin 68b-92a varakları incelenmiştir. Kitâb-ı Köroğlu, esas itibariyle Klasik sonrası Çağatay Türkçesi metni olup yer yer karışık saha özelliği de göstermektedir. Çalışma, giriş dışında üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; destan, Türk edebiyatında destan, Köroğlu Destanı ve varyantları hakkında bilgiler verildi. Kitâb-ı Köroğlu’ndan bahsedildi ve ilgili varakların i yapıldı. İnceleme bölümünde; dil incelemesi kapsamında metindeki ses ve şekil bilgisi özellikleri üzerinde duruldu. Metin bölümünde; eserin transkripsiyon alfabesi kullanılarak Latin harflerine aktarımı sağlandı. Dizin bölümünde; metnin dizini ve sözlüğü oluşturuldu. Son olarak ise tıpkıbasıma yer verildi. Çağatay Türkçesinin son dönemlerinde yazılmış olan Kitâb-ı Köroğlu, karışık saha özelliği gösterdiği ve Köroğlu Destanı’na ait bir rivayet olduğu için Türk dili açısından mühim bir eserdir. Anahtar Kelimeler: Kitâb-ı Köroğlu, Köroğlu Destanı, destan, Çağatay Türkçesi, Türk dili. -------------------- ABSTRACT Chagatay language is the name of the age between 15th-20th centuries in which Turkish language was used in Central Asia. In this study, the part of 68b-92a sheets of “Kitabi-Koroğlu”, the author of which is unknown but scribed by Mirza Halil Yüzbaşıyev Karabağî in 1936-1937 and found in Azerbaijan National Academy of Sciences, Institute of Manuscripts named after Mahammad Fuzuli with B-206/1824 number has been analyzed. Kitâb-ı Köroğlu is pertains to last period of Chagatay language in essence. However, this book has different Turkic dialects, too. This study is composed of three main chapters, except the introduction. In the introduction, it was informed about epopee, epopee in Turkish literature, The Epic of Koroghlu and variants. The book was introduced and was epitomised the part of 68b-92a sheets of Kitâb-ı Köroğlu. In the examination part, phonetic and morphological features of the text have been studied with the scope of language analysis. In the text part, the text has been transcribed from Arabic alphabet into Roman alphabet. In the third chapter, index and glossary of the text have been given. Lastly, the facsimile of the text has been given. Kitâb-ı Köroğlu scribed last periods of Chagatay language is of importance in terms of Turkish language, because of the fact that it has different Turkic dialects and it is The Epic of Koroghlu variant. Key words: Kitâb-ı Köroğlu, The Epic of Koroghlu, epopee, Chagatay language, Turkish language.