Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2000
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERKAN KAPLANOĞLU
Danışman: AHMET FEVZİ BABA
Özet:Bu çalışmada Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektronik-Bilgisayar Eğitimi Bölümü Kontrol Ana Bilim Dalı laboratuarında bulunan GUNT RT512 SEVİYE ÜNİTESİ Bulanık Mantık( Fuzzy Logic) yöntemiyle kontrol edilecektir. Endüstride sıvı seviye sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sistemler genellikle PID(Proportional, Integral, Derivative) ve ON-OFF kontrol yöntemleriyle kontrol edilmektedir. Bu yöntemlerle kontrol edilen sistemlerde aşım ve kararlı hal hatası oluşmaktadır, bu da sistemin hassasiyetini olumsuz yönde etkilemektedir. Bulanık Mantık yönteminin uygulanmasıyla bu problemin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. GUNT RT512 SEVİYE ÜNİTESİ endüstride kullanılan sistemlere benzer bir sistemdir. Kullanılan elemanlar tamamen endüstride yer alanların aynısıdır. Mevcut sistem üzerinde enerji girişi pnömatik, kontrol girişi ise 4-20mA akım olan bir oransal valf, sıvı tankı, 1 fazlı asenkron motor tarafından sürülen bir pompa, dönüş vanası, basınç algılayıcı , basınç/akım transdüseri(2-6bar/4-20mA), ölçekli seviye tüpü ve UDC5000 dijital kontrolörü bulunmaktadır. Bulanık kontrolü gerçekleştirmek amacıyla, sistemdeki PID ve ON-OFF kontrol işlemini gerçekleştiren UDC5000 dijital kontrolörü devre dışı bırakılacaktır. Sisteme bir PC bağlanacak, bulanık kontrolör yazılım ile gerçekleştirilecektir. Tasarlanan bulanık kontrolörün girişleri , seviye ve seviye değişimi olarak seçilecektir. Kontrolör çıkışı ile oransal valfin konumu değiştirilecek, sıvı seviyesi istenen değerde sabit tutulacaktır. Son olarak seviye ünitesine uygulanan Bulanık Mantık kontrol yöntemi diğer kontrol yöntemleriyle karşılaştırılacaktır. Endüstri işletmelerin teknik eleman ihtiyacını karşılayan teknik ve endüstri meslek liselerine öğretmen yetiştiren Teknik Eğitim Fakültesi'nde uygulamalı eğitimin önemi çok büyüktür Uygulamalarda kullanılan deney setlerinin endüstridekilerine uygun olması yetişen teknik öğretmenin dolayısıyla teknik elemanın kalitesini arttıracak ve endüstride karşılaşabileceği sorunları en aza indirgeyecektir. Bu çalışma ile GUNT RT512 SEVİYE ÜNİTESİ ne Bulanık Kontrol kontrolör sistemi ilave edilerek, öğrencilerin sistem üzerinde yer alan PID ve ON-OFF kontrol yöntemlerinin yanısıra, Bulanık kontrol yöntemini de uygulama imkanı bulacaklar ve değişik kontrolör davranışlarını aynı sistem üzerinde inceleyebilecektir. ABSTRACT In this study, the GUNT RT512 LEVEL UNIT which is in the laboratory of Electronics and Computer Education Department of Tecnical Education Faculty in Marmara University will be controlled by using Fuzzy Logic. The liquid level system are used widely in ındustry. Those systems are usually controlled by PID (Proportional Integral Derivative) or On-Off control methods. Over-shot and steady-state errors occur usually in such systems controlled by using that methods. These errors affect the sensitivity of the system. It is aimed to overcome this problems by using Fuzzy Logic in this study. GUNT RT 512 LEVEL UNIT is similar to systems used in industrial aplication. The equipments are exactly the same in ındustry. Our system consists of a proportional valf which energy input is pneumatic and control ınput is 4-20 mA current, a liquid tank , a liquid tube, a pump that drived by a single-phase motor, an output valf, a pressure transducer (2-6 bar / 4-20mA) and UDC5000 digital controller (PID and On-Off). Fuzzy Controller will be used in the system instead of UDC5000. The Fuzzy Controller Software will be applied to system using a PC. The inputs of the designed Fuzzy Controller are level and level change. The position of the proportional valf will be adjusted according to the controller's output. Then liquid level will be kept constant at desired level. And finally, Fuzzy Logic Control Method will be compared to conventional controlling methods. Application is very important in Techical Education Faculties which graduates lots of teachers for Technical High Schools. Experiment Units in Lab are similar to real ones used in Industry. Then, teacher's knowledge and experience will be improved. At the same time the problems in real life can be minimized. In this study,The students will be able to examine both PID and On-Off Control and Fuzzy Control Method on the system and to see different control method's responces on the same system. Anahtar Kelimeler: Bulanık Mantık, Sıvı seviye,Bulanık Kontrolör, Fuzzy Logic, Liquid Level, Fuzzy Controller