Yükseköğretimde araştırma kalitesinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZLEM KURNAZ

Danışman: AYŞEN BAKİOĞLU

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı yükseköğretimde sosyal bilimler alanında araştırma kalitesi sorununun incelenmesidir. Bu amaca yönelik olarak öğretim elemanları ve lisansüstü program mezunlarının sosyal bilimler alanında araştırma kalitesi tanımlarının ve araştırma kalitesinin önündeki engellerin neler olduğu konusundaki görüşlerinin bulunmasına çalışılmıştır. Araştırma verisi yarı yapılandırılmış görüşmeler ve anket uygulamasıyla toplanmıştır. İlk olarak literatür taraması yapılarak ve uzman görüşü alınarak geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşme yöntemiyle veri toplanmıştır. Öncelikle pilot uygulama yapılmış, bu uygulamanın sağladığı veriler ışığında ve uzman görüşü alınarak görüşme formuna son hali verilmiştir. Araştırma kapsamında 33 öğretim elemanı ve 24 lisansüstü program mezunu ile görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veri nitel içerik çözümlemesi yoluyla incelenmiş ve bulgulara ulaşılmıştır. Ardından, araştırmanın güvenirliğini artırmak amacıyla daha önce görüşmelerle ulaşılan bulgular ışığında ve uzman görüşü alınarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket-ölçek formları aracılığıyla öğretim elemanları ve lisansüstü program mezunlarının konuya ilişkin görüşleri nicel olarak da incelenmiştir. Araştırma anketini 123 öğretim elemanı ve 121 lisansüstü program mezunu olmak üzere toplam 244 katılımcı yanıtlamıştır. Araştırma bulguları öğretim elemanları ve lisansüstü program mezunlarının araştırma kalitesi tanımlarında temel olarak metodoloji ve literatür dayanağına ilişkin ölçütlere daha sık olarak değindiğini ortaya koymuştur. Bulgular ilgili literatür bağlamında tartışılmış ve bu doğrultuda öneriler üretilmiştir. Anahtar Sözcükler: Araştırma kalitesi, yükseköğretim, sosyal bilimler ABSTRACT The purpose of this study is to investigate the problem of research quality at higher education in social sciences. To achieve this purpose, academics’ and postgraduate program graduates’ definitions of research quality in social sciences and their opinions on the problems hindering research quality were revealed. Research data were collected through semi-structured interviews and questionnaires. First, data were collected through interviews using a semi-structured form developed after a literature study obtaining expert advice and opinion. A pilot study was administered and interview form was finalised in the light of this study findings and expert opinion. Interviews were conducted with 33 academics and 24 postgraduate program graduates. Findings were obtained through content analysis of the data collected. Afterwards, in order to improve the reliability of the research, academics’ and postgraduates’ opinions were investigated quantitatively through questionnaires developed by the researcher in the light of qualitative study findings and expert opinion. The total number of questionnaires collected is 244, 123 of which are from academics and 121 from postgraduate participants. Research findings revealed that academics and postgraduate program graduates most often referred to methodology and literature study in their definition of research quality, and emphasized financial shortages and lack of a research culture as the main problems of social science research. Findings were discussed within the context of related literature and recommendations were made accordingly. Keywords: Research quality, higher education, social sciences