Liseli kızların sosyalizasyon sürecine katılımı ( İstanbul’ daki liseli kız öğrenciler üzerine bir inceleme)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1999

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma Nur Pala

Danışman: ALİ COŞKUN

Özet:

TEZ İ (Liseli Kızların Sosyalizasyon Sürecine Katılımları) Yapılan araştırmanın konusu 15 - 18 yaş arasındaki sosyalizasyon sürecine katılan genç kızlardır. İstanbul kentinde lise eğitimi alan birbirinden farklı okullarda sosyal hayata katılmaya çalışan genç kızlar sosyo - psikolojik bir yaklaşımla incelenmiştir. Kişilik,aile,eğitim ve umut olmak üzere dört değişken ele alınmıştır. Bunlardan eğitimle ilgili değişkenle diğerlerinin arasında bir ilişki bulunmuş ve eğitim değişkeninin,diğerleri arasında aracı bir görevi olduğu görülmüştür. Bu durumda gençlerin aldıkları eğitimin farklılığına göre kişilikleri,aile ilişkileri ve geleceğe dair beklentileri şekillenmekte ve değişmektedir. Çalışmaya başlarken kurduğumuz üç hipotez tezin sonunda elde edilen bulgularla desteklenmiştir .İstanbul'da eğitim gören kızların belirli bir kesimi üzerinde yapılan çalışmada deneklerin kimlik yapıları ve eğitimleriyle ilgili sonuçlar incelendiği zaman şu görüşler ortaya çıkmıştır: Farklı sosyo - ekonomik yapıda bulunan ve farklı sosyal yaşamları olan grupların nitelikleri incelenip,karşılaştırıldığında toplumsallaşmayla ilgili sonuçlarında ona göre değiştiği görülmüştür. Oluşturulan iki tip grubun ilişkilerinde normal lise ve İmam-Hatip Lisesi öğrencileri arasında sosyal uyumla ilgili farklılıklar görülmüştür. İki lisede orta sınıfa mensup olan kızları birbirinden ayıran en önemli etkenin,sınıf farkları değil dünya görüşleri olduğu tespit edilmiştir. Maddi ve manevi ilimleri bir arada almaları için aileleri tarafından İmam Hatip liselerine gönderilen genç kızların sosyal hayata katılımları,normal lisede eğitim alan öğrencilerden daha zor olmuştur. Başörtülerinden dolayı dini kimlikleri ön plana çıkan İmam - Hatipli öğrenciler,topluma entegre aşamasında kişilik çatışmaları yaşamaktadırlar. Genel kültürden farklılaşıp alt kültüre ait değerlerin yaşanmaya başlamasıyla oluşan kimlik çatışması ailenin moral,destek ve tampon kurum olması özellikleriyle aşılmaya çalışmaktadır. Ailenin ve okul ortamının desteğini alan bu gençler kısa süre yaşanan bu uyum problemini aşmakta ve topluma entegre olama da kendi kimliklerini topluma topluma kabul ettirmede daha da iddialı bir konum sergilemektedirler. Normal liseli kızlara göre İmam-Hatipli kızlar, toplum normlarına daha eleştirel bakmayı öğrendiklerinden hakim kültür tarafından ikinci plana itilmek istediklerini hissetmektedirler. Dolayısıyla normal liseli gençler sosyalleşme sürecinde yalnızca,Toplum normlarını esas alırken İmam-Hatipli gençlerse,yaygın toplum normlarının yanı sıra din ve de gelenek kurallarına da özen göstermektedirler. Çalışma sonunda gelinen bir nokta da, gençlerin aldıkları eğitimle geleceklerine yön vermekte zorlanıyor olmalarıdır. Genel olarak öğrencilerin lise sonrası mesleki takviye kurslarına yönelmeleri de eğitimin yetersizliğini ortaya çıkarmaktadır. Ayrıca dikkat edilecek bir diğer nokta da, ailenin sosyalleşmedeki etkisinin eğitim sürecinde de hissedilir derecede devam etmesidir. Yapılan çalışma sonucunda gelinen nokta da şu görülmektedir: Hangi kültür veya yaşam tarzını benimsersek benimseyelim, eğitim kurumlarımızın kendilerinden beklenen görevleri yerine getiremedikleri anlaşılmaktadır. Sosyo-kültürel değerlerin nesilden nesile sağlıklı bir şekilde aktarılması ve ayakları sağlam yere basan kişiliklerin oluşması için eğitim sürecine işlevlik kazandırmak gerekmektedir. THE SUMMARY OF THE THESIS (The Participation Of Girls İn High-Schools İn The Process Of Socialization) The topic of the study is girls who are 15-18 years-old. They are in the process of socialization. The study has been made in different high schools in Istanbul. The girls have been researched in a socio-physcologic approach. Four subject have been researched : Personality, family, education and expectation. It has been found that there is a relation between education and the other three and education has a intermediary task between them. As a result of the research, education that the girls take is to determine their personality, family relations and life expectations. According to the results of the research, those opinions have been come into the light: The groups those have different socia-economic structure and different social life have also diffrent socialization process. Two different groups have been formed: ordinary high-schools and religious high-schools. Some social adaptation differences have been found between these groups. The most important thing that differentiates the girls who are in the medium social stratum is the life style rather than social stratum differences. Families who want their daughters to take scientific and religious knowledge send them to religious schools and girls in these schools use head-covers. As a result of this situation these girls are to have some personality conflicts. Girls who go far from the general culture form a sub-culture. So a social conflict is to start. Families try to solve this conflict by their moral, support and tampon mechanisms. These girls who get support of their family and schools can solve the adaptation problem in a short period. And they can adapt to the society in an easier manner. Girls in ordinary schools give attention only to the society rules but girls in religious schools give also attention to the religious rules. Another point of the research is that sdudents have trouble for choosing a good future for themselves because of bad education. As a result of this situation, students tend to take additional courses for a good chance for the university. As a result of the research, it is found that our schools do not carry out their tasks whether students go to ordinary or religious schools. It is necessary that our education must gain good functionality to make our socio-cultural rules transfer to the next generations in a healthy way.