Max Weber ve İslam


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET SELİM TEPEGÖZ

Danışman: ALİ COŞKUN

Özet:

Yaşadığı dünyayı, yani Modern Batıyı anlamayı kendisine amaç edinen Weber, doğal olarak o dünyanın temel unsurları olan rasyonalizm ve çağdaş kapitalizmi anlamaya ve açıklamaya çalışmıştır. Onun bu genel açıklama denemesi, kendini ve yaşadığı dünyayı anlamaya çalışan batılı için en özgün ve yetkin kuramlarından birisi olmuştur ki, Weber'in bilim dünyasında taşıdığı önemli konumu da buradan kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte Weber, sadece Batı dünyasında değil, diğer büyük dünya din ve mezhepleri ile bunlara bağlı medeniyetler söz konusu olduğunda da buna yakın bir konuma sahiptir. Zira açıklamaya çalıştığı çağdaş rasyonel kapitalizmin, tüm önkoşul ve özellikleriyle Batıya özgü olduğunu ileri sürdüğü için diğer büyük din ve mezhepleri de aynı incelemeye tabi tutmalıydı. Böylece bu din ve medeniyetlerin neden çağdaş rasyonel kapitalizmi oluşturamadıklarını ortaya koymuş olacaktı. Hiç şüphesiz İslam da bu açıdan Weber'in ilgi alanı içerisine girmiştir. Ancak, ne yazık ki Weber, diğer büyük dünya din ve mezhep çalışmalarının aksine, İslam ile ilgili çalışmasını tamamlayamadan ölmüştür. İşte bu çalışmamızda, tamamlanmamış olsa da Weber'in İslam ile ilgili değerlendirmelerinin neler olduğunu, İslam hakkında ne dediğini ve hangi yorumları yaptığını ortaya koymaya çalıştık. Max Weber had tried to make clarify rationalism and contemporary capitalism which are the main elements of the Modern Western World, naturally, aiming at understanding of it. Weber's trying of understanding was considered by a westerner who tries to understand him/herself and the world in which he/she lives one of the most original and perfect theories. The importance of Weber in the world of science has been stemming from that fact. Furthermore not only was Weber given importance in the West, but also was he given importance by the other great world religions and their civilisations. Since he claimed that the rational capitalism belongs to the West by its all pre-conditions and characteristics he tries to explain, he did some researchs for the other religions and sects. So he came to that why those religions and civilitions could not create the contemporary rational capitalism. Therefore, Weber was interested in Islam. On the other hand, Weber died before completing his studies on Islam, contrary to the other great world religions and sects studies . In this work, even though Weber could not complete his study on Islam, I wanted to explore what Weber make remarks on Islam and find out what he make comments and he says about Islam.