Halka açık şirketlerde sosyal raporlama ve Türkiye uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BARIŞ ANGAY

Danışman: NURAN CÖMERT

Özet:

Sosyal sorumluluk, işletmenin faaliyetlerinin sosyal paydaşlara karşı ne tür çevresel, ekonomik ve sosyal etkiler yarattığını ölçmesi, yaratılan olumsuz etkileri azaltacak ve toplumun ve işletmenin aynı anda gelişmesine katkı sağlayabilecek işlemleri hayata geçirmesi olarak tanımlanabilir. Günümüzde tüketiciler sosyal sorumlu şirketlerin mal ve hizmetlerini talep etmekte, yatırımcılar ise sosyal sorumlu şirketlere yatırım yapmaktadır. Sosyal sorumluluğun tüketici ve yatırımcı tercihlerini de etkileyecek düzeyde önem kazanması işletmeleri de bu yönde çalışmalar yapmaya zorlamış bulunmaktadır. Ürün ve hizmet üreten işletmeler için toplumun ve çevrenin ihtiyaçlarını belirlemek, bunların çözümüne katkı sağlamak, kısacası sosyal sorumluluğu kurum kültürünün bir parçası olarak düşünmek zorunlu bir hale gelmiştir. Sosyal sorumluluğun önem kazanması ile birlikte işletmelerin sosyal sorumlulukları kapsamında faaliyetlerinin ekonomik, sosyal ve çevresel sonuçlarını bir rapor aracılığıyla sosyal paydaşlara sunmaları şeklinde tanımlanabilecek sosyal raporlama faaliyeti de önem kazanmış bulunmaktadır. Sosyal raporlama günümüzde çok az ülkenin mevzuatında düzenlenmiş bulunmaktadır. Bu çerçevede sosyal raporlamanın halen gönüllülük esasına dayandığı öne sürülebilir. Türk mevzuatında sosyal raporlama ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte halka açık şirketlerin yıllık faaliyet raporlarında sosyal sorumluluk açıklamaları yapmaları bir sosyal raporlama faaliyeti olarak değerlendirilebilir. Ne var ki, başka ülkelerde onlarca sayfada sunulan kapsamlı sosyal raporlarla karşılaştırıldığında, Türkiye'deki halka açık şirketlerin faaliyet raporlarında birkaç paragraf şeklinde yapılan sosyal sorumluluk açıklamalarının kapsamının şirketlerin faaliyetlerinin sosyal ve çevresel boyutunu ortaya koyabilmek açısından yetersiz olduğu anlaşılmaktadır. Bu noktadan hareketle, ele aldığımız tezin amacı, günümüzde sosyal raporlamanın geldiği noktayı, raporlama yöntemlerini ve sosyal raporların kapsamını irdelemek, Türkiye'deki eğilim ve uygulamaları bunlarla karşılaştırmak ve halka açık şirketler açısından bir sosyal raporlama modeli ortaya koymaktır. SOCIAL REPORTING IN PUBLICLY OWNED COMPANIES AND ITS IMPLICATION ON TURKEY ABSTRACT Social responsibility can be described as how companies take in account of their economic, social and environmental impact on their stakeholders and how they maximize the benefits and minimize the downsides of its operations and contribute to society. Today consumers demand the goods and services that are produced by social responsible companies. Also, today investors invest in social responsible companies. Recently, social responsibility became a very important issue for society, that's why companies see themselves as socially responsible and also contribute to the solutions of social end environmental problems. While social responsibility has been becoming a very important issue, at the same time social reporting is becoming very important as well. Social reporting can be described as how companies share the economic, social end environmental impacts of their operations within society. Regulating social reporting in todays society is not that common. Currently social responsibility is only voluntary. There arent any regulations in Turkish laws about how companies should be socially responsibile. However, social responsible explanations of Turkish public companies can be thought of as a social reporting operation. But when we compare them with the detailed social reports from various foreign countries, we realize that the scope of those explanations made by Turkish companies are not sufficient for companies to put forward the economic, social and environmental impacts of their operations. From the point on, the purpose of this thesis is to observe social reporting and other reporting methods and to compare Turkish social reporting operations with foreign ones . Also to propose a social reporting model for Turkish publicly owned companies.