Plastik enjeksiyon kalıp parametrelerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÜMİT ÖZTOP

Danışman: Oğuz Girit

Özet:

Monomerler, kimyasal bağlarla bir araya getirilerek polimerleri, yani plastikleri meydana getirirler. Polimerler kendi aralarında çeşitli kriterler göz önünde bulundurularak sınıflandırılırlar. Bu kriterler içinde ise en çok, işleme esası önem kazanmıştır. İşleme esasına göre plastikler, termoset ve termoplastik olmak üzere iki sınıfa ayrılabilirler. Termosetler termoplastiklerin aksine, bir kere şekil verildikten sonra tekrardan kimyasal değişikliğe uğratılamazlar. Plastik enjeksiyon metodu, genellikle termoplastikler için uygun bir metot olmasına karşın, özel tekniklerle termosetlere de uygulanabilmektedir. Enjeksiyon, plastik malzemenin, basınç altında belli bir sıcaklıkta kalıba enjekte edilmesi ve malzemenin kalıbın şeklini aldıktan sonra soğutularak, nihai ürün haline getirilmesi işlemidir. Bu tariften de anlaşılacağı üzere, nihai ürün direkt olarak enjeksiyon kalıbıyla alakalıdır ve prosesin en önemli kısmım oluşturur. Plastik malzemeler birbirinden çok farklı kimyasal ve fiziksel özelliklere sahiptirler. Bu farklılık, kalıp tasarımcısının, parçayı istenilen özelliklere getirecek kalıbı, kullanılan plastiğin özelliklerini iyi irdeleyerek dizayn etmesini zorunlu kılar. Plastik ürünlerini ikinci derecede etkileyen faktör, enjeksiyon makinesi ve parametreleridir.Enjeksiyon makinesinde, plastik malzeme kademe kademe basınç altında ısıtılıp eriyik haline getirilir ve bir vida yardımıyla kalıp boşluğuna aktarılır. Plastik malzeme kalıp boyunca ilerlerken vida kanatlan arkadan gelen katı malzemeyi de dönme hareketiyle eriyik içine katar. Bu sırada oluşan sürtünme, gerekli ısı miktarım plastiğe vererek, vidanın eksenel hareketiyle bir lüleden kalıp boşluğuna basılır. Bu zincir içindeki parametrelerin karmaşıklığı ve son kullanıcıya ulaşan ürün kalitesini etkileyen faktörlerin çokluğu, enjeksiyon kalıpçılığının bir çok ülkede ayrı bir sanayi dalı yapmıştır. Bir enjeksiyon kalıbı dizaynında, yolluk şekli, kalıp ayrım çizgisi yeri, kalıp malzemesi seçimi basma ve kapama basıncı, enjeksiyon sıcaklığı iticilerin yeri, yüzey işleme teknikleri, soğutma yöntemi, maça yerleşim gibi hususlar göz önünde bulundurularak, nihai ürünün istenilen özelliklerde çıkması sağlanır.