Trinitrobenzen sülfonik asit (TNBS) ile oluşturulan deneysel kolitte ısırgan otu (Urtica Dioica) yağının koruyucu etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEYNEP GENÇ

Danışman: Ayşen Yarat

Özet:

Bu çalışmada trinitrobenzen sülfonik asit (TNBS) ile oluşturulan sıçanlarda Urticaceae ailesinden olan ısırgan otunun kalın barsak üzerine koruyucu etkisi araştırıldı. Sıçanlar kontrol (n=5), kolit (n=6), ve kolit+UD (n=6) olmak üzere gruplara ayrıldı. % 83 doymamış yağ asidi, % 16 doymuş yağ asidi içeren Urtica dioica (UD) tohum yağı kolitin başlamasından 5 dakika sonra oral olarak (2 mL/kg/gün) verildi. Uygulamaya 3 gün boyunca devam edildi. 3 gün sonra sıçanlar dekapite edilerek kan örnekleri ve kalın barsakları alındı. Barsaklar morfolojik ve histolojik olarak incelendi. Kolon örneklerinde protein, glutatyon, lipid peroksidasyon, siyalik asid düzeyleri ile doku faktörü aktivitesi, süperoksid dismutaz, miyeloperoksidaz enzimlerinin aktiviteleri tayin edildi. Ayrıca SDS-poliakrilamid jel elektroforezi uygulandı. Kan örneklerinde ise proinflamatuar sitokinler incelendi. Ayrıca trigliserid, kolesterol değerleri ve laktat dehidrogenaz (LDH) aktivitesi tayin edildi. Kolit nedeni ile kanda artan proinflamatuar sitokinler, LDH, trigliserid ve kolesterol değerleri ile kolon dokusunda oluşan ve yüksek bulunan makroskopik skor ısırgan otu yağı verilmesi ile anlamlı derecede azaldı. Kolit grubunda kolon malondialdehit (MDA) düzeyleri, doku faktörü aktivitesi anlamlı derecede artarken glutatyon (GSH) düzeyleri ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesi anlamlı derecede azaldı. Kolit grubunda bazı protein bandlarında belirgin artış gözlendi. Isırgan otu yağı tedavisi TNBS ile oluşan kolitte bu saptanan anlamlı değişimleri MDA hariç azalttı. Bu bulgulara göre antiinflamatuvar, antioksidan etkili olduğu belirtilen ısırganın kalın barsakta oksidan hasarını ve inflamasyonu azaltmada etkili olabileceği kanısına varıldı. Anahtar Kelimeler : Urtica dioica, kolit, antioksidan-oksidan sistem, doku faktörü aktivitesi, inflamasyon SUMMARY In this study the protective effect of Urtica dioica (UD) which is member of the Urticaceae family and known as stinging nettle, on trinitrobenzene sulphonic acid (TNBS) induced colitis in rats was investigated. Rats were grouped into as control (n=5), colitis (n=6) and UD seed oil treated colitis (n=6). UD seed oil, containing 83% unsatured fatty acids and 16% sturated fatty acids, was given orally (2 mL/kg/day) 5 min after induction of colitis and the treatment was continued for 3 days. Three days after the induction of colitis, all rats were decapitated. The distal colon was weighed and the mucosal lesions were scored at both macroscopical and microscopic levels. Total protein, glutathione (GSH), malondialdehyde (MDA), total sialic acid levels, tissue factor activity, myeloperoxidase, superoxide dismutase activity (SOD) and collagen content were assessed in tissue samples. In addition SDS polyacrylamid (SDS-PAGE) gel electrophoresis was carried out on tissue samples. Proinflammatory cytokines and lactate dehydrogenase (LDH), triglyceride and cholesterol levels were also assessed in blood samples. All these blood parameters and macroscopic score of the colon that were increased significantly in colitis, were decreased significantly by treatment of Urtica dioica oil. Colon MDA levels, tissue factor activity increased significantly and GSH levels and SOD activity decreased significantly in colitis. The increase in some protein bands were observed in SDS-PAGE. UD treatment ameliorated the TNBS-induced disturbances except MDA. Findings of this study suggest that Urtica dioica oil with antiinflammatory and antioxidant effects would be effective in the treatment of ulcerative colitis. Key Words : Urtica dioica, colitis, antioxidant-oxidant system, tissue factor activity, inflammation